Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος α’.
Χαῖρε Κεχαριτωμένη Θεοτόκε Παρθένε, ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἠμῶν, φωτίζων τοὺς ἐν σκότει. Εὐφραίνου καὶ σὺ Πρεσβῦτα δίκαιε, δεξάμενος ἐν ἀγκάλαις τὸν ἐλευθερωτὴν τῶν ψυχῶν ἠμῶν, χαριζόμενον ἠμὶν καὶ τὴν Ἀνάστασιν.
Κοντάκιον
Ἦχος α’.
Ὁ μήτραν παρθενικὴν ἁγιάσας τῷ τόκῳ σου, καὶ χεῖρας τοῦ Συμεὼν εὐλογήσας ὡς ἔπρεπε, προφθάσας καὶ νῦν ἔσωσας ἠμᾶς Χριστὲ ὁ Θεός. Ἀλλ’ εἰρήνευσον ἐν πολέμοις τὸ πολίτευμα, καὶ κραταίωσον Βασιλεῖς οὖς ἠγάπησας, ὁ μόνος φιλάνθρωπος.
ΑΘΛΗΣΙΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΓ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ ΜΑΡΤΥΡΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
(σελίδες 1331 – 1346 )
ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΑΘΗΣ
Βιβλίον καλομευνον[sic] Εκλόγιον τουτέστιν οι ωραιότεροι Βίοι των αγίων /
Εκ του μεταφραστού Συμεώνος, εκλελεγμένοι,
και εις κοινήν μεταφρασθέντες διάλεκτον, παρά Αγαπίου μοναχού του Κρητός.
Ενετίησιν: Παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων, αψηθ’. 1799.
(σελίδες 214 – 221 )
Η Αγία Μάρτυς Αγάθη
Χαίρει, σκότει δοθεῖσα φρουρᾶς Ἀγάθη,
Μισοῦσα καὶ φῶς, εἰ πλάνων ὄψεις βλέπει.
Πέμπτῃ ἐν φυλακῇ Ἀγάθη θάνεν εἶδος ἀρίστη.
Βιογραφία
Η Αγία Αγάθη, καταγόταν από το Παλέρμο ή την Κατάνη της Σικελίας. Έζησε και μεγαλούργησε στο χρόνια του αυτοκράτορα Δέκιου (249 – 251 μ.Χ.). Η οικογένειά της διέθετε τεράστια περιουσία, η δε Αγία διακρινόταν για τη φυσική της ομορφιά αλλά και για το ήθος, τις αρετές και τη μεγάλη της πίστη.
Мц. Агафия. Мозаика. Греция (Хосиос Лукас). Начало XI в.
Μάρτυς Αγάθη . Μωσαϊκό τού 11ου αιώνα μ.χ. στην Ιερά Μονή Οσίου Λουκα, στο χωριό Στείρι Βοιωτίας
Σε ηλικία δεκαπέντε ετών, μένει ορφανή και μοναδική κληρονόμος της μεγάλης περιουσίας των γονέων της και τότε αναδείχθηκε η υπέροχη προσωπικότητα της Αγάθης. Αγνοώντας τις προσκλήσεις και τις κολακείες του κόσμου, διέθεσε όλη της την περιουσία σε φιλανθρωπικούς σκοπούς βοηθώντας όλους όσους είχαν ανάγκη.
Святая мученица Агафия.
Фреска 1316 – 1318 годы.
церкви Св. Георгия в Старо Нагоричино,
Иконописцы Михаил Астрапа и Евтихий.
Μάρτυς Αγάθη
Τοιχογραφία (Fresco) μεταξύ τών ετών 1316-1318 μ.Χ.
στόν Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στο ΣτάροΝαγκορίτσινο. Σκόπια
έργο τών αγιογράφων Μιχαήλ Αστραπα καί Ευτύχιου
O Θεός όμως έκρινε ότι η Αγία έπρεπε να δοκιμαστεί περισσότερο. O έπαρχος Κιντιανός προσπάθησε χρησιμοποιώντας διάφορα μέσα, να την πείσει να τον παντρευτεί. Η Αγία όμως όχι μόνο δεν απαρνήθηκε την πίστη της, αλλά θέλησε να μαρτυρήσει γι’ αυτήν. Έτσι υπέμεινε με θαυμαστή καρτερικότητα όλα τα βασανιστήρια και μάλιστα δοξολογώντας τον Θεό που την αξίωσε της τιμής του μαρτυρίου.
Παρέδωσε το πνεύμα της το 251 μ.Χ. μετά από φρικτά βασανιστήρια και ενώ βρισκόταν στη φυλακή, λαμβάνοντας έτσι το στέφανο του μαρτυρίου.
,. Миниатюра Минология Василия II. Константинополь. 985 г. Ватиканская библиотека. Рим.
Άθληση Αγίας Μάρτυρος Αγάθης.
Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β ‘. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη.
Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη
Мц. Агафия Панормская. Миниатюра. Константинополь. Начало XI в. ГИМ. Москва.
Αγία Μάρτυς Αγάθη. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στην Κωνσταντινούπολη τού 11ου αιώνα μ.Χ. Τώρα ευρίσκεται στο Κρατικό Ιστορικό Μουσείο της Ρωσίας στη Μόσχα
Менологий 2 – 5 февраля; Византия. Греция; XIV в.; памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion); 10 x 13 см.; местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека (Bodleian Library)
Άθληση Αγίας Μάρτυρος Αγάθης.
Βυζαντινό Μηνολόγιο τού Φεβρουαρίου (2 – 5) τού 14ου αιώνα μ.Χ. και ευρίσκεται Αγγλία. Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη. Αγγλία
Η βιβλιοθήκη Μπόντλιαν είναι η βασική βιβλιοθήκη για έρευνα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μια από τις παλαιότερες στην Ευρώπη και δεύτερη σε μέγεθος στο Ηνωμένο Βασίλειο
Η Σύναξη της Αγίας Μάρτυρος Αγάθης ετελείτο στο Μαρτύριό της, το οποίο βρισκόταν στο έβδομο του Βυζαντίου (Σικελία). Τα ιερά λείψανά της μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη κατά την περίοδο των αυτοκρατόρων Βασιλείου Β’ (976 – 1025 μ.Χ.) και Κωνσταντίνου Η’ (1025 – 1028 μ.Χ.).
Που βρίσκονται τα τίμια λείψανα της Αγίας Αγάθης
Μετά την άλωση της Πόλης από τους Σταυροφόρους το 1204, ο Βενετός Δόγης Enrico Dandolo δώρισε στους κατοίκους της Κατάνης το τεμάχιο που είχε απομείνει στην Βασιλεύουσα μετά την κλοπή.
Το 1376 κατασκευάστηκε από τον περίφημο τεχνίτη Giovanni di Bartolo στην Avignone μια προτομή-λειψανοθήκη για την Κάρα και την γνάθο της Αγίας κατόπιν εντολής του Επισκόπου Κατάνης Marziale. Μέχρι σήμερα αυτή η αργυρόχρυση και σμαλτοστόλιστη λειψανοθήκη αποτελεί τον μεγαλύτερο θησαυρό του περικαλλούς Καθεδρικού Ναού της Κατάνης.
Τα υπόλοιπα λείψανα που σώζονται στην Κατάνη και φυλάσσονται σε ωραιότατες ασημένιες λειψανοθήκες είναι οι δύο αντιβραχίονες με τις παλάμες, οι δύο μηροί, οι δύο κνήμες με τα πέλματα, ο ένας μαστός και το θαυματουργό πέπλο της Αγίας.
Επίσης στα τέλη του 15ου αιώνα ο ασημουργός Angelo Novara έφτιαξε μια μεγάλη λάρνακα στο σχήμα του Καθεδρικού Ναού του Μιλάνο μέσα στην οποία λιτανεύονταν όλα τα ανωτέρω λείψανα∙ σήμερα όμως η λάρνακα αυτή ακολουθεί άδεια την λιτανευτική πομπή.
Η λάρνακα με την επιγραφή που απέθεσε ο Άγγελος στον τάφο της Αγίας μαζί με την μια ωμοπλάτη της Αγίας από τον 6ο αιώνα φυλάσσονται στην πόλη Cremona της Βορείου Ιταλίας. Η πλάκα έχει ενσωματωθεί σε ξύλινη θήκη, έχει αγιογραφηθεί και στις 2 όψεις και φέρει 8 επισκοπικές βούλες.
Λείψανα της Αγίας φυλάσσονται στις εξής Μονές της Ελλάδος:
Αγίου Παύλου Αγίου Όρους (τεμάχιο τιμίας κάρας), Διονυσίου και Ξενοφώντος Αγίου Όρους επίσης.
Κεχροβουνίου Τήνου.
Μεταμορφώσεως Σωτήρος Χριστού Λουκούς στο Άστρος Κυνουρίας.
Παναγίας Προυσού Ευρυτανίας.
Αγίας Αικατερίνης Αιγίνης στον τρισυπόστατο νέο Ναό Αγίων Αικατερίνης, Αγάθης και Τιμίου Προδρόμου.
Παναγίας Κορωνιωτίσσης-Δακρυρροούσης στο Ληξούρι Κεφαλληνίας στο Παρεκκλήσιο της Αγίας Παρασκευής όπου σώζεται και θαυματουργή παλαιά εικόνα της Αγίας.
Η μετακομιδή του Ιερού λειψάνου της Αγίας και η επαναφορά του στην Κατάνη
cathedral of saint agatha – catania
Καθεδρικός ναός Αγίας Αγάθης στην Κατάνια τής Σικελίας
Η πέτρινη σαρκοφάγος στην οποία ενταφιάστηκε το σκήνωμα της Αγίας σώζεται μέχρι τις ημέρες μας στην ίδια κρύπτη επάνω από την οποία ανηγέρθη ο Ιερός Ναός της «Santa Agata la Vetere». Το τίμιο λείψανο της Αγίας, άφθαρτο και ευωδιάζον, παρέμεινε στην κρύπτη μέχρι την άνοιξη του 1040, ενώ το 593 μόνο ένα μικρό του μέρος μεταφέρθηκε στην Ρώμη κατ’εντολή του Πάπα Ρώμης, Αγίου Γρηγορίου του Διαλόγου, στον Ιερό Ναό «Santa Agata dei Gotti». Από το ίδιο τεμάχιο, το έτος 597 ο ίδιος Άγιος δώρισε ένα κομμάτι στην Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου στο Κάπρι. Έτερο τεμάχιο εστάλη στην Βασιλεύουσα κατά τα τέλη του 10ου αιώνα επί βασιλείας των Αυτοκρατόρων Βασιλείου Β’ και του αδελφού του Κωνσταντίνου του Η’.
Όταν κατά το 1040 οι Σαρακηνοί εξεστράτευσαν εναντίον της Σικελίας, οι Βυζαντινοί έσπευσαν να βοηθήσουν στον αγώνα. Στις μάχες διέπρεψε ο στρατηγός Γεώργιος Μανιάκης ο οποίος όμως ήρθε σε σύγκρουση με τον αρχηγό του στόλου Στέφανο που ήταν συγγενής του Αυτοκράτορος Ιωάννου Β’ του Κομνηνού. Ως είναι επόμενο ο Μανιάκης έχασε την βασιλική εύνοια και εκλήθη στην Πόλη να απολογηθεί. Εκείνος σκέφθηκε ότι για να ανακτήσει την εύνοια του αυτοκράτορα θα έπρεπε να μεταφέρει στην Βασιλεύουσα τους δύο θησαυρούς της περιφέρειας, δηλαδή τα άφθαρτα σκηνώματα των Αγίων Μεγαλομαρτύρων Αγάθης της Κατάνης και Λουκίας των Συρακουσών.
Έτσι το λείψανο της Αγίας αποθησαυρίστηκε στον ομώνυμο Ναό της στο Τρίκογχο μέχρι το καλοκαίρι του 1126 όταν ο Γάλλος αξιωματικός της αυτοκρατορικής φρουράς Gisliberto μαζί με τον Καλαβρό φίλο του Goselmo έκλεψαν το λείψανο της Αγίας κατόπιν εντολής που έλαβε από την Αγία καθ’ύπνους ο πρώτος και του ζητούσε να επιστρέψει το λείψανο στην Κατάνη. Ταξίδευσαν δια Σμύρνης, Κορίνθου, Τάραντα και στάθμευσαν στην επαρχία του Lecce, στην πόλη Galatina, όπου δώρισαν τον ένα μαστό της Αγίας στον ναό της Αγίας Αικατερίνας, όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα. Στην συνέχεια έφθασαν στην Μεσσίνα απ’όπου ειδοποίησαν τον Επίσκοπο της Κατάνης Maurizio να υποδεχθεί το άγιο λείψανο.
Έτσι στις 17 Αυγούστου του 1126 ο Επίσκοπος Maurizio ξεκίνησε πομπή με τον κλήρο και τον λαό ανυπόδητος για να υποδεχθούν την Αγία περπατώντας προς το Acicastello. Ταυτόχρονα άλλη πομπή από το Acicastello με επικεφαλής δύο μοναχούς αντιπροσώπους του Επισκόπου όπου πήγαν για να επαληθεύσουν την χαρμόσυνη είδηση, τους δύο αξιωματούχους και πλήθος λαού, ξεκινούσαν με κατεύθυνση την Κατάνη. Οι δύο πομπές συναντήθηκαν στο ψαροχώρι Ognina και ψάλλοντας συνέχισαν ως τον Καθεδρικό Ναό της Κατάνης όπου εναπέθεσαν το λείψανο.
Το μεγάλο θαύμα θεραπείας μιας τυφλής και παράλυτης γυναίκας επισφράγισε την ευαρέσκεια της Αγίας για την σωματική της επιστροφή στον χώρο που μαρτύρησε…
Moaştele Sfintei Muceniţe Agata aflate la la manastirea Ghighiu
Απότμημα λειψάνου τής Αγίας Αγάθης στο
Μοναστήρι Ghighiu , județul Prahova. Ρουμανία
la mănăstirea de maici în cinstea icoanei Maicii Domnului de Iveria
și a cuviosului Serafim de Sarov, or. Alma-Ata, a avut loc întâlnirea ..
Απότμημα λειψάνου τής Αγίας Αγάθης στο Μοναστήρι
προς τιμήν της εικόνας της Παναγίας της Iveria και Σεραφείμ του Σαρώφ,
ή. Alma-Ata,
Реликварий с частицей мощей мц. Агафии, хранящийся
в престоле храма католического
монастыря в г. Камп-Линтфорт, Германия.
Η λειψανοθήκη με λείψανα τής Μάρτυρος Αγάθης αποθηκεύονται
στο θρόνο της Καθολικής
Ιεράς Μονής σε Kamp-Lintfort, Γερμανία.
Η λειψανοθήκη με λείψανα τής Μάρτυρος Αγάθης
στήν Αρχιεπισκοπή του Blagoveshchensk και Tynda. Ρωσία
Moaştele Sfintei Muceniţe Agata aflate la Mănăstirea Bistriţa, judeţul Neamţ
Απότμημα λειψάνου τής Αγίας Αγάθης στο
Bistrita Μοναστήρι στην Neamt County είναι στο χωριό Bistrita ,
κοινή Alexandru cel Bun Ρουμανία
Απότμημα λειψάνου τής Αγίας Αγάθης
στην Ιερἀ Μητρὀπολη Πάφου στην Κύπρο
Catacombele din Malta ale Sfântei Muceniţe Agata
Μάλτα Κατακόμβη τής Αγίας Μάρτυρος Αγάθης
Potrivit tradiţiei malteze, Sfânta Muceniţă Agata, o tânără fecioară de pe insula Sicilia, a fugit de teama persecuţiei lui Deciu (249-251) şi venind pe insula Malta s-a refugiat în catacombele care, mai târziu, îi vor purta numele. După cum citim în istoria vieţii sale, Sfânta Agata a fost o tânără nobilă foarte frumoasă, pe care văzând-o Quintilianus, guvernatorul Cataniei, a dorit să o ia de soţie. Fiind refuzat în mai multe rânduri, guvernatorul s-a mâniat pe tânăra Agata şi căuta să o piardă. Ca să scape de persecuţia lui, tânăra Agata s-a refugiat pe insula Malta şi petrecea în rugăciune în catacombele malteze. După mai multe zile de rugăciune şi meditaţie a luat hotărârea să nu se mai ascundă, ci să meargă în Sicilia pentru a primi cununa muceniciei. Fiind torturată îndelung, şi-a păstrat credinţa până la sfârşit, dându-şi sufletul în mâinile Domnului în ziua de 5 februarie a anului 251. Spre deosebire de catacombele Sfântului Pavel, cele ale Sfintei Agata sunt încărcate de minunate fresce, care au fost realizate în perioade diferite.
Cele mai vechi fresce care se găsesc în partea stângă a intrării în Cripta Sfintei Agata datează, probabil, din secolele IV-V şi au fost recent descoperite, sub un strat de tencuială. Din aceeaşi perioadă datează şi inscripţiile în greacă şi latină, care se găsesc tot în partea stângă a criptei. Trei fresce care îi reprezintă pe Sfântul Pavel, pe Maica Domnului singură, iar o a treia tot pe Maica Domnului alăptându-L pe Pruncul Iisus sunt în stil bizantin şi datează din secolul al XII-Iea.
Μάλτας Σύμφωνα με την παράδοση, η Ιερά Μάρτυρος Agatha, μια νεαρή παρθένος στο νησί της Σικελίας, έφυγαν για το φόβο δίωξης Deciu (249-251) και έρχονται στο νησί της Μάλτας κατέφυγαν στις κατακόμβες που αργότερα θα ονομαστεί. Όπως διαβάζουμε στην ιστορία της ζωής του, το Saint Agatha ήταν ένα πολύ ωραίο νεαρός ευγενής, ότι βλέποντας την Quintilianus κυβερνήτη Κατάνια, ήθελε να την παντρευτεί. Στερούνται σε πολλές περιπτώσεις, ο κυβερνήτης ήταν θυμωμένος με το νεαρό Agata επιδιώκουν να χάσουν. Για να ξεφύγουν από διώξεις των νέων Agata του κατέφυγε στο νησί της Μάλτας και οι κατακόμβες της Μάλτας πέρασε στην προσευχή. Μετά από αρκετές ημέρες της προσευχής και του διαλογισμού έχει αποφασίσει να πλέον να κρυφτεί, αλλά για να πάει στη Σικελία για να λάβει το στέμμα του μαρτυρίου. Όσο βασανίστηκαν, κράτησαν την πίστη μέχρι το τέλος, δίνοντας την ψυχή του στα χέρια του Κυρίου, στις 5 Φεβρουαρίου του έτους 251. Σε αντίθεση με τις κατακόμβες του Αγίου Παύλου, του Αγίου Agatha φόρτωσε τις υπέροχες τοιχογραφίες που έγιναν σε διαφορετικές περιόδους.
Οι παλαιότερες τοιχογραφίες είναι προς τα αριστερά της εισόδου στην κρύπτη του Αγίου Agatha χρονολογείται πιθανότατα από IV-V αιώνα και πρόσφατα ανακαλύφθηκε κάτω από ένα στρώμα σοβά. Από τις ίδιες ημερομηνίες της περιόδου και επιγραφές στα ελληνικά και τα λατινικά, τα οποία είναι όλα προς τα αριστερά της κρύπτης. Τρεις τοιχογραφίες που εκπροσωπούν Αγίου Παύλου, Μητέρα του Θεού και μόνο, και ένα τρίτο ακόμα θηλάζει L μητέρα του Θεού, το παιδί του Ιησού είναι το βυζαντινό ύφος και χρονολογείται από τον δωδέκατο αιώνα.
Απολυτίκιον.
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Ρόδον εύοσμον, της παρθενίας, νύμφη άφθορος, του Ζωοδότου, αναδέδειξαι Αγάθη πανεύφημε∙ των αγαθών την πηγήν γάρ ποθήσασα, μαρτυρικώς εν τω κόσμω διέπρεψας. Μάρτυς ένδοξε, λιταίς σου θείαις αγάθυνον, τους πόθω μεγαλύνοντας τους άθλους σου.
Минея – Январь (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии (29 число).
Μηναῖο – Ιανουάριος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ. στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας .
Κοντάκιον.
Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.
Στολιζέσθω σήμερον η Εκκλησία, πορφυρίδα ένδοξον, καταβαφείσαν εξ αγνών, λύθρων Αγάθης της Μάρτυρος∙ χαίρε βοώσα, Κατάνης το καύχημα.
Μεγαλυνάριον.
Εις οσμήν των μύρων σου των τερπνών, έδραμον Σωτήρ μου, ανεβόας τω Ιησού, νομίμως αθλούσα, Αγάθη Αθληφόρε∙ διό του σου Νυμφίου, τρυφάς τοίς κάλλεσι.
