ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΑΛΥΚΟΥ

 

 

 

Ο Άγιος Απόστολος Ανδρέας, ο Πρωτόκλητος

 

 

 

Ἀντίστροφον σταύρωσιν Ἀνδρέας φέρει,
Φανεὶς ἀληθῶς οὐ σκιώδης ἀντίπους.
Σταυρὸν κακκεφαλῆς τριακοστῇ Ἀνδρέας ἔτλη.

 

Βιογραφία

Ο Ανδρέας, ψαράς στο επάγγελμα και αδελφός του Αποστόλου Πέτρου, ήταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας και τον πατέρα του τον έλεγαν Ιωνά. Επειδή κλήθηκε από τον Κύριο πρώτος στην ομάδα των μαθητών, ονομάστηκε πρωτόκλητος.

Ο Ανδρέας (μαζί με τον Ιωάννη τον ευαγγελιστή) υπήρξαν στην αρχή μαθητές του Ιωάννου του Προδρόμου. Κάποια μέρα μάλιστα, που βρισκόντουσαν στις όχθες του Ιορδάνη κι ο Πρόδρομος τους έδειξε τον Ιησού και τους είπε «ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου», οι δύο απλοϊκοί εκείνοι ψαράδες συγκινήθηκαν τόσο πολύ, που χωρίς κανένα δισταγμό κι επιφύλαξη αφήκαν αμέσως τον δάσκαλο τους κι ακολούθησαν τον Ιησού.

Андрей Первозванный, ап. Христос и 12 апостолов, ап.Христос и 12 апостолов ; Италия. Равенна; VI в.; местонахождение: Италия. Равенна. Базилика Сан-Витале (итал. Basilica di San Vitale); Местоположение: Алтарь
Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
(Ο Χριστός και οι 12 απόστολοι)
Ψηφιδωτό (Μωσαϊκό) τού 6ου αιώνα μ.Χ.
στην Βασιλική τού Αγίου Βιτάλε. (Σάν Βιτάλε) Ραβέννα. Ιταλία.

 

 

Ап. Андрей Первозванный
Западная арка. Капелла Св. Петра.;

Италия. Венеция. Собор Святого Марка; XII в.;

местонахождение: Италия. Венеция, Собор Святого Марка
Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Ψηφιδωτό (Μωσαϊκό) τού 12ου αιώνα μ.Χ.
στην δυτική αψίδα τού Παρεκκλήσιου τού Αγίου Πέτρου
στον Καθεδρικό Ναό τού Αγίου Μάρκου. Βενετία. Ιταλία.

Святой Апостол Андрей Первозванный.
Византийская мозаика 1143 – 1151 годы.
в капелле Марторана в Палермо.
Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Ψηφιδωτό (Μωσαϊκό) μεταξύ τών ετών 1143 – 1151 μ.Χ.
στήν Μαρτοράνα ή Santa Maria del Ammiralo ,
επίσημα San Nicola dei Greci ( ital. Σαν Νίκολα ντέι Greci ) – εκκλησία στο Παλέρμο , η οποία είναι μία από τις οι δύο καθεδρικοί ναοί της μητρόπολης Piana degli Albanesi ( Ιταλο-Αλβανική Καθολική Εκκλησία ). Βρίσκεται στην Piazza Bellini, σε άμεση γειτνίαση με τον αραβο-νορμανικό ναό του San Cataldo και τις μπαρόκ εκκλησίες της Santa Catarina και του San Giuseppe de Teatini.

Η ιστορία της ζωής του Ανδρέα μέχρι την Σταύρωση, την Ανάσταση και την Ανάληψη, υπήρξε σχεδόν ίδια με εκείνη των άλλων μαθητών. Μετά το σχηματισμό της πρώτης Εκκλησίας, ο Ανδρέας κήρυξε στη Βιθυνία, Εύξεινο Πόντο (μάλιστα ο Απόστολος, είναι ο ιδρυτής της Εκκλησίας του Βυζαντίου αφού εκεί εγκατέστησε πρώτο επίσκοπο, τον απόστολο Στάχυ (βλέπε 31 Οκτωβρίου) κι αυτού διάδοχος είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης), Θράκη, Μακεδονία και Ήπειρο. Τελικά, κατέληξε στην Αχαΐα.

Святой Апостол Андрей Первозванный.
Фреска 705 – 707 годы.
церкви Санта Мария Антиква в Риме.
Άγιος Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Τοιχογραφία (Fresco) μεταξύ τών ετών 705-707 μ.Χ.
στον Ιερό Ναό τής Santa Maria Antiqua
στη νότια πλευρά τής Ρωμαϊκής Αγοράς στη Ρώμη.

 

Святой Апостол Андрей Первозванный.
Фрагмент фрески “Причащение Апостолов”. 1314 год.
Церковь Святых Иоакима и Анны (Королевская церковь)
в монастыре Студеница, Сербия.
Άγιος Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Τμήμα τοιχογραφίας (Fresco) τού έτους 1314 μ.Χ.
τής σειράς “Συναξη τών Αγίων Αποστόλων”
στον Ιερό Ναό Αγίων Ιωακείμ καί Άννης (Βασιλική Εκκλησία
τής Ιεράς Μονής Στουντένιτσα. Σερβία

 

Άγιος Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1314 μ.Χ.
στον Ιερό Ναό Αγίων Ιωακείμ καί Άννης (Βασιλική Εκκλησία
τής Ιεράς Μονής Στουντένιτσα. Σερβία

 

 

 

Святой Апостол Андрей Первозванный.
Фреска 1388 – 1389 годы.
церкви Св. Андрея на Треске (Андрияш)
Иконописец митрополит Иоанн Зограф.
Άγιος Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Τοιχογραφία (Fresco) μεταξύ τών ετών 1388-1389 μ.Χ.
στον Ιερό Ναό τού Αγίου Ανδρέα στο Treske (Andriyash)
κοντά στην πόλη των Σκοπίων
έργο τού Μητροπολίτ Ιωάννη τού Β΄(Ζωγράφου)
καί τού αδελφού του Ιερομονάχου Μακαρίου

 

Святой Апостол Андрей Первозванный.
Фреска Около 1376 года.
в церкви Маркова монастыря близ Скопье.
Άγιος Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1376 μ.Χ.
στον Ιερό Ναό τού Αγίου Δημητρίου
τής Ιεράς Μονής Μάρκοβ
κοντά στο χωριό Μάρκοβα-Σούσιτσα , μέσω του οποίου ρέει ο ποταμός Μάρκοβα , περίπου 20 χλμ. από την πρωτεύουσα των Σκοπίων .

Στην Αχαΐα, η διδασκαλία του καρποφόρησε και με τις προσευχές του θεράπευσε θαυματουργικά πολλούς ασθενείς. Έτσι, η χριστιανική αλήθεια είχε μεγάλες κατακτήσεις στο λαό της Πάτρας. Ακόμα και η Μαξιμίλλα, σύζυγος του ανθύπατου Αχαΐας Αιγεάτου, αφού τη θεράπευσε ο Απόστολος από τη βαρειά αρρώστια που είχε, πίστεψε στο Χριστό. Το γεγονός αυτό εκνεύρισε τον ανθύπατο και με την παρότρυνση ειδωλολατρών ιερέων συνέλαβε τον Ανδρέα και τον σταύρωσε σε σχήμα Χ. Έτσι, ο Απόστολος Ανδρέας παρέστησε τον εαυτό του στο Θεό «δόκιμον ἐργάτην» (Β΄ προς Τιμόθεον, 2: 15). Δηλαδή δοκιμασμένο και τέλειο εργάτη του Ευαγγελίου.

Миниатюра 985 г.
Минология Василия II. Константинополь.
Ватиканкая библиотека. Рим.
Μαρτύριο τού Αγίου Απόστολου Ανδρέα τού Πρωτόκλητου
Μικρογραφία (Μινιατούρα) τού έτους 985 μ.Χ.
στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β ‘. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη.
Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη

 

Менологий на 29 ноября – 1 декабря
Византия. Греция; XIV в.; памятник:
Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion);
10 x 13 см.; местонахождение: Англия. Оксфорд.
Бодлеанская Библиотека
Μαρτύριο τού Αγίου Απόστολου Ανδρέα τού Πρωτόκλητου
Μηνολόγιο 29 Νοεμβρίου – 1 Δεκεμβρίου
Βυζαντινή Μηνολόγιο τού 14ου αιώνα μ.Χ.
Τώρα ευρίσκεται στην Αγγλία. Οξφόρδη.
Bodleian Βιβλιοθήκη (Bodleian Library)

 

Οι χριστιανοί της Αχαΐας θρήνησαν βαθιά τον θάνατο του. Ο πόνος τους έγινε ακόμη πιο μεγάλος, όταν ο ανθύπατος Αιγεάτης αρνήθηκε να τους παραδώσει το άγιο λείψανο του, για να το θάψουν. Ο Θεός όμως οικονόμησε τα πράγματα. Την ίδια μέρα, που πέθανε ο άγιος, ο Αιγεάτης τρελάθηκε κι αυτοκτόνησε. Οι χριστιανοί τότε με τον επίσκοπο τους τον Στρατοκλή, πρώτο επίσκοπο των Πατρών, παρέλαβαν το σεπτό λείψανο και το ‘θαψαν με μεγάλες τιμές.

Αργότερα, όταν στον θρόνο του Βυζαντίου ανέβηκε ο Κωνστάντιος, που ήταν γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου, μέρος του ιερού λειψάνου μεταφέρθηκε από την πόλη των Πατρών στην Κωνσταντινούπολη και κατατέθηκε στον ναό των αγίων Αποστόλων «ένδον της Αγίας Τραπέζης». Η αγία Κάρα του Πρωτοκλήτου φαίνεται πως απέμεινε στην Πάτρα.

Όταν όμως οι Τούρκοι επρόκειτο να καταλάβουν την πόλη το 1460 μ.Χ., τότε ο Θωμάς Παλαιολόγος, αδελφός του τελευταίου αυτοκράτορας Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου και τελευταίος Δεσπότης του Μοριά, πήρε το πολύτιμο κειμήλιο και το μετέφερε στην Ιταλία. Εκεί, αφού το παρέλαβε ο Πάπας Πίος ο Β, το πολύτιμο κειμήλιο εναποτέθηκε στον ναό του αγίου Πέτρου της Ρώμης.

Τον Νοέμβριο του 1847 μ.Χ. ένας Ρώσος Πρίγκηπας, ο Ανδρέας Μουράβιεφ δώρησε στην πόλη της Πάτρας ένα τεμάχιο δακτύλου του χεριού του Αγίου. Ο Μουράβιεφ είχε λάβει το παραπάνω ιερό Λείψανο από τον Καλλίνικο, πρώην Επίσκοπο Μοσχονησίων, ο οποίος μόναζε τότε στο Άγιο Όρος.

Икона XV века
в монастыре Ватопед на Афоне.
Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Εικόνα τού 15ου αιώνα μ.Χ.
στήν Ιερά Μονή Βατοπαιδίου. Άγιον Όρος

 

Ап. Андрей Первозванный.
Икона. Ростов. XV. 86 х 33.
Из Тихвинской церкви с. Павлово близь
Ростова. РЯХМЗ. Ростов Великий.
Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος
Εικόνα Ροστόφ. τού 15ου αιώνα μ.Χ.
από την Εκκλησία Tikhvin. Pavlovsk κοντά στο Ροστόφ. Ρωσία

 

 

ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ

 

Στην πόλη της Πάτρας, επανακομίσθηκαν και φυλάσσονται από την 26η Σεπτεμβρίου 1964 μ.Χ. η τιμία Κάρα του Αγίου και από την 19ην Ιανουαρίου 1980 μ.Χ. λείψανα του Σταυρού, του μαρτυρίου του. Η αγία Κάρα του Πρωτοκλήτου ύστερα από ενέργειες της Αρχιεπισκοπής Κύπρου μεταφέρθηκε και στην Κύπρο το 1967 μ.Χ. για μερικές μέρες κι εξετέθηκε σε ευλαβικό προσκύνημα.

Όπως αναφέρει μια Κυπριακή παράδοση, σε μια περιοδεία του, ο Απόστολος Ανδρέας, πήγε και στην Κύπρο. Το καράβι, που τον μετέφερε στην Αντιόχεια από την Ιόππη, λίγο πριν προσπεράσουν το γνωστό ακρωτήρι του αποστόλου Ανδρέα και τα νησιά, που είναι γνωστά με το όνομα Κλείδες, αναγκάστηκε να σταματήσει εκεί σ’ ένα μικρό λιμανάκι, γιατί κόπασε ο άνεμος. Τις μέρες αυτές της νηνεμίας τους έλειψε και το νερό. Ένα πρωί, που ο πλοίαρχος βγήκε στο νησί κι έψαχνε να βρει νερό, πήρε μαζί του και τον απόστολο. Δυστυχώς πουθενά νερό. Κάποια στιγμή, που έφτασαν στη μέση των δύο εκκλησιών, που υπάρχουν σήμερα, της παλαιάς και της καινούργιας, που ‘ναι κτισμένη λίγο ψηλότερα, ο άγιος γονάτισε μπροστά σ’ ένα κατάξερο βράχο και προσευχήθηκε να στείλει ο Θεός νερό. Ποθούσε το θαύμα, για να πιστέψουν όσοι ήταν εκεί στον Χριστό. Ύστερα σηκώθηκε, σφράγισε με το σημείο του Σταυρού τον βράχο και το θαύμα έγινε. Από τη ρίζα του βράχου βγήκε αμέσως μπόλικο νερό, που τρέχει μέχρι σήμερα μέσα σ’ ένα λάκκο της παλαιάς εκκλησίας κι απ’ εκεί προχωρεί και βγαίνει από μια βρύση κοντά στη θάλασσα. Είναι το γνωστό αγίασμα. Το ευλογημένο νερό, που τόσους ξεδίψασε, μα και τόσους άλλους, μυριάδες ολόκληρες, που το πήραν με πίστη δρόσισε και παρηγόρησε. Και πρώτα-πρώτα το τυφλό παιδί του καπετάνιου.

Μέρος της κάρας του Αποστόλου Ανδρέα που φυλάσσεται

στη Βατοπαιδινή Σκήτη του Αγίου Ανδρέα (Σεράϊ) Καρυές Αγίου Όρους

 

 

 

 

Στην Ιερα Μονη Τιμίου Προδρόμου Νικήσιανης (ΕΛΕΥΘΕΡΟΎΠΟΛΗ) φυλλάσονται λείψανα πολλών αγίων όπως: Τμήμα της κάρας του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του πρωτοκλήτου.

Τρίπτυχο λειψανοθήκη του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα. Δεν είναι γνωστό στη λειψανοθήκη, εάν το τρίπτυχο περιέχει κάποιο μικρολείψανο (πχ οστό) ή κάτι άλλο σχετικό με τον Απόστολο Ανδρέα στον Καθεδρικό Ναό της Τρηρ (Trier) Γερμανίας

 

Φορητό αλτάριο λειψανοθήκη του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα. Περιέχει τη σόλα από ένα σανδάλι του Αποστόλου Ανδρέα (αλλά και μέρος της γενειάδας του Αποστόλου Πέτρου) στον Καθεδρικό Ναό της Τρηρ (Trier) Γερμανίας

Λειψανοθήκη που περιέχει λείψανα των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Ανδρέου
και του Αγίου Μάρτυρος Λαυρεντίου.
Κατασκευάστηκε στο Ντουμπρόβνικ στα μέσα του 14ου αιώνα.
Ντουμπρόβνικ, θησαυρός του Καθεδρικού.

Храм Успения Пресвятой Богородицы
Русская Православная Церковь, Московская епархия , Одинцовское
Απότμημα λειψάνου δεξιάς χειρός Αποστόλου Ανδρέου στον Ιερό Ναό τής Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας, Επισκοπή Μόσχας, Odintsovo Μοσκόφσκαγια ομπλάστ, Ρωσία

 

Свято-Рождество-Богородичный женский монастырь
Ковчег с частицами мощей святых угодников Божиих
Апостол Андрей Первозванный; великомученик и целитель Пантелеимон; священномученик Харлампий; бессребреники и чудотворцы Косма и Дамиан; мученик Феодор Тирон; преподобный Евфимий; священномученик Игнатий Богоносец, епископ Антиохийский; преподобный Акакий Афонский.
Ιερά Μονή Γενεσίου τής Θεοτόκου
περιοχή Οδησσού, συνοικία Bolgradsky, χωριό Αλεξανδροβάνκα, Ουκρανία,
Λειψανοθήκη με αποτμήματα των λειψάνων των αγίων :
Απόστολου Ανδρέα Πρωτόκλητου, Παντελεήμονος Ιαματικού, Ιερομάρτυρος Χαραλάμπους, Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, Μεγαλομάρτυρος Θεόδωρου Τήρωνος. Ευθυμίου Μεγάλου, Ιερομάρτυρος Ιγνάτιου Θεοφόρου, Επίσκοπου της Αντιόχειας, Ακάκιου Καυσοκαλυβίτου

Храм святых первоверховных апостолов Петра и Павла в Ясенево с февраля 1997 г. является Московским подворьем Свято-Введенского ставропигиального монастыря Оптиной Пустыни Московского Патриархата Русской Православной Церкви.
В храме находятся частицы мощей св. апостола Андрея Первозванного, свт. Николая Чудотворца, св. вмц. Варвары…
Απότμημα Λειψάνων τού Αγίου Ανδρέα τού Πρωτοκλήτου
στόν Ιερό Ναό των αγίων των πρώτων αποστόλων Πέτρου και Παύλου στο Γιασεένεβο
Μόσχα. Ρωσία
από τον Φεβρουάριο του 1997 είναι η αυλή της Μόσχας του πατριαρχείου του Αγίου Βεντενσκι της Οπτίνας, το Ερμιτάζ του Πατριαρχείου Μόσχας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

Ковчег с частицей мощей св. апостола Андрея Первозванного
за богослужением в Троице-Сергиевой Лавре
Η κιβωτός με τα λείψανα του Αγίου Απόστολος Ανδρέας
κατά τη διάρκεια της λειτουργία στην της Αγίας Τριάδας του Αγίου Σεργίου Λαύρας) – (το μεγαλύτερο μοναστήρι της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με μακρά ιστορία. Βρίσκεται στο κέντρο του Σεργκιέφ Ποσάντ , περιοχή της Μόσχας , στις όχθες του ποταμού Konchury)

 

МОЩИ АП. АНДРЕЯ. Кафедральный собор святого апостола Андрея Первозванного. Duomo, piazza Duomo, 84011 Amalfi (SA). В крипте собора почивают мощи святого апостола Андрея Первозванного. Здесь в подземном храме – крипте – уже тысячу лет хранятся мощи св. Апостола Андрея Первозванного.В главном алтаре весит икона с изображением мученичества святого апостола Андрея. В правом нефе собора мы видим статую святого апостола Андрея.Из базилики Распятия, спустившись вниз по лестнице, мы сразу же попадаем в крипту собора, где сохраняются мощи святого апостола Андрея. Над гробом апостола стоит величественная статуя работы скульптора Микеланджело Наккерино

ΛΕΙΨΑΝΟ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ανδρέα. Duomo, Piazza Duomo, 84011 Αμάλφι (SA) Ιταλία. Στην κρύπτη τού Καθεδρικού Ναού βρίσκεται το λείψανο τού Αγίου Ανδρέα Πρωτόκλητου . Στον υπόγειο Ναό – κρύπτη – χίλια χρόνια είναι το λείψανο τού Αγίου Απόστολου Ανδρέα Πρωτόκλητου . Στο δεξιό κλίτος τού Καθεδρικού Ναού μπορούμε να δούμε ένα άγαλμα τού Αγίου Αποστόλου Ανδρέα . Από τη Βασιλική της Σταύρωσης, που κατεβαίνει τις σκάλες, βρισκόμαστε αμέσως στην κρύπτη τού Καθεδρικού Ναού, όπου αποθηκεύεται το λείψανο τού Αγίου Ανδρέα Αποστόλου. Πάνω από τον τάφο του Αποστόλου βρίσκεται το μεγαλοπρεπές άγαλμα του γλύπτη Μιχαήλ Άγγελο Nakkerino

Ковчег для мощей Святого Андрея Первозванного
Λειψανοθήκη μέ απότμημα λειψάνου τού Αγίου Αποστόλου Ανδρέα Πρωτοκλήτου

мощей Святого Андрея Первозванного. Кемеровская Епархия Русской Православной Церкви Ленинск-Кузнецкое
Απότμημα λειψάνου Αποστόλου Ανδρέου Πρωτοκλήτου στην πόλη Leninsk-Kuznetsk της περιοχής Κεμέροβο, τής Ρωσικής Ορθόδοξης Επισκοπής Κεμεροβο τής Μητρόπολης Κουζμπας

Ковчег с мощами апостола Андрея Первозванного, прп. Серафима Саровского, прав. Феодора Ушакова и Дивеевских святых в храма святых Новомучеников и Исповедников Российских г. Ленинск-Кузнецкий Кемеровсокой области Кемеровской Епархии Русской Православной Церкви (Московский Патриархат)

Η Λειψανοθήκη με αποτμήματα λειψάνων του Αγίου Ανδρέα, Αγίου .. Σεραφείμ του Σάρωφ, δεξιά. Θεόδωρος Ushakov και Diveevo άγιοι στον Ορθόδοξηο Ενοριακό Ναό των Αγίων Νεομαρτύρων και Ομολογητών ρωσική Leninsk-Kuznetsk, περιοχή Κεμέροβο Kemerovsokoy Επισκοπή της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (Πατριαρχείο Μόσχας)

Mount Athos,St.Apostle Andrew relic
Άγ.Όρος,λείψανο Αγ.Αποστόλου Ανδρέα

Manastirea Pestera Sfantului Apostol Andrei

Plecand de la Cernavoda spre sud in directia Ostrov, pe drumul care serpuieste printre coline, aproape de cursul Dunarii, ajungi dupa mai multe localitati cu specific pescaresc in comuna Ion Corvin.

Un indicator, la iesirea din sat, te indruma sa mergi mai departe pe un drum lateral pentru a ajunge dupa 3-4 kilometri la Manastirea “Pestera Sfantului Apostol Andrei”. La capatul drumului ce trece prin padure se afla manastirea cu cele trei biserici si corpul de chilii, situate intr-un frumos cadru natural.
In biserica mica se pastreaza o sfanta lacra cu moastele Sfantului Andrei. Este o cruce in forma de X, in fata Sfantului Altar, in partea stanga. In centrul crucii se afla o particica din degetul Sfantului Apostol Andrei, adusa acum doi ani de la Mitropolia Trifiliei din Grecia iar in cele patru laturi ale crucii sunt particele de sfinte moaste ale sfintilor dobrogeni: Zoticos, Attalos, Kamasis si Filippos sfintii martiri de la Niculitel, Epictet preotul si Astion monahul.

Σπηλιά Μονή Αγίου Αποστόλου Ανδρέα
στην Ρουμανία

Ξεκινώντας από το Τσερναβόντα προς τα νότια προς τον Ostrov, στο δρόμο που περνάει από τους λόφους, κοντά στο ποτάμι του Δούναβη, θα φτάσετε σε αρκετές τοποθεσίες με συγκεκριμένη αλιεία στο χωριό Ion Corvin.

Ένας δείκτης στην έξοδο του χωριού σας οδήγησε να προχωρήσετε περισσότερο σε έναν παράπλευρο δρόμο για να φτάσετε 3-4 χιλιόμετρα στο Μοναστήρι “Σπήλαιο του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα”. Στο τέλος του δρόμου που περνά μέσα από το δάσος είναι το μοναστήρι με τις τρεις εκκλησίες και το κελί των κυττάρων, που βρίσκεται σε ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον.
Στη μικρή εκκλησία σώζεται ένας άγιος άγιος με τα λείψανα του Αγίου Ανδρέα. Είναι ένας σταυρός σχήματος Χ μπροστά από το Άγιο Βωμό στα αριστερά. Στο κέντρο του σταυρού υπάρχει ένα δάκτυλο από τον Άγιο Απόστολο Ανδρέα που έφερε πριν από δύο χρόνια από την Μητροπόλεις της Τριφυλίας της Ελλάδας και στις τέσσερις πλευρές του σταυρού είναι οι παρτιζάνες των ιερών κινήτρων των αγίων της Δόμπεγας: οι μάρτυρες των Ζωτικών, Αττάλου, Καμάσι και Φίλιππου από Niculitel, ιερέας Epictet και μοναχός Άστον.

 

 

Ιερά Μονή Αποστόλου Ανδρέα (ανδρική). Κύπρος

Το ιστορικό της Μονής

Για την ίδρυση του φημισμένου Μοναστηριού του Αποστόλου Ανδρέα, που βρίσκεται στο ομώνυμο ακρωτήρι στην κατεχόμενη Καρπασία, ελάχιστα είναι γνωστά. Η παράδοση φέρει τον Απόστολο Ανδρέα να έχει περάσει από το μέρος εκείνο, τον 1ο αιώνα μ.Χ., όταν το καράβι με το οποίο ταξίδευε έμεινε αγκυροβολημένο για τρεις ημέρες σε παρακείμενο λιμανάκι λόγω νηνεμίας. Εκεί ο Απόστολος δημιούργησε μια πηγή στο βράχο από όπου άρχισε να αναβλύζει άφθονο νερό, «που τρέχει από τότε στον λάκκο της Παλαιάς Εκκλησίας και από εκεί βγαίνει σαν Αγίασμα από βρύση κοντά στη θάλασσα» (Ι. Τσικνοπούλλου «Ο Απόστολος Ανδρέας», 1967, σ. 21). Αυτό θεράπευσε και το τυφλό παιδί του καπετάνιου του καραβιού, ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση, έκτισε στην ίδια τοποθεσία ναό αφιερωμένο στον πρωτόκλητο μαθητή του Χριστού.

Το 1103 μ.Χ. υπάρχει μια πρώτη μαρτυρία για την ονομασία του λιμενίσκου που βρίσκεται κοντά στο μοναστήρι, από τον Αγγλοσάξονα προσκυνητή Seawolf, ο οποίος το αποκαλεί «λιμανάκι του Αποστόλου Ανδρέα». Η μαρτυρία θεωρείται σημαντική, αφού συνδέει το όνομα του Αποστόλου με το ακρωτήρι της Καρπασίας από τα βυζαντινά χρόνια, ένδειξη ότι η παράδοση για τον Απόστολο Ανδρέα υπήρχε από τότε.

Μια άλλη σημαντική μαρτυρία με σαφή αναφορά, αυτή τη φορά, σε ύπαρξη μοναστηριού στην περιοχή, γίνεται το 1191 μ.Χ. από τον Άγγλο ιερωμένο Benedict of Peterborough, ο οποίος αναφέρει ότι ο τότε διοικητής της Κύπρου Ισαάκιος Κομνηνός (1185-1191) συνελήφθη από το Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο σε πολύ καλά οχυρωμένο μοναστήρι, που ονομαζόταν «Ακρωτήριον του Αποστόλου Ανδρέα».

Επίσης, το ακρωτήρι αναφέρεται σε παλαιούς χάρτες της Κύπρου, ήδη από το 1465, ως ακρωτήρι του Αγίου Ανδρέα (“Capo de Sando Andrea”). Σε παλαιούς χάρτες σημειώνεται και η ύπαρξη εκκλησίας στη θέση του σημερινού μοναστηριού, με την ονομασία Άγιος Ανδρέας (“Sando Andrea”).

Παρόμοιες αναφορές γίνονται και από πολλούς περιηγητές που επισκέφθηκαν την Κύπρο, τόσο κατά την περίοδο της λατινοκρατίας (1191-1571) όσο και κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας (1571-1878). Ο Άγγλος περιηγητής Richard Pococke, που επισκέφθηκε το νησί το 1738, γράφει, «φθάσαμε στο ανατολικότερο σημείο του νησιού, που ονομαζόταν από τους παλαιούς Βοός Ουρά. Σήμερα ονομάζεται ακρωτήρι του Αποστόλου Ανδρέα εξαιτίας μοναστηριού σε βράχο στο όνομα του Αποστόλου Ανδρέα, στο οποίο κατοικούν 2-3 μοναχοί». (Ν. Γ. Κυριαζή «Τα Μοναστήρια εν Κύπρω», 1950, σ. 18).

Η ιστορία του μοναστηριού γίνεται ουσιαστικά γνωστή περίπου από το 1855 όταν ο παπά Ιωάννης Νικόλα Διάκου από το Ριζοκάρπασο άρχισε την οικοδόμηση του καινούργιου ναού, που εγκαινιάστηκε στις 15 Αυγούστου 1867 επί Αρχιεπισκόπου Σωφρονίου. Ο παπά Ιωάννης θεωρείται ο κτήτορας του σημερινού μοναστηριού.

Ήταν κι αυτό ένα από τα πρόσωπα του καραβιού που μετέφερε ο πατέρας. Γεννήθηκε τυφλό και μεγάλωσε μέσα σε ένα συνεχές σκοτάδι. Ποτέ του δεν είδε το φως. Δένδρα, φυτά, ζώα αγωνιζόταν να τα γνωρίσει με το ψαχούλεμα. Εκείνη την ήμερα, όταν οι ναύτες γύρισαν με τα ασκιά γεμάτα νερό κι εξήγησαν τον τρόπο που το βρήκαν στο νησί, ένα φως γλυκιάς ελπίδας άναψε στην καρδιά του δύστυχου παιδιού. Μήπως το νερό αυτό, σκέφτηκε, που βγήκε από τον ξηρό βράχο ύστερα απ’ την προσευχή του παράξενου εκείνου συνεπιβάτη τους, θα μπορούσε να χαρίσει και σ’ αυτόν το φως του που ποθούσε; Αφού με θαυμαστό τρόπο βγήκε, θαύματα θα μπορούσε και να προσφέρει. Με τούτη την πίστη και τη βαθιά ελπίδα ζήτησε και το παιδί λίγο νερό. Διψούσε. Καιγόταν απ’ τη δίψα. Ο απόστολος, που ήταν εκεί, έσπευσε κι έδωσε στο παιδί ένα δοχείο γεμάτο από το δροσερό νερό. Όμως το παιδί προτίμησε, αντί να δροσίσει με το νερό τα χείλη του, να πλύνει πρώτα το πρόσωπο του. Και ω του θαύματος! Μόλις το δροσερό νερό άγγιξε τους βολβούς των ματιών του παιδιού, το παιδί άρχισε να βλέπει!

Κι ο απόστολος, που τον κοίταζαν όλοι με θαυμασμό, άρχισε να τους μιλά και να τους διδάσκει τη νέα θρησκεία. Το τέλος της ομιλίας πολύ καρποφόρο. Όσοι τον άκουσαν πίστεψαν και βαφτίστηκαν. Την αρχή έκανε ο καπετάνιος με το παιδί του, που πήρε και το όνομα Ανδρέας. Κι ύστερα όλοι οι άλλοι επιβάτες και μερικοί ψαράδες που ήσαν εκεί. Πίστεψαν όλοι στον Χριστό που τους κήρυξε ο απόστολος μας και βαφτίστηκαν. Φυσικά το θαύμα της θεραπείας του τυφλού παιδιού, ακολούθησαν κι άλλα, κι άλλα. Στο μεταξύ ο άνεμος άρχισε να φυσά και το καράβι ετοιμάστηκε για να συνεχίσει το ταξίδι του. Ο απόστολος, αφού κάλεσε κοντά του όλους εκείνους που πίστεψαν στον Χριστό και βαφτίστηκαν, τους έδωκε τις τελευταίες συμβουλές του και τους αποχαιρέτησε.

Αργότερα, μετά από χρόνια, κτίστηκε στον τόπο αυτόν που περπάτησε και άγιασε με την προσευχή, τα θαύματα και τον ιδρώτα του ο Πρωτόκλητος μαθητής, το μεγάλο μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα, που με τον καιρό είχε γίνει παγκύπριο προσκύνημα. Κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές απ’ όλα τα μέρη της Κύπρου, ορθόδοξοι και ετερόδοξοι κι αλλόθρησκοι ακόμη, συνέρεαν στο μοναστήρι, για να προσκυνήσουν τη θαυματουργό εικόνα του αποστόλου, να βαφτίσουν εκεί τα νεογέννητα παιδιά τους και να προσφέρουν τα δώρα τους, για να εκφράσουν τα ευχαριστώ και την ευγνωμοσύνη τους στον θείο απόστολο. Κολυμβήθρα Σιλωάμ ήταν η εκκλησία του για τους πονεμένους. Πλείστα όσα θαύματα γινόντουσαν εκεί σε όσους μετέβαιναν με πίστη αληθινή και συντριβή ψυχής.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὡς τῶν Ἀποστόλων Πρωτόκλητος, καὶ τοῦ Κορυφαίου αὐτάδελφος, τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων Ἀνδρέα ἱκέτευε, εἰρήνην τῇ οἰκουμένῃ δωρήσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.

 

Μετὰ τὴν α’ Στιχολογίαν, Κάθισμα
Ἦχος α’
Τὸν τάφον σου Σωτὴρ 
Ὡς θεῖον Μαθητήν, καὶ Πρωτόκλητον πάντων, Χριστοῦ τῶν Μαθητῶν, εὐφημοῦμέν σε πόθῳ, Ἀνδρέα Ἀπόστολε, καὶ πιστῶς ἐκβοῶμέν σοι· ῥῦσαι ποίμνην σου, ἣν ἐκ Θεοῦ ἐπιστεύθης, πάσης θλίψεως, καὶ ἀναγκῶν καὶ σκανδάλων, καὶ πάσης κακώσεως.

 

Μετὰ τὴν β’ Στιχολογίαν, Κάθισμα
Ἦχος γ’
Θείας πίστεως 
Πρῶτον εὗρέ σε, Χριστὸς μολοῦντα μύστην ἄριστον, Ἀνδρέα μάκαρ, καὶ τὰ προστάγματα αὐτοῦ τομῶς διαγγέλλοντα, τῇ οἰκουμένῃ καθάπερ ὑπόπτερον, καταφωτίζοντα ἐθνῶν τὰ συστήματα. Αὐτὸν ὡς Θεὸν παμμακάριστε ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

 

Μετὰ τὸν Πολυέλεον, Κάθισμα
Ἦχος πλ. α’
Τὸν συνάναρχον Λόγον 
Τὸν Ἀπόστολον πάντες ἀνευφημήσωμεν, ὡς αὐτόπτην τοῦ Λόγου καὶ θεῖον κήρυκα, καὶ ἐθνῶν πνευματικόν, σαγηνευτὴν ἀληθῶς, ὅτι προσήγαγεν ἡμᾶς, εἰς ἐπίγνωσιν Χριστοῦ, Ἀνδρέας ὁ θεηγόρος, καὶ νῦν πρεσβεύει ἀδιαλείπτως, εἰς τὸ σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

 

Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’
Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον 
Ὡς πρωτόκλητον πάντων τῶν Μαθητῶν, καὶ αὐτόπτην τοῦ Λόγου καὶ ὑπουργόν, Ἀνδρέα Ἀπόστολε, κατὰ χρέος τιμῶμέν σε, τῷ γὰρ Ἀμνῷ τῷ αἴροντι, τοῦ κόσμου τὰ πταίσματα, ἀδιστάκτῳ πόθῳ, θερμῶς ἠκολούθησας· ὅθεν καὶ τοῦ πάθους, κοινωνὸς ἀνεδείχθης, τοῦ σαρκὶ ὑπομείναντος, ἑκουσίως τὸν θάνατον. Διὰ τοῦτο βοῶμέν σοι. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Δόξα… Ἕτερον, ὅμοιον
Τῶν εἰδώλων τὰ θράση καταβαλών, τοῦ Σωτῆρος τὰ πάθη ἐπιποθῶν, Ἀνδρέα μακάριε, ἀνεδείχθης Ἀπόστολος, οὐρανόθεν πᾶσι, πηγάζων τὰ θαύματα, καὶ ἐθνῶν ἐγένου, παμμάκαρ Διδάσκαλος· ὅθεν σου τὴν μνήμην, ἐπαξίως τιμῶντες, ἐν ὕμνοις δοξάζομεν, καὶ πιστῶς μεγαλύνομεν, τοῦ Κυρίου Ἀπόστολε· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

 

Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὴν ἐν πρεσβείαις.
Τὸν τῆς ἀνδρείας ἐπώνυμον θεηγόρον, καὶ μαθητῶν τὸν πρωτόκλητον τοῦ Σωτῆρος, Πέτρου τὸν σύγγονον εὐφημήσωμεν· ὅτι ὡς πάλαι τούτῳ, καὶ νῦν ἡμῖν ἐκέκραγεν· Εὑρήκαμεν δεῦτε τὸν ποθούμενον.

 

Ὁ Οἶκος
Ἄνωθεν μὲν Δαυῒδ ἀναστέλλει ἁμαρτωλόν, ὡς ἐμέ, διηγεῖσθαι Θεοῦ εὐλόγως τὰ δικαιώματα, ὅμως πρὸς πίστιν διδάσκει πάλιν, καὶ ἐν δάκρυσι πλείστοις ἐξαγορεύει· Σήμερον γὰρ τῆς φωνῆς αὐτοῦ ἐὰν ἀκούσητε, καρδίας μὴ σκληρυνθῆτε, ὥς ποτε Ἰσραὴλ παρεπίκρανεν. Ἐπάγει οὖν τῷ ἑξῆς Ψαλμῷ· Τῷ Κυρίῳ ἡ σύμπασα γῆ ᾄσατε· Εὑρήκαμεν δεῦτε τὸν ποθούμενον.

 

Минея – Ноябрь (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии.
Μηναῖο – Νοέμβριος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ. στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας .

 

Ἐξαποστειλάριον
Ἦχος γ’
Ἐν Πνεύματι τῷ Ἱερῷ 
Ὁ Λόγος ὁ προάναρχος, εὑρηκὼς σε παμμάκαρ, Πρωτόκλητον ἀνέδειξε, πάντων τῶν Ἀποστόλων, Ἀνδρέα παναοίδιμε, καὶ τοῖς τούτου ἴχνεσιν, ἑπόμενος ἀνεδείχθης, ὁδηγὸς πλανωμένων, πρὸς οὐράνιον αὐτούς, ἀνάγων θείαν πορείαν.

Ἕτερον Ἐξαποστειλάριον
Ἦχος β’
Γυναῖκες ἀκουτίσθητε 
Τοῦ Πέτρου, τὸν συναίμονα, τῶν μαθητῶν τὸν πρώτιστον, αὐτόπτην καὶ ὑπηρέτην, γενόμενον τὸν τοῦ Λόγου, Ἀνδρέαν τὸν Ἀπόστολον, ἐνδόξως εὐφημήσωμεν· τὰ ἔθνη γὰρ ἐφώτισε, καὶ σταυρωθεὶς τελειοῦται, ὡς Μαθητὴς τοῦ Δεσποτου.

 

Μεγαλυνάριον
Πρώτος προσπελάσας τω Ιησού, Πρωτόκλητος ώφθης, και ακρότης των Μαθητών, Ανδρέα θεόπτα, εντεύθεν διανύεις, παθών τας αναβάσεις της αναστάσεως.