ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ
(σελίδες 68 -110 )
(σελίδες 109 – 172 )
Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής
Месяцеслов (фрагмент).
Фреска. 1721 г.
Монастырь Ватопед (Афон).
Όσιος Μάξιμος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού ἐτους 1721 μ.Χ.
στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου Άγιον Όρος
Τοιχογραφία του Εμμανουήλ Πανσέληνου
(έζησε γύρω στο 13ο με 14ο αιώνα)
στο Πρωτάτο του Αγίου Όρους.
St. Maximus the Confessor
Patriarchate Of Pec
Άγιος Μάξιμος Ομολογητής
στην Πατριαρχική Ιερά Μονή Πεκίου (Πέτς)
Κοσσυφοπέδιο. Σερβία
Прп. Максим.
Фреска. 1547 г. Афон (Дионисиат)
Тзортзи (Зорзис) Фука.
Όσιος Μάξιμος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ.
στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους
από τον αγιογράφο Τζώρτζη (Ζώρζη) Φουκά
Ἄχειρ, ἄγλωττος, χεῖρα καὶ γλῶτταν φύεις
Καὶ χερσὶ Θεοῦ, Μάξιμε, ψυχὴν δίδως.
Εἰκάδι πρώτῃ πότμος Μαξίμου ὄσσ’ ἐκάλυψεν.
Βιογραφία
Ο Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 580 μ.Χ. από πλούσιους και ευγενείς γονείς. Πραγματοποίησε λαμπρές θεολογικές, φιλολογικές και φιλοσοφικές σπουδές. Για τα πνευματικά αλλά και τα διοικητικά του χαρίσματα προσλαμβάνεται ως αρχιγραμματέας του αυτοκράτορα Ηρακλείου. Παραιτήθηκε όμως γρήγορα για να υπερασπισθεί τις αλήθειες της πίστεώς του από την αίρεση των Μονοθελητών.
Прп. Максим.
Мозаика . Греция. 2-я половина XI в.
собора монастыря Неа Мони на острове Хиос
Όσιος Μάξιμος.
Μωσαϊκό τού 2ου μισού τού 11ου αιώνα
στον Καθεδρικό Ναό τής Νέας Ιεράς Μονής στη Χίο.
Γίνεται μοναχός και αρχίζει ένα σκληρό και ανελέητο αγώνα κατά των αιρετικών. Στον αγώνα του αυτό συναντά πολλά εμπόδια, κυρίως από τον αυτοκράτορα Κώνστα, ο οποίος ήταν υπέρμαχος των Μονοθελητών και έφθασε στο σημείο να συγκαλέσει ψευδο-σύνοδο, η οποία καταδίκασε και αναθεμάτισε τον όσιο και τέλος τον παρέδωσε στον έπαρχο της πόλης για να τιμωρηθεί. Μαστιγώνεται και τέλος του κόβουν τη γλώσσα και το δεξί του χέρι. Το ακρωτηριασμένο του σώμα άντεξε με θαυματουργικό τρόπο τρία χρόνια στην υπηρεσία της υγείας της ψυχής και ήταν η πιο εύγλωττη μαρτυρία της πίστεως και της αφοσιώσεώς του στο Θεό.
Καθεδρικός Ναός Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου Solvychegodsk
(ΛΕΠΤΟΜΈΡΕΙΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΙΚΌΝΑ)
Прп. Максим с житием. Истома Гордеев (?). Икона. Сольвычегодск. Конец XVI – начало XVII в. 197.3 х 157.2. Из сольвычегодского Благовещенского собора. Поставление Максима Яковлевича Строганова. Сольвычегодский музей.
Όσιος Μάξιμος με τον βίο του. Εικόνα τού τέλους τού 16ου – αρχές τού 17ου αιώνα μ.Χ. από τον . ζωγράφο στον Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Solvychegodsk ( ρωσικά : Сольвычегодск, ανάβει “το αλάτι στον ποταμό Vychegda”) που είναι μια πόλη στην Kotlassky Περιφέρεια της Περιφέρεια Αρχάγγελσκ , Ρωσία , που βρίσκεται στην δεξιά όχθη τού Vychegda Ποταμού 25 χιλιόμετρα (16 μίλια) βορειοανατολικά της Kotlas , η διοικητικό κέντρο της περιοχής.
Η Εικόνα δόθηκε από τόν Μαξιμο Γιακοβλίεβιτς Στρογκάνωφ.
Τώρα ευρίσκεται στο Solvychegodsk Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης .
Избранные святые (Свтт. Дионисий Ареопагит, Афанасий, Василий Великий, Иоанн Златоуст, прпп. Максим Исповедник, Иоанн Дамаскин). Миниатюра “Догматическое всеоружие” Евфимия Зигавина. Византия. 1-я половина XII в. ГИМ. Москва.
Άγιοι (Διονύσιος Αρεοπαγίτης, Αθανάσιος ο Μέγας, Βασίλειος ο Μέγας, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Μάξιμος ο Ομολογητής, Ιωάννης ο Δαμασκηνός). Μικρογραφία (Μινιατούρα) τού 1ου εξάμηνου τού 12ου αιώνα μ.Χ. από τήν “(Δογματική ΠΑΝΟΠΛΙΑ ή δογματική θωράκιση της Ορθοδόξου πίστεως) τού Ευθύμιου Ζιγαβηνού. Τώρα ευρίσκεται στό Κρατικό Ιστορικό Μουσείο της Ρωσίας στην Μόσχα.
Прп. Максим Исповедник. Миниатюра из Минеи. Византия. XIII в.
Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής. Μικρογραφία (Μινιατούρα) των Αγίων. Βυζάντιο. 13ος αιώνας μ.Χ.
Максим Исповедник, прп. (21 января)
Менологий 18-21 января; Византия. Греция; XIV в.; памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion); 10 x 13 см.; местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека (Bodleian Library)
Ο Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής
Βυζαντινό Μηνολογία (18-21 Ιανουαρίου) τού 14ου αιώνα μ.Χ. Τώρα ευρίσκεται στην Βιβλιοθήκη Bodleian. Οξφόρδη. Αγγλία
Μετά από ολιγοήμερη ασθένεια αφήνει τη μακάριά του ψυχή στον τόπο της εξορίας του (Λαζική του Πόντου, στο φρούριο Σχίμαρις, σημερινή Δυτική Γεωργία) το 662 μ.Χ. Το τίμιο λείψανό του ενταφιάσθηκε στη μονή του Αγίου Αρσενίου, στη χώρα των Λαζών. Από τον τάφο του έβγαινε φως κάθε νύχτα και φώτιζε την περιοχή, γεγονός που πιστοποιούσε την αγιότητά του.
Μια παλιά γεωργιανή παράδοση αναφέρει ότι ο τάφος του Αγίου Μαξίμου διατηρήθκε μέχρι σήμερα κάτω από το Άγιο Βήμα ενός ναού αφιερωμένου στον Άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή στο Τσαγκέρι της Γεωργίας.Ο ναός του Αγ.Μαξίμου έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια ενός παλαιότερου ναού αφιερωμένου στον Αγ.Αρσένιο,όπου και είχαν ανακομισθεί τα λείψανά του με τά την κοίμησή του.Κατα την κομμουνιστική περίοδο ο ναός είχε εγκαταλειφθεί,η ανάμνηση του αγίου όμως έμεινε ζωντανή σε όλη την Γεωργία.
Εξαιτίας αυτού του γεγονότος ο τοπικός επίσκοπος Στέφανος (Kalaijshvili)το 2010 εγκαινίασε μία σειρά αρχαιολογικών ανασκαφών στον ναό.Οι έρευνες είχαν επικεφαλή τον Revaz Christian,καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Τυφλίδας.
Οι έρευνες έβγαλαν στην επιφάνεια στο πρώτο επίπεδο τα οστά τριών ατόμων και ενός ατόμου σε ένα δεύτερο επίπεδο.
Αυτό που έκανε εντύπωση είναι ότι σ’έναν από τους σκελετούς έλειπε το δεξί χέρι ενώ στον λαιμό είχε ένα σοβαρό κτύπημα το οποίο ίσως να προκάλεσε και τον θάνατο και να προήλθε από το ξερίζωμα της γλώσσας,πρακτική πολύ συνηθισμένη στο Βυζάντιο. Επίσης οι αρχαιολόγοι όρισαν ότι πρέπει να ήταν περίπου 83 ετών.
Οι ανθρωπολογικές έρευνες στην Γεωργία αλλά και στην Γαλλία και στην Ρωσία υποστηρίζουν ότι τα οστά του πρώτου επιπέδου ανήκουν στον Άγιο Μάξιμο και στους μαθητές του τον μοναχό Αναστάσιο και τον Αναστάσιο τον Αποκρισάριο,ενω τα όστα του δευτέρου επίπέδου ανήκουν στον κτίτορα της μονής,Άγ.Αρσένιο.
Αυτές οι ανακαλύψεις έρχονται να συμπληρώσουν όσα γνωρίζαμε για τον Άγιο Μαξιμο.Τα μόνα γνωστά μέχρι σήμερα ήταν ότι το δεξί του χέρι το οποίο έκοψαν οι αιρετικοί αντίπαλόι του,το πήραν οι μαθητές και διατηρείται εδώ και πολλούς αιώνες στην Μονή του Αγ.Παύλου στο Άγιο Όρος. (Πηγή / μετάφραση www.proskynitis.blogspot.com)
Σημείωση: Η Ανακομιδή και μετάθεση του Λειψάνου του Οσίου Μάξιμου του Ομολογητή εορτάζεται στις 13 Αυγούστου, ενώ η μνήμη του επαναλαμβάνεται στις 20 Σεπτεμβρίου.
Ιερά Λείψανα:
Η δεξιά του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Αγ. Παύλου Αγίου Όρους.
Όπως είναι γνωστό από τον βίο του, ο Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής συνελήφθη και προσήχθη στην Κωνσταντινούπολη από τον μονοφυσίτη αυτοκράτορα Κώνστα Β΄ με τις κατηγορίες της απείθειας σε αυτοκρατορικό διάταγμα, αλλά και της αίρεσης. Θα δικαστεί και θα καταδικαστεί συνολικά τρεις φορές σε εξορία, αλλά την τρίτη φορά ο Όσιος (μαζί και οι συνοδοί μαθητές του) θα βασανιστεί, θα του κοπεί η γλώσσα από τον φάρυγγα και επιπλέον το δεξί χέρι, ούτως ώστε ούτε να μπορεί να ομιλεί, ούτε να γράφει. Μάλιστα, όπως περιγράφεται στον βίο του, τα αποκομμένα μέλη θα κρεμαστούν πάνω του και θα διαπομπευτεί στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης, καθώς μεταφέρονταν στον τελευταίο τόπο της εξορίας του.
Όμως αυτό το ακρωτηριασμένο χέρι του Οσίου, ενάντια σε όλες τις περιστάσεις, θα διασωθεί και ταξιδεύοντας διαμέσου των αιώνων και των ιστορικών μεταβολών θα «αναπαυτεί» από τον 12ο αιώνα και μετά στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου Αγίου Όρους. Θεωρείται μάλιστα και το μόνο γνωστό λείψανο του Οσίου Μαξίμου του Ομολογητού.
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τη επομβρία, ρείθρα έβλυσας, τη Εκκλησία, υπερκοσμίων δογμάτων πανεύφημε, θεολόγων δε του Λόγου την κένωσιν, ομολογίας αγώσι διέλαμψας. Πάτερ Μάξιμε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθσι ημίν το μέγα έλεος.
Минея – Январь (фрагмент). Икона. Русский Север. 1-я половина XVI в. 55.9 х 40.2. Из коллекции Н.И.Репникова. В 1964 из собрания Ф.А. Калинина поступила в ГРМ. Санкт-Петербург.
Μηναίο – Ιανουάριος (τεμάχιο). Εικονίδιο Ρωσικό τού 1ου εξάμηνου τού 16ου αιώνα μ.Χ. Από τη συλλογή Repnikov, Nikolai Ivanovich. Το 1964 στην συλλογή Fyodor Antonovich Καλίνιν – συλλέκτη. Αγία Πετρούπολη.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ὀρθοδοξίας ὁδηγέ, εὐσεβείας Διδάσκαλε καί σεμνότητος, τῆς Οἰκουμένης ὁ φωστήρ, τῶν Μοναζόντων θεόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, Μάξιμε σοφέ, ταῖς διδαχαῖς σου πάντας ἐφώτισας, λύρα τοῦ Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
Минея – Январь (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии
Μηναῖο – Ιανουάριος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ. στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας .
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Τόν τῆς Τριάδος ἐραστήν καί Μέγαν Μάξιμον, τόν ἐκδιδάξαντα τρανῶς πίστιν τήν ἔνθεον, τοῦ δοξάζειν τόν Χριστόν, ἐν δύο φύσεσι, θελήσεσί τε καί ἐνεργείαις ὑπάρχοντα, ἐπαξίως ἐν ᾠδαῖς πιστοί τιμήσωμεν, ἀνακράζοντες· Χαῖρε κήρυξ τῆς Πίστεως.