ΕΑΝ ΘΕΛΕΤΕ
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ
ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ
Ο «τῶν Ἀποστόλων τόν ζῆλον ἐκμιμησάμενος»
θαυματουργός ιεράρχης της Ιεραπόλεως
ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ
(σελίδες 1212 – 1248 )
ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΒΕΡΚΙΟΥ
Ο Όσιος Αβέρκιος ο Ισαπόστολος και θαυματουργός
επίσκοπος Ιεράπολης
Св. Аверкий Иерапольский.
Фреска. 1547 г.
Афон (Дионисиат).
Тзортзи (Зорзис) Фука.
Άγιος Αβέρκιος Ιεραπόλεως.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ.
στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους
έργο τού αγιογράφου Τζώρτζη (Ζώρζη) Φουκά
Δοὺς Ἀβέρκιος χοῦν χοῒ θνητῶν νόμῳ,
Θεὸς Θεῷ πρόσεισι, τῷ φύσει,θέσει.
Εἰκάδι δευτερίῃ Ἀβέρκιος ᾤχετο γαίης.
Βιογραφία
Ο Όσιος Αβέρκιος έζησε στα τέλη του 2ου αιώνα μ.Χ. Η άμεπτη ζωή του και η καρποφορία της διδασκαλίας του, παρακίνησαν το ποίμνιο να τον αναγκάσει να γίνει επίσκοπος Ιεραπόλεως στη Φρυγία. Το αξίωμα δε μείωσε το ζήλο του Αβερκίου. Έλεγε, μάλιστα, ότι δεν αρκεί κάποιος να φαίνεται άρχων, αλλά και να είναι πραγματικά. Δηλαδή να αυξάνει τη διακονία και τους κόπους του. Διότι κατά το Ευαγγέλιο, «εἰ τις θέλει πρῶτος εἶναι, ἔσται πάντων ἔσχατος καὶ πάντων διάκονος» (Ευαγγέλιο Μάρκου, θ’ 35), που σημαίνει, αν κανείς θέλει να είναι πρώτος κατά την τιμή, οφείλει με την ταπείνωση του απέναντι στους άλλους, να γίνει τελευταίος από όλους και υπηρέτης όλων με την άσκηση της αγάπης. Και ο Αβέρκιος την εντολή αυτή έκανε πράξη στη ζωή του.
Святой Равноапостольный Аверкий, Епископ Иерапольский,
. Фреска монастыря Григориат на Святой Горе Афон.
Άγιος Αβέρκιος Ιεραπόλεως.
Τοιχογραφία (Fresco) στην Ιερά Μονή Γρηγορίου Αγίου Όρους
Святой Равноапостольный Аверкий, епископ Иерапольский,
Фреска 1314 год.
в церкви Святых Иоакима и Анны (Королевской церкви) в Студенице, Сербия.
Άγιος Αβέρκιος Ιεραπόλεως.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1314 μ.Χ.
στόν Ιερό Ναό των Αγίων Ιωακείμ και Άννα (Βασιλική Εκκλησία)
τής Ιεράς Μονής Στουντένιτσα. Σερβία
Святой Равноапостольный Аверкий, Епископ Иерапольский, Чудотворец. Фреска церкви Св. Георгия в Старо Нагоричино, Македония. 1316 – 1318 годы. Иконописцы Михаил Астрапа и Евтихий.
Άγιος Αβέρκιος Ιεραπόλεως.
Τοιχογραφία (Fresco) μεταξύ τών ετών 1316 – 1318 μ.Χ.
στόν Ιερό Ναό τού Αγίου Γεωργίου στο Στάρω-Ναγκορίτσινο, Σκόπια, έργο τών αγιογράφων Μιχαήλ Αστραπά και Ευτύχιο.
Святой Равноапостольный Аверкий,
Епископ Иерапольский,
Фреска XIV век.
церкви Спаса в Кучевиште
Άγιος Αβέρκιος Ιεραπόλεως.
Τοιχογραφία (Fresco) τού 14ου αιώνα μ.Χ.
στον Ιερό Ναό τών Εισοδίων τής Θεοτόκου στο Κουτσέβιτς. Σκόπια
Св. Аверкий Иерапольский.
Фреска Благовещенской церкви монастыря Грачаница. Сербия(Косово). 1318 год.
Άγιος Αβέρκιος Ιεραπόλεως.
Τοιχογραφία (Fresco) τοῦ ἔτους 1318 μ.Χ.
στόν Ιερό Ναό τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου
τής Ἱεράς Μονής Γκρατσάνιτσα, Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.
Св. Аверкий.
Фреска. . Около 1350 года.
Церковь Христа Пантократора. Дечани.
Косово. Сербия
Άγιος Αβέρκιος.
Τοιχογραφία τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.
στόν Ιερό Ναό τού Χριστού Παντοκράτορα
τής Ἱεράς Μονής Βισόκι Ντέτσανι
Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.
Святые Аверкий, Григорий Великой Армении, Климент Анкирский. Икона (фрагмент). Греция. До 1577 г. 47 х 32. Монастырь Дионисиат (Афон).
Άγιοι Αβέρκιος, Γρηγόριος ο Μέγας τής Αρμενίας, Κλήμης της Άγκυρας. Εικονίδιο (τεμάχιο) μέχρι το έτος 1577 μ.Χ. στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους.
Άγιοι Αβέρκιος καί Λεόντιος. Φορητή Εικόνα τού 1864 μ.Χ.
στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος Αγίου Όρους
Св. Аверкий Иерапольский.
Άγιος Αβέρκιος Ιεραπόλεως.
Γι’ αυτό και ο Θεός του έδωσε το χάρισμα να κάνει πολλά θαύματα. Θεράπευσε την κόρη του βασιλιά της Ρώμης, από πονηρό δαιμόνιο. Θερμά νερά από τη γη εξέβαλε και άλλα πολλά θαύματα έκανε. Επίσης, ο Αβέρκιος κήρυξε σε όλες τις πόλεις της Συρίας και Μεσοποταμίας. Έπειτα πήγε στη Λυκαονία, την Πισιδία και στην επαρχία των Φρυγών. Ονομάστηκε ισαπόστολος, διότι περιόδευσε και κήρυξε όπως οι κορυφαίοι Απόστολοι του Χριστού. Πέθανε ειρηνικά, 72 χρονών.
Ιερά Λείψανα
Η Κάρα του Αγίου Αβέρκιου βρίσκεται στη Μονή Παναχράντου Άνδρου.
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Αβέρκιου βρίσκονται στις Μονές Καρακάλου Αγίου Όρους, Προυσού Ευρυτανίας και Φανερωμένης Σαλαμίνος.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἀποστόλων τὸν ζῆλον ἐκμιμησάμενος, τὴ Ἐκκλησία ἐκλάμπεις ὡς ἑωσφόρος ἀστήρ, τὴν θεόσδοτον ἰσχὺν φαίνων τοὶς ἔργοις σοί, σὺ γὰρ θαυμάτων ἱερῶν, τᾶς δυνάμεις ἐνεργῶν, Ἀβέρκιε Ἱεράρχα, πρὸς εὐσέβειας εἰσόδους, τοὺς πλανωμένους καθωδήγησας.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξε σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Ἀβέρκιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Св. Аверкий Иерапольский. Миниатюра Минология Василия II. Константинополь. 985 г. Ватиканская библиотека. Рим.
Άγιος Αβέρκιος Ιεραπόλεως. Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β ‘. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη. Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη
Плащаница с избранными святыми (фрагмент). Мастерская Евфросинии Старицкой. Шитьё. Москва. 1561 г. Вклад в Успенский собор Московского Кремля. С 1812 года хранится в Успенском соборе Смоленска.
Σάβανο με επιλεγμένες Αγίων (λεπτομέρεια). Εργαστήρι Ευφροσύνη Staritskaya. Ραπτική. Μόσχα. 1561 Συμβολή στον καθεδρικό ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Κρεμλίνο. Με 1812 καταστήματα στον Καθεδρικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Σμολένσκ.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Ἱεράρχης ἐδείχθης χρῖσμα σεπτόν, περικείμενος Πάτερ θεουργικῶς, καὶ πάντας ἐν χάριτι, τελειῶν ἱερώτατε, δωρεαῖς δὲ θείων, θαυμάτων κοσμούμενος, ἐνεργεῖς σημεῖα, καὶ θαύματα ἄπειρα, νόσους θεραπεύων, καὶ τοὺς δαίμονας φλέγων, καὶ πλήθη πλανώμενα, ἐπιστρέφων Ἀβέρκιε· διὰ τοῦτο βοῶμέν σοι· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν Ἁγίαν μνήμην σου.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ὡς ἀπαρχὰς.
Ὡς Ἱερέα μέγιστον, καὶ Ἀποστόλωv σύσκηvοv, ἡ Ἐκκλησία γεραίρει σε ἅπασα, ἡ τῶν πιστὼv Ἀβέρκιε, ἢv ταῖς σαῖς ἰκεσίαις περιφύλαττε μάκαρ, ἀκαταγώvιστον, ἐξ αἱρέσεως πάσης, καὶ ἄσειστοv πολυθαύμαστε.
Ὁ Οἶκος
Ὡς πολύς σου ὁ πλοῦτος τῆς χάριτος! ἀριθμὸς δὲ οὐκ ἔστι τῆς δόξης σου· ἐκ μὴ ὄντων γὰρ πάντα παρήγαγες,ὁρατὰ καὶ ἀόρατα Κύριε. Αὐτὸς οὖν φιλάνθρωπε, δώρησαι τῇ βεβήλῳ καρδίᾳ μου αἴνεσιν θείαν, ὁ ὑπ’ Ἀγγέλων ἀπαύστως ὑμνούμενος, ἵνα τὸν Ἱεράρχην τιμήσω, τὸν ὡς ἀληθῶς πολυθαύμαστον.
L’epigrafe di Abercio, la regina delle iscrizioni cristiane
This entry was posted on 9 marzo, 2011, in Progetto EC. Bookmark the permalink.
di Antonio Ferrua
L’articolo corrisponde alla voce «Abercio», in Enciclopedia Cattolica, Città del Vaticano 1948-1954, vol. I, coll. 69-72.
[Abercio, santo, fu] Vescovo di Gerapoli (o Hierapolis) in Frigia. Racconta la sua Vita che, uscito un decreto di Marco Aurelio e Lucio Vero, col quale si ordinava di fare dappertutto sacrifici, Abercio, ammonito da una visione, si recò di notte nel tempio di Apollo e con un gran bastone vi fece a pezzi ogni cosa. Mentre la città è perciò in fermento, egli si mette a predicare nel Foro ai fedeli: sopravvenuta la moltitudine infuriata dei pagani, egli sana davanti a loro alcuni indemoniati e così li ammansisce, anzi ne converte molti al battesimo. La sua fama si propaga nelle province vicine; risana dalla cecità anche la madre di un primario cittadino, Eusseniano, amico dell’imperatore, e libera molti indemoniati. Il demonio, per vendicarsi, si caccia nella figlia stessa dell’imperatore, protestando che ne può essere espulso solo da Abercio di Gerapoli.
Marco Aurelio scrive ad Eusseniano di mandargli Abercio, e questi, salpato da Adalia, arriva a Porto Romano e presentatosi all’imperatrice (essendo Marco Aurelio al campo contro i barbari), ne fa condurre la figlia all’ippodromo. Ivi ne caccia solennemente il demonio e, come pena per avergli fatto fare quel viaggio, gli comanda di pigliarsi in spalla una pesante ara marmorea che era colà e di portarla a Gerapoli presso la porta meridionale.
All’imperatrice chiede per grazia di far costruire delle terme presso Gerapoli, e prima di tornare in patria fa un giro per la Siria, la Mesopotamia e l’Asia Minore, beneficando tutti. Vive ancora qualche anno e scrive un libro; avvisato della morte prossima, si prepara la tomba e detta l’epitaffio da incidere sopra di essa, in quell’ara che aveva fatto portare da Roma. Essendo poi stato eletto a succedergli un altro Abercio, egli stesso lo consacra.
Questa leggenda era in passato ritenuta di nessuna autorità, e totalmente fantastico anche l’epitaffio poetico del santo che essa riferisce. Solo l’Halloix (Illustrium scriptorum ecclesiae orientalis vitae, vol. II, Douai 1630, p. 137), e più dottamente il Pitra (Spicilegium Solesmense, vol. III, Parigi 1856, p. 352) ne difesero l’autenticità sostanziale. Altri, come il Garrucci (La Civiltà Cattolica 1 [1856], p. 686), ci videro delle larghe interpolazioni. Ma sul principio del 1882 il Ramsay trovò presso l’antica Gerapoli (poco a mezzogiorno di Sinnada, capitale della Frigia Seconda o Salutaris) una bella iscrizione metrica di un certo Alessandro, del 216, nella quale tosto il De Rossi e il Duchesne riconobbero tratti notevoli dell’epitaffio di Abercio.
L’anno seguente lo stesso Ramsay ritrovò poi nello stesso luogo, incastrati nelle pareti di antiche terme, due notevoli frammenti dell’epitaffio originale di Abercio, concordanti quasi alla lettera col testo della leggenda. Il loro carattere, più antico di quello della stele di Alessandro, si deve far rimontare almeno alla fine del secolo II, anche questo in concordanza con l’età risultante dalla leggenda, la quale poi non assegna erroneamente per sede ad Abercio la più nota Gerapoli ad Lycum, nella Frigia Prima o Pacatiana, giacché parla espressamente di una città vicina a Sinnada.
Così il valore della Vita non si può negare, in quanto essa si fonda sull’epitaffio, e probabilmente anche riguardo a parecchi altri particolari più notevoli che ci dà sul santo.
Clicca sull’immagine per ingrandire
Riportiamo il testo [in traduzione italiana] dell’iscrizione (22 vv. esametri) criticamente ricostruita: […]
«Cittadino di eletta città, mi sono fatto questo monumento da vivo, per avere qui nobile sepoltura del mio corpo, [3] io di nome Abercio, discepolo del casto pastore che pascola greggi di pecore per monti e per piani, che ha occhi grandi, che dall’alto guardano per ogni dove. [6] Egli infatti mi istruì in scritture degne di fede … il quale mi inviò a Roma a contemplare la reggia e vedere la regina in aurea veste ed aurei sandali; [9] e vidi colà un popolo, che porta un fulgido sigillo. Visitai anche la pianura e le città tutte della Siria e, passato l’Eufrate, Nisibi, ed ovunque trovai compagni … [12] avendo Paolo con me … e dappertutto mi guidava la fede e m’imbandì per cibo il pesce di fonte grandissimo, puro, che prende la casta vergine [15] e lo porge a mangiare agli amici ogni giorno, avendo un vino eccellente, che ci mesceva con acqua insieme al pane. Queste cose ho fatto scrivere qui io Abercio in mia presenza; [18] settantadue anni avevo per verità. Chiunque intende quel che dico e sente come me, preghi per Abercio. Ma che nessuno metta un altro nel mio sepolcro; [21] se no, pagherà all’erario dei Romani duemila monete d’oro ed alla mia buona patria Geropoli mille».
Il valore cattolico di questo monumento era troppo grande ed evidente, perché, una volta certi della sua autenticità, i dotti razionalisti non cominciassero subito a metterne in dubbio il carattere cristiano. Così nel 1894 il Ficker cercò di dimostrare che Abercio era un sacerdote di Cibele, nel 1895 Harnack ci vide uno gnostico pagano e nell’anno seguente il Dieterich un sacerdote di Attis. Ma questi e altri simili tentativi caddero a vuoto per il fatto che in quell’epitaffio tutte le frasi più singolari si spiegano con facilità e naturalezza nel linguaggio dell’antichissimo simbolismo cristiano, come ha specialmente dimostrato il Dölger, e fuori di quello non trovano che ermeneutiche stiracchiate e contraddittorie.
Si suole identificare volentieri il nostro Abercio con l’Avircio Marcello, cui fu indirizzato un trattato antimontanista (Eusebio, Hist. Eccl., V, 16, 3), ma a torto, poiché anche supposta l’identificazione non facile di Auírkios con Abérkios, questi non avrebbe taciuto nell’epitaffio la parte più importante del nome Marcello, in un tempo in cui si lasciava spesso il nomen, mai il cognomen. E poiché l’autore della Vita fu certo a Gerapoli (onde non potè scambiare il paese con la lontana Gerapoli ad Lycum) e vi copiò l’iscrizione, se vi avesse trovato il nome intero, almeno nella parte prosastica che probabilmente seguiva alla poetica, non ce l’avrebbe taciuto. Forse da questa parte prosastica Abercio era detto chiaramente vescovo, come ce lo rappresenta la Vita; dall’epitaffio poetico ciò non appare.
In questo la «città eletta» deve essere Gerapoli e non la mistica città celeste; Geropoli è detta essa da Abercio, da un’altra iscrizione e da qualche moneta, come varie altre città omonime sono dette ora Geropoli ora Gerapoli. Il «pastore che pasce greggi per monti e per piani» è Gesù che ha fedeli dappertutto; «la reggia e la regina di Roma» sono la Chiesa e la sua splendida sede, ma l’autore della leggenda (come noi moderni) vi intese l’imperatrice nella sua reggia, in assenza dell’imperatore; lo «splendido sigillo» è il carattere cristiano; il «compagno di viaggio Paolo» allude verosimilmente alle Lettere dell’Apostolo, e la fede ne è la guida; il «pesce grande ecc.» è evidentemente Gesù cibo eucaristico (ΙΚΘΥΣ); «vergine casta» è la Chiesa, che ci somministra ogni giorno l’Eucaristia (e si noti l’uso abbondante di acqua che allora vi si faceva).
Questa, come l’ha detta il De Rossi, è la regina delle iscrizioni cristiane, la più antica sicuramente databile, il primo monumento eucaristico pervenuto su pietra e uno dei primi della disciplina dell’arcano, degno antesignano della fiorente epigrafia frigia cristiana del III e IV secolo. Merita di essere confrontata specialmente con l’epitaffio di Pettorio.
***
Η επιγραφή του Abercius, η βασίλισσα των χριστιανικών επιγραφών
Αυτή η εγγραφή δημοσιεύτηκε στις 9 Μαρτίου 2011, στο Πρόγραμμα ΕΚ . Σελιδοδείκτης το permalink .
Antonio Ferrua
Το στοιχείο αντιστοιχεί στο στοιχείο “Abercius” στην Καθολική Εγκυκλοπαίδεια, την Πόλη του Βατικανού, 1948-1954, τόμ. I, et al. 69-72.
[Abercius, άγιος, ήταν] Μητροπολίτης Ιεράπολη (ή Ιεράπολη) στη Φρυγία. Οι συνομιλίες για τη ζωή του, κυκλοφόρησε ένα διάταγμα του Μάρκου Αυρήλιου και Lucius Verus, με τους οποίους διέταξε να κάνουν θυσίες παντού, Abercius, προειδοποίησε από ένα όραμα, πήγε το βράδυ στο ναό του Απόλλωνα και ένα μεγάλο προσωπικό που κάνατε σε κομμάτια κάθε πράγμα. Ενώ η πόλη είναι τόσο ανήσυχος, ο ίδιος αρχίζει να κηρύξει στους πιστούς στο Forum: επιγενόμενης το εξαγριωμένο πλήθος των ειδωλολατρών, κατείχε κάποιες υγιείς μπροστά τους και έτσι να τους εξημερώνει, μάλλον μετατρέπει πολλά για το βάπτισμα. Η φήμη του εξαπλώνεται στις γειτονικές επαρχίες? θεραπεία από την τύφλωση και τη μητέρα του ενός οδηγεί πολίτη, Eusseniano, φίλος του αυτοκράτορα, και χωρίς πολλά κατείχε. Ο διάβολος, στην εκδίκηση, είναι το κυνήγι στην κόρη του ίδιου αυτοκράτορα, διαμαρτύρονται ότι μπορούν να απελαθούν μόνο από Abercius της Ιεράπολης.
Μάρκος Αυρήλιος έγραψε Eusseniano να τον στείλει Abercius, και αυτά, απέπλευσε από την Αττάλεια, φτάνει στο Πόρτο Ρομάνο και παρουσίασε τον εαυτό του στην αυτοκράτειρα (όπως ο Μάρκος Αυρήλιος με τον τομέα εναντίον των βαρβάρων), το κάνει να οδηγήσει την κόρη ιππόδρομο. Εκεί θα κυνηγήσει το διάβολο και πανηγυρικά, ως τιμωρία για το γεγονός ότι τον έκανε να κάνει αυτό το ταξίδι, τον διατάζει να pigliarsi επωμιστεί ένα βαρύ μαρμάρινο βωμό που ήταν εκεί, και να το φέρει στην Ιεράπολη στη νότια πύλη.
Αυτοκράτειρα ζητά τη χάρη να χτίσει τα λουτρά στην Ιεράπολη, και πριν από την επιστροφή στο σπίτι εκδρομές προς τη Συρία, τη Μεσοποταμία και τη Μικρά Ασία, κάνει καλό σε όλους. Ζει μερικά ακόμη χρόνια και γράφει ένα βιβλίο? προειδοποίησε θανάτου δίπλα, προετοιμάζει τον τάφο και είπε ο επιτάφιος να είναι χαραγμένο σε αυτό, σε quell’ara έκανε φέρει από τη Ρώμη. Και όταν εξελέγη για να τον διαδεχθεί μια άλλη Abercius, ο ίδιος τον καθιέρωσε.
Αυτός ο μύθος ήταν στο παρελθόν θεωρηθεί καμία αρχή, και εντελώς φανταστική ακόμη και η ποιητική επιτάφιος του Αγίου οποίο αναφέρεται. Μόνο η Halloix (Illustrium Scriptorum ecclesiae orientalis πρόγραμμα σπουδών, τ. ΙΙ, Douai 1630, σ. 137), και πιο σοφά η Pitra (Spicilegium Solesmense, vol. III, Παρίσι, 1856, σ. 352), που υπερασπίστηκε την ουσιαστική αυθεντικότητα. Άλλοι, όπως η Garrucci (La Civilta Cattolica 1 [1856], σ. 686), που είδαν τις παρεμβολές μεγάλη. Αλλά από την αρχή του 1882 Ramsay βρήκε στην αρχαία Ιεράπολη (ελαφρά το μεσημέρι Σύνναδα, την πρωτεύουσα της Φρυγίας Σαλουταρίας δεύτερης ή) ένα ωραίο μετρικό επιγραφή μιας ορισμένης Αλεξάνδρου, το 216, κατά την οποία σύντομα η De Rossi και Duchesne αναγνωρίζεται γνωρίσματα αξιόλογο επιτάφιο της Abercius.
Το επόμενο έτος η ίδια Ramsay βρέθηκε στη συνέχεια ο ίδιος στην ίδια θέση, κολλήσει στα τοιχώματα των αρχαίων ιαματικά λουτρά, δύο μεγάλα θραύσματα του αρχικού επιτάφιο Abercius, σχεδόν ακριβώς συμφωνούν με το κείμενο μύθο. χαρακτήρα τους, παλαιότερο από αυτό της στήλης του Αλεξάνδρου, πρέπει να αντικαταστήσει τουλάχιστον το τέλος του δεύτερου αιώνα, αυτό σύμφωνα με την ηλικία που απορρέουν από το μύθο, πράγμα που δεν θα λανθασμένα αποδίδεται στην έδρα σε Abercius πιο γνωστά Ιεράπολη με Λύκο, στη Φρυγία Αργά ή Πακατιανή, δεδομένου ότι μιλάει ρητά μιας πόλης κοντά Σύνναδα.
Έτσι, η αξία της ζωής δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, διότι βασίζεται επιτάφιος, και πιθανώς επίσης σε σχέση με πολλές άλλες πιο σημαντικές λεπτομέρειες που μας δίνει το άγιο.
Κάντε κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση
Το παρακάτω είναι το κείμενο [στην ιταλική μετάφραση] εγγραφής (22 vv εξάμετρο.) Κριτικά ξαναχτίστηκε: […]
“Πολίτη της επιλεγμένης πόλης, έκανα αυτό το μνημείο να είναι ζωντανοί, να έχουμε αυτή την ευγενή ταφή του σώματός μου, [3] ονόμασα Abercius, έναν μαθητή του αγνή βοσκό που βόσκουν τα κοπάδια των προβάτων μέσα από τα βουνά και τα σχέδια, που έχει μεγάλα μάτια ο οποίος, από βλέποντας παντού. [6] Στην πραγματικότητα, μου ανέθεσε εγγράφως αξιόπιστο … και μου έστειλε στη Ρώμη για να συλλογιστεί το βασιλικό παλάτι και να δούμε τη βασίλισσα στη χρυσή ρόμπα και χρυσά πέδιλα? [9] και είδα εκεί ένα λαό, οδηγώντας ένα λαμπρό σφραγίδα. Επισκέφθηκα επίσης τον κάμπο και την πόλη και όλα της Συρίας, πέρασε τον Ευφράτη, Nisibis, και παντού βρήκα σύντροφοι … [12] που έχει ο Παύλος μαζί μου … και παντού με καθοδήγησαν την πίστη και m’imbandì για τα τρόφιμα η πηγή της μεγάλο ψάρι, καθαρό, η οποία λαμβάνει την αγνή παρθένο [15] και το παραδίδει στον τρώνε κάθε μέρα για να τους φίλους, έχει ένα εξαιρετικό κρασί, αναμειγμένα με το νερό μαζί με το ψωμί. Αυτά τα πράγματα που έκανα γράψω εδώ Abercius στην παρουσία μου? [18] εβδομήντα δύο χρόνια που είχα για την αλήθεια. Όποιος σημαίνει αυτό που λέω και να αισθάνονται σαν εμένα, προσεύχομαι για Abercius. Αλλά όχι να θέσει ένα άλλο στον τάφο μου? [21] Εάν όχι, το Υπουργείο Οικονομικών θα πληρώσει τους Ρωμαίους δύο χιλιάδες χρυσά νομίσματα και σε καλό μου σπίτι Ιεράπολη πολύ. “
Καθολική αξία αυτού του μνημείου ήταν πολύ μεγάλο και προφανές, διότι, από τη στιγμή σίγουροι για την αυθεντικότητά του, οι ορθολογιστές προϊόντα που δεν αρχίζουν τώρα να θέσει υπό αμφισβήτηση το χριστιανικό χαρακτήρα. Έτσι, το 1894 η Ficker Abercius προσπάθησε να δείξει ότι ήταν ένας ιερέας της Κυβέλης, το 1895 Harnack είδε εκεί ένα γνωστικά αμοιβών και την επόμενη χρονιά η Ντίτριχ ένας ιερέας του Άττη. Αλλά αυτές και άλλες παρόμοιες προσπάθειες έπεσαν σε ένα άδειο επιτάφιο για το γεγονός ότι σε όλες τις πιο ενικό ποινές μπορεί να εξηγηθεί εύκολα και φυσικά στο χριστιανικό συμβολισμό της αρχαίας γλώσσας, όπως έχει ιδιαίτερα αποδειχθεί Dölger, και έξω από αυτό δεν το βρείτε ερμηνευτική τεταμένες και αντιφατικές.
Συνηθισμένοι πρόθυμα τον εντοπισμό Abercius μας με Avircio Μαρτσέλο, ο οποίος απηύθυνε antimontanista συνθήκη (Ευσέβιος, Hist. Εκκλ., V, 16, 3), αλλά κακώς, αφού ακόμα και υποτίθεται ότι πρέπει να προσδιοριστούν δεν είναι εύκολο να Auírkios με Abérkios , αυτά δεν θα ήταν σιωπηλή nell’epitaffio το πιο σημαντικό μέρος του ονόματος του Marcello, σε μια εποχή που συχνά εγκατέλειψε το όνομα του, ποτέ δεν τα παρατσούκλι. Και δεδομένου ότι ο συντάκτης της Ζωής ήταν σίγουρα Ιεράπολη (κύματα δεν μπορούσαν να ανταλλάξουν τη γη με το μακρινό Ιεράπολης στο Λύκο) και θα αντιγράψει την επιγραφή, αν είχε βρει το πλήρες όνομα, τουλάχιστον στην πρόζα που πιθανότατα ακολούθησε η ποιητική, θα υπήρχε σιωπηλή. Ίσως αυτή η πλευρά πεζογραφία Abercius ήταν σαφώς δήλωσε ο Επίσκοπος, καθώς υπάρχει η ζωή? ποιητική επιτάφιο που εμφανίζεται.
Στο πλαίσιο αυτό η “πόλη εκλεγεί” θα πρέπει να είναι Ιεράπολη και όχι η μυστική ουράνια πόλη? Ιεράπολη είναι γνωστό από Abercius, από άλλη επιγραφή και μερικά κέρματα, όπως και πολλές άλλες συνώνυμες πόλεις λέγεται τώρα τώρα Ιεράπολη Ιεράπολη. Οι “κοπάδια βοσκός βόσκουν στο λόφο και τα σχέδια” είναι ο Ιησούς ότι οι πιστοί παντού? “Το παλάτι και η βασίλισσα των Ρομά» είναι η Εκκλησία και η υπέροχη τοποθεσία του, αλλά ο συγγραφέας του μύθου (όπως εμείς οι σύγχρονοι) εκεί κατάλαβε την αυτοκράτειρα στο παλάτι του, σε περίπτωση απουσίας του αυτοκράτορα? η «όμορφη σφραγίδα» είναι το χριστιανικό χαρακτήρα? η «συνοδός του Παύλου” μάλλον παραπέμπει στις Επιστολές του Αποστόλου, και η πίστη είναι ο οδηγός του? το “μεγάλο ψάρι κλπ” είναι προφανώς ο Ιησούς ευχαριστιακή τροφίμων (ΙΚΘΥΣ)? “Αγνή παρθένο» είναι η Εκκλησία, που μας δίνει την Ευχαριστία κάθε μέρα (και παρατηρήστε την άφθονη χρήση του νερού που τότε έγινε).
Αυτό, όπως είπε στο De Rossi, είναι η βασίλισσα των χριστιανικών επιγραφών, το παλαιότερο σίγουρα ημερομηνία, η πρώτη ευχαριστιακή μνημείο της πέτρας και έλαβε ένα από τα πρώτα της πειθαρχίας της αξίζει πρόδρομος της άνθησης χριστιανική επιγραφική της Φρυγίας III και τέταρτο αιώνα. Αξίζει να συγκριθεί ειδικά με τον επιτάφιο της Pectorius.
***
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΒΕΡΚΙΟΣ Ο «τῶν Ἀποστόλων τόν ζῆλον ἐκμιμησάμενος»
θαυματουργός ιεράρχης της Ιεραπόλεως
Μέσα στη σεπτή χορεία των θεοφόρων ιεραρχών που αγωνίσθηκαν με σθένος και παρρησία για την αμώμητο χριστιανική πίστη και έλαβαν από τον Πανοικτίρμονα Θεό το χάρισμα να θαυματουργούν αδιαλείπτως, συναριθμείται και ο τιμώμενος από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας στις 22 Οκτωβρίου ισαπόστολος Άγιος Αβέρκιος, ο και θεοπρόβλητος ποιμενάρχης της Ιεραπόλεως της Φρυγίας της Μικράς Ασίας, ο οποίος δια της χάριτος του Θεού αναδείχθηκε «τῶν ἀρετῶν ἡ καλλονή», «τῶν ἀμέμπτων ἠθῶν τό θησαύρισμα», «τοῦ Χριστοῦ τῆς ἀγάπης τό ἐκτύπωμα», «τοῦ ἐχθροῦ τῆς ἀπάτης τό ἥττημα» και «τῶν δαιμόνων ἡ ἐκδίωξη».
Ο υμνηθείς ως «ὁμόζηλος τῶν Ἀποστόλων» Άγιος Αβέρκιος έζησε τον 2ο μ.Χ. αιώνα επί των ημερών του Ρωμαίου αυτοκράτορος Μάρκου Αυρηλίου (161-180), ο οποίος υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους στωικούς φιλοσόφους, αλλά και μεγάλος διώκτης των χριστιανών. Η ενάρετη βιοτή και ο ένθερμος ιεραποστολικός του ζήλος σε συνδυασμό και με την καρποφόρα διδασκαλία του σωτηριώδους λόγου του Θεού σαγήνευσαν σε τέτοιο βαθμό τον λαό, ώστε κατόπιν επίμονης και θερμής παρακλήσεως των κατοίκων ανήλθε στον επισκοπικό θρόνο της Ιεραπόλεως, γενόμενος «κλέισμα καί σέμνωμα» της Φρυγίας της Μικράς Ασίας. Με το νέο του αξίωμα ως θεοπρόβλητος ιεράρχης της Επισκοπής Ιεραπόλεως επιδόθηκε με ιδιαίτερο ζήλο στην ορθή διδασκαλία της ακραιφνούς χριστιανικής πίστεως και κατόρθωσε να προσελκύσει στον Χριστό πλήθος ειδωλολατρών, ενώ κατέστη ένθερμος συμπαραστάτης και αρωγός σε όσους είχαν ανάγκη. Έτσι χήρες, ορφανά και πολυάριθμοι ενδεείς βρήκαν πλησίον του την ανακούφιση, τη φροντίδα και την αγάπη.
Την εποχή όμως αυτή ο αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος διέταξε να λάβουν χώρα σε ολόκληρη την αυτοκρατορία λαμπρές τελετές προς τιμήν των ειδωλολατρικών θεών, ενώ στην προσπάθειά του να αποκαλυφθούν οι χριστιανοί εκείνοι που θα επέμεναν να λατρεύουν τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, υποχρέωσε όλους τους κατοίκους να συμμετάσχουν στις ειδωλολατρικές εορτές. Η εντολή του αυτοκράτορος ίσχυε και για την Ιεράπολη, όπου διακονούσε ο ιεράρχης του Χριστού Άγιος Αβέρκιος. Μόλις άρχισαν οι τελετές προσκύνησης των ειδωλολατρικών θεών, κατά τις οποίες οι κάτοικοι της πόλεως επιδίδονταν σε κραιπάλες, ο θεοφόρος Αβέρκιος ευρισκόμενος στο σπίτι του προσευχήθηκε στον Κύριο για να ελεήσει και να φωτίσει τον λαό που ζούσε μέσα στην πλάνη και την ασωτία. Η έκκληση του φωτισμένου ιεράρχου βρήκε αμέσως ανταπόκριση στον Θεό. Έτσι ο Άγιος μέσα από μία οπτασία έλαβε την εντολή του Κυρίου να κατακρημνίσει τον ειδωλολατρικό βωμό του Απόλλωνος, αλλά και των άλλων θεών. Η εντολή δεν άργησε να εκτελεσθεί, αφού μέσα στη νύχτα κατακρήμνισε τα άψυχα είδωλα. Το γεγονός αυτό εξαγρίωσε τους ειδωλολάτρες, αφού αποδείχθηκε έμπρακτα η ματαιότητα της λατρείας των ψεύτικων θεών. Γι’ αυτό και αποφάσισαν να συλλάβουν τον ποιμενάρχη της Ιεραπόλεως και να τον θανατώσουν. Ο Άγιος Αβέρκιος παρουσιάσθηκε όμως μόνος του στην αγορά, όπου με ξεχωριστή παρρησία κήρυξε την αμώμητο χριστιανική πίστη. Η θαρραλέα του αυτή στάση εξόργισε ακόμη περισσότερο τον όχλο, ο οποίος όμως έμεινε άναυδος και άφωνος μετά τη θαυματουργική θεραπεία τριών δαιμονισμένων από τον Άγιο που τους θεράπευσε δια της χάριτος του Θεού χρησιμοποιώντας το ραβδί, με το οποίο είχε κατακρημνίσει τα είδωλα.
Το θαυμαστό και υπερφυές αυτό γεγονός ειρήνευσε τον εξαγριωμένο όχλο, ο οποίος άρχισε πλέον να αντιμετωπίζει με σεβασμό τον διαπρύσιο κήρυκα του λόγου του Θεού. Μάλιστα ο εποικοδομητικός του λόγος για τη χριστιανική πίστη έπεισε πολλούς ειδωλολάτρες στο να εγκολπωθούν τον Ιησού Χριστό και να βαπτισθούν χριστιανοί, ενώ η φήμη του διαδόθηκε σε τέτοιο βαθμό, ώστε κάτοικοι όχι μόνο από την Ιεράπολη, αλλά και από την ευρύτερη περιοχή προσέτρεχαν σ’ αυτόν για να καθοδηγηθούν πνευματικά και να θεραπευθούν από τις ασθένειές τους. Μεταξύ των επιτελεσθέντων θαυμάτων ήταν και η θεραπεία της τυφλής ειδωλολάτρισσας Φρυγγέλης, η οποία είχε ως διακαή πόθο να ακούσει τον φωτισμένο λόγο του Αγίου. Τότε ο ευλογημένος ιεράρχης του Χριστού δίδαξε στην τυφλή Φρύγγελα την ορθή χριστιανική πίστη, αλλά παράλληλα τη θεράπευσε από την τύφλωση και αποκατάστησε πλήρως την όρασή της.
Η θαυματουργική φήμη του Αγίου διαδόθηκε όμως μέχρι και τη Ρώμη και έγινε γνωστή ακόμη και στον αυτοκράτορα Μάρκο Αυρήλιο, ο οποίος διέταξε να έρθει εκεί για να θεραπεύσει τη δεκαεξάχρονη κόρη του Λουκίλλα, η οποία ενώ ετοιμαζόταν να παντρευτεί, βρισκόταν κάτω από ισχυρή δαιμονική επήρεια. Όταν έφτασε ο Άγιος Αβέρκιος στη Ρώμη, οδηγήθηκε στα ανάκτορα, όπου τον υποδέχθηκε η αυτοκράτειρα Φαυστίνα, η οποία τον πήγε αμέσως στη δαιμονισμένη κόρη της, τη Λουκίλλα. Μόλις η δαιμονισμένη κόρη τον αντίκρισε, καταλήφθηκε από βίαιους σπασμούς, ενώ το δαιμόνιο που τη βασάνιζε, άρχισε να ικετεύει τον φωτισμένο ιεράρχη του Χριστού να το αφήσει να επιστρέψει στον τόπο, από όπου είχε έρθει και που ήταν η Φρυγία της Μικράς Ασίας. Τότε ο «καθοδηγήσας τούς πλανεμένους» θεοφόρος Αβέρκιος το άφησε να επιστρέψει, αλλά το διέταξε να μεταφέρει από τη Ρώμη στην Ιεράπολη έναν τεράστιο πέτρινο βωμό που χρησιμοποιούσαν οι ειδωλολάτρες για τις θυσίες. Το παράδοξο και υπερφυές αυτό γεγονός άφησε άναυδο το συγκεντρωμένο πλήθος στα ανάκτορα, όταν μάλιστα είδε το δαιμόνιο να εξέρχεται από τη νεαρή κόρη του αυτοκράτορος και να μεταφέρει τον τεράστιο ειδωλολατρικό βωμό με τελικό προορισμό την Ιεράπολη της Φρυγίας.
Η θεραπεία της Λουκίλλας δημιούργησε ατμόσφαιρα απερίγραπτης χαράς και η αυτοκράτειρα Φαυστίνα από ευγνωμοσύνη στο πρόσωπο του Αγίου, θέλησε να τον ανταμείψει πλουσιοπάροχα με χρυσό και άργυρο. Όμως ο «εἰληφώς τήν χάριν παντοίων ἰαμάτων» θεοπρόβλητος ιεράρχης του Χριστού αρνήθηκε ένα τέτοιο δώρο. Αξιομνημόνευτο είναι και το θαύμα που επιτέλεσε ο Άγιος μ’ ένα αγγείο, στο οποίο είχαν βάλει μαζί κρασί και λάδι. Χάρη όμως στη δύναμη της προσευχής του στον Κύριο δεν αναμείχθηκαν τα δύο υγρά μεταξύ τους και από το αγγείο βγήκε το καθένα από τα δύο χωριστά. Στη Ρώμη ο Άγιος Αβέρκιος παρέμεινε για αρκετό χρονικό διάστημα, κηρύττοντας τον λόγο του Θεού και επιτελώντας θαύματα, γεγονός που απέδειξε περίτρανα την παντοδυναμία του ενός και αληθινού Θεού.
Κάποια στιγμή όμως έλαβε μέσα από ένα όραμα την εντολή από τον Θεό να φύγει από τη Ρώμη και να επισκεφθεί τη Συρία. Αρχικά έφθασε στην Αντιόχεια, ενώ στη συνέχεια πήγε στην Απάμεια για να συσπειρώσει τους χριστιανούς, να στηρίξει τους φτωχούς και να αγωνισθεί με σθένος εναντίον της αιρέσεως του Μαρκίωνος. Σύμφωνα μ’ αυτή αναγνωριζόταν μόνο το κατά Λουκάν Ευαγγέλιο και οι επιστολές του Αποστόλου Παύλου, δίνοντας σ’ αυτά ερμηνεία με τρόπο δυϊστικό που αντιπαραθέτει τον «Δίκαιο Θεό» της Παλαιάς Διαθήκης στον «αγαθό Θεό» της Καινής Διαθήκης. Από την Απάμεια έφθασε στον ποταμό Ευφράτη, ενώ κατόπιν η ιεραποστολική του περιοδεία συνεχίστηκε στη Μεσοποταμία, όπου καταπολέμησε με ακμαίο αγωνιστικό φρόνημα την αίρεση του Μαρκίωνος. Στη συνέχεια επισκέφθηκε την Κιλικία, τη Λυκαονία και την Πισιδία, όπου κήρυξε «τά περί τοῦ Κυρίου Ιησοῦ Χριστοῦ μετά πάσης παρρησίας ἀκωλύτως». Ενδεικτικό είναι ότι ο ένθερμος ιεραποστολικός του ζήλος σε συνδυασμό με τις μακροχρόνιες και καρποφόρες ιεραποστολικές του περιοδείες θυμίζουν την ιεραποστολική δράση των Αγίων Αποστόλων που επισκέφθηκαν πολλούς τόπους για να κηρύξουν το Ευαγγέλιο του Χριστού. Γι’ αυτό και δικαίως του αποδόθηκε ο τίτλος του «ισαποστόλου», αφού κανείς άλλος επίσκοπος της εποχής εκείνης δεν διάνυσε τόσο μεγάλες αποστάσεις και δεν περιόδευσε σε τόσα πολλά μέρη για να κηρύξει κατά μίμηση των Αγίων Αποστόλων τον λόγο του Θεού.
Μετά την πλούσια ιεραποστολική του δράση επέστρεψε στην Ιεράπολη της Φρυγίας, όπου το πνευματικό του ποίμνιο τον υποδέχθηκε με ανείπωτη αγαλλίαση. Εκεί συνέχισε ως ακάματος εργάτης του Ευαγγελίου του Χριστού το ποιμαντικό του έργο, ενώ παράλληλα με τη χάρη του Θεού θεράπευσε ασθενείς και εκδίωξε δαιμόνια. Ιδιαίτερη όμως μέριμνα και αγάπη επέδειξε και στους κληρικούς της επαρχίας του, αφού για την ορθή πνευματική τους καθοδήγηση συνέταξε εγχειρίδιο με τις κατάλληλες νουθεσίες και υποδείξεις. Όμως η καρποφόρα επίγεια δράση του πλησίαζε πλέον να ολοκληρωθεί και ο ίδιος προαισθανόμενος την εκδημία του, υπέδειξε τον διάδοχό του στην Επισκοπή Ιεραπόλεως, τονίζοντάς του τη μεγάλη ευθύνη των επισκοπικών του καθηκόντων. Κάποια στιγμή αποσύρθηκε σ’ ένα υψηλό βουνό για να προσευχηθεί, όπου με τη δύναμη της προσευχής του στον Κύριο ανέβλυσε μία πηγή θερμού ύδατος. Κατόπιν προαισθανόμενος τον επικείμενο θάνατό του που έλαβε χώρα σε ηλικία εβδομήντα δύο ετών, κατέβηκε στην Ιεράπολη και ετοίμασε τον τάφο του κοντά στον βωμό που είχε μεταφέρει το δαιμόνιο. Μάλιστα έδωσε την εντολή να σκαλίσουν μία επιγραφή σε πέτρινη πλάκα, η οποία διασώθηκε μέχρι σήμερα και φυλάσσεται σε μουσείο της Ρώμης. Στην επιγραφή αυτή αναγράφονται τα ακόλουθα: «Ἐκλεκτῆς πόλεως πολίτης τόδ’ ἐποίησα ζῶν, ἵν’ ἔχω καιρῷ σώματος ἔνθα θέσιν, τοὔνομ’ Ἀβέρκιος˙ ὅ ὤν μαθητής ποιμένος ἁγνοῦ, ὅς βόσκει προβάτων ἀγέλας ὄρεσιν πεδίοις τε, ὀφθαλμούς ὅς ἔχει μεγάλους πάντῃ καθορῶντας. Οὖτος γάρ μ’ ἐδίδαξε γράμματα πιστά˙ εἰς Ρώμην ὅς ἔπεμψεν ἐμέ βασιλείαν ἀθρῆσαι καί βασίλισσαν ἰδεῖν χρυσόστολον, χρυσοπέδιλον˙ λαόν δ’ εἶδον ἐκεῖ λαμπράν σφραγεῖδαν ἔχοντα. Καί Συρίης πέδον εἶδα καί ἄστεα πάντα, Νισῖβιν, Εὐφράτην διαβάς, πάντῃ δ’ ἔσχον συνομίλους Παῦλον ἔχων ἔποχον. Πίστις πάντῃ δέ προῆγε καί παρέθηκε τροφήν πάντῃ ἰχθύν ἀπό πηγῆς πανμεγέθη καθαρόν, ὅν ἐδράξατο παρθένος ἁγνή˙ καί τοῦτον ἐπέδωκε φίλοις ἔσθειν διά παντός οἶνον χρηστόν ἔχουσα κέρασμα διδοῦσα μετ’ ἄρτου…».
Από τα ιερά λείψανα του Αγίου Αβερκίου διασώθηκε η τιμία κάρα του, η οποία φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Παναχράντου της νήσου Άνδρου, ενώ αποτμήματα λειψάνων του φυλάσσονται στις Ιερές Μονές Καρακάλου του Αγίου Όρους, Προυσού Ευρυτανίας, Παναγίας Φανερωμένης Σαλαμίνος και Κύκκου Κύπρου, όπου κατόπιν παρακλήσεως του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρου, του και Καθηγουμένου της Μονής, εποιήθη Ακολουθία προς τιμήν του Αγίου από τον Μέγα Υμνογράφο της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας Δρ. Χαραλάμπη Μ. Μπούσια. Επίσης στο χωριό Ελεγμοί (Κουρσουνλού) της Βιθυνίας της Μικράς Ασίας σώζεται το ερειπωμένο Καθολικό της ιστορικής Ιεράς Μονής του Αγίου Αβερκίου που είναι κτίσμα της κομνήνειας εποχής και χρονολογείται από τον 9ο μ.Χ. αιώνα.
Ο Άγιος Αβέρκιος εορτάζεται πανηγυρικά στη Σαντορίνη, θεωρούμενος μάλιστα ως ο προστάτης άγιος των κρασιών, αφού ο εορτασμός της μνήμης του στις 22 Οκτωβρίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το άνοιγμα των νέων κρασιών. Άλλωστε από παλαιοτάτων χρόνων την ημέρα της εορτής του Αγίου άνοιγαν στη Σαντορίνη οι κάναβες που ήταν συνήθως υπόσκαφες αποθήκες για να δοκιμάσουν τα κρασιά της νέας σοδειάς. Η ιδιαίτερη τιμή που απολαμβάνει ο Άγιος Αβέρκιος στη Σαντορίνη οδήγησε το 1826 στη σύνταξη Ασματικής Ακολουθίας προς τιμήν του, η οποία επανεκδόθηκε το 1867. Επ’ ονόματί του στο κυκλαδίτικο αυτό νησί υπάρχουν δύο ιεροί ναοί, οι οποίοι είναι και οι μοναδικοί ναοί του Αγίου σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Ο ένας ναός βρίσκεται στο χωριό Πύργος πάνω από την κεντρική πλατεία, ενώ ο δεύτερος ναός που ανεγέρθηκε το 1995, βρίσκεται στο χωριό Εμπορείο.
Αλλά στο όνομα του θαυματουργού Αγίου είναι εγκαινιασμένο ήδη από τις 10 Φεβρουαρίου του 1798 και το δεξιό κλίτος του ιερού ναού Μεταμορφώσεως Σωτήρος Εμπορείου, γεγονός που αποδεικνύει την ξεχωριστή λατρευτική τιμή που αποδίδουν οι κάτοικοι της οινοπαραγωγικής Σαντορίνης στον ισαπόστολο του Χριστού Άγιο Αβέρκιο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η τιμή του Αγίου στην Ερμιόνη Αργολίδος, όπου στον ιερό ενοριακό ναό της Κοιμήσεως Θεοτόκου υπάρχει σε περίτεχνο προσκυνητάρι φορητή εικόνα του Αγίου, έργο του εξ Ύδρας ιερέως Λαζάρου Καρβελά, η οποία αποτελεί δωρεά των οινοπωλών της Ερμιόνης το 1908. Ενδεικτικό είναι ότι κατά την ημέρα της εορτής του στην Ερμιόνη άνοιγαν τα νέα κρασιά και μετά τη Θεία Λειτουργία διαβαζόταν η σχετική ευχή για να γίνει ο μούστος «καλόπιστο» κρασί.
Εκτός όμως από την πράγματι ενδιαφέρουσα λαογραφική προσέγγιση της εορτής του Αγίου Αβερκίου, η ολόθερμη ευχή μας είναι, επικαλούμενοι τις πρεσβείες του στη σημερινή αλλοπρόσαλλη εποχή, να διατηρήσουμε ακραιφνή τον απαράμιλλο θησαυρό της χριστιανικής πίστεως, αφού ο σωτηριώδης λόγος του Ευαγγελίου του Χριστού, τον οποίο με τόσο ένθερμο ιεραποστολικό ζήλο κήρυξε ο θεοφόρος ισαπόστολος και θεοπρόβλητος ιεράρχης της Ιεραπόλεως, είναι ο μόνος που νοηματοδοτεί την επίγεια πορεία και τον πνευματικό μας αγώνα για τη σωτηρία της ψυχής μας.
Αριστείδης Γ. Θεοδωρόπουλος
Εκπαιδευτικός
Βιβλιογραφία
· Μπούσια Χαραλάμπους Μ., Ακολουθία του Οσίου και θεοφόρου πατρός ημών Αβερκίου Επισκόπου Ιεραπόλεως, χ.χ.
· Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Τόμος Δεύτερος- Οκτώβριος, Εκδόσεις Ίνδικτος, Β΄ Έκδοση, Αθήναι 2011.
Εικόνες
[01] Ο Άγιος Αβέρκιος. Φορητή εικόνα του 1942, έργο του αγιογραφείου της Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου Κύπρου, από τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Βατυλής Αμμοχώστου Κύπρου.
[02] Παλαιά φορητή εικόνα του Αγίου Αβερκίου από τον Ιερό Ναό της Ευρέσεως του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου.
[03] Ο Άγιος Αβέρκιος έλαβε το χάρισμα από τον Θεό να εκδιώκει τα δαιμόνια.
[04] Ο Άγιος Αβέρκιος αναδείχθηκε «ομόζηλος των Αποστόλων» και έλαβε τον τίτλο «ισαπόστολος». agiografikesmeletes.blogspot.gr
[05] Ο Άγιος Αβέρκιος διέταξε το δαιμόνιο που βασάνιζε την κόρη του Μάρκου Αυρηλίου να μεταφέρει στην Ιεράπολη έναν τεράστιο ειδωλολατρικό βωμό. pgdorbas.blogspot.gr
[06] Ο Ιερός Ναός του Αγίου Αβερκίου στο χωριό Πύργος Σαντορίνης.
armenisths.blogspot.gr
[07] Εσωτερική άποψη του Ιερού Ναού Αγίου Αβερκίου Πύργου Σαντορίνης.
armenisths.blogspot.gr
[08] Ανθοστόλιστη φορητή εικόνα του Αγίου Αβερκίου στον ομώνυμο Ιερό Ναό του Πύργου Σαντορίνης. armenisths.blogspot.gr
[09] Ανθοστόλιστη φορητή εικόνα του Αγίου Αβερκίου στον ομώνυμο Ιερό Ναό του Πύργου Σαντορίνης. armenisths.blogspot.gr
[10] Ο ανεγερθείς το 1995 Ιερός Ναός του Αγίου Αβερκίου στο χωριό Εμπορείο Σαντορίνης.
www.armenisths.blogspot.gr
[11] Εσωτερική άποψη του Ιερού Ναού Αγίου Αβερκίου Εμπορείου Σαντορίνης.
www.armenisths.blogspot.gr
[12] Φορητή εικόνα του Αγίου Αβερκίου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων πόλεως Τήνου.
[13] Φορητή εικόνα του Αγίου Αβερκίου στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους.
[14] Φορητή εικόνα του Αγίου Αβερκίου στον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου Προδρόμου πόλεως Τήνου.
[15] Το χρονολογούμενο από τον 9ο αιώνα ερειπωμένο Καθολικό της Ιεράς Μονής Αγίου Αβερκίου στη Βιθυνία της Μικράς Ασίας. www.panoramio.com
Η αναδημοσίευση επιτρέπεται με την απαραίτητη προϋπόθεση της αναφοράς του συγγραφέα και του ιστολογίου πρώτης δημοσίευσης: http://kallimasia.blogspot.gr
