Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Σ  Α Ν Ε Σ Τ Η


Φορητή εικόνα της Ανάστασης του Χριστού. Ζωγράφος: Ηλίας Μόσκος. 1679.
Από τα Επτάνησα. ΒΧΜ 1578

 

Α Λ Η Θ Ω Σ  Α Ν Ε Σ Τ Η  Ο  Κ Υ Ρ Ι Ο Σ  Μ Α Σ

Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε

 

 

Στίς Μυροφόρες καί στή θεόσωμο ταφή τοῦ Κυρίου

Ἁγ. Γρηγορίου Πατριάρχου Ἀντιοχείας

 

 

Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο

Φορητή Εἰκόνα τοῦ 19ου αἰώνα μ.Χ.στόν Ἱ. Ναὀ Ἁγ/Ἰσιδώρου Πετροκοκκίνων Κάμπου Χίου
Φορητή Εἰκόνα τοῦ 19ου αἰώνα μ.Χ.
στόν Ἱ. Ναὀ Ἁγ/Ἰσιδώρου Πετροκοκκίνων Κάμπου Χίου

 

Ἔσαινεν Ἰσίδωρον ἐλπὶς τοῦ στέφους,
Καὶ πρὸς τομὴν ἤπειγεν, ἐξ ἧς τὸ στέφος.
Ἐν δ’ Ἰσίδωρον ἄορ δεκάτῃ τάμεν ἠδὲ τετάρτῃ.

 

Βιογραφία

Ο Άγιος Ισίδωρος ήταν ναύτης του βασιλικού στόλου, στα χρόνια του αυτοκράτορα Δεκίου, και καταγόταν από την Αλεξάνδρεια.

Мученик Исидор ХиосскийΆγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο

Мученик Исидор Хиосский
Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο

 

Мч. Исидор Хиосский.Роспись ниши алтаря ц. Благовещения (Прототрони) \на о-ве Наксос. VI–VII вв.Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη ΧίοΤοιχογραφία τού 6ου - 7ου μ.Χ.τής θέσης τού Ιερού Βήματοςστον Ιερό Ναό τού Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου(Παναγία Πρωτόθρονη) κοντά στο Χαλκί στη Νάξο,

Мч. Исидор Хиосский.Роспись ниши алтаря ц. Благовещения (Прототрони) \на о-ве Наксос. VI–VII вв.Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη ΧίοΤοιχογραφία τού 6ου - 7ου μ.Χ.τής θέσης τού Ιερού Βήματοςστον Ιερό Ναό τού Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου(Παναγία Πρωτόθρονη) κοντά στο Χαλκί στη Νάξο,

Мч. Исидор Хиосский.
Роспись ниши алтаря ц. Благовещения (Прототрони) \
на о-ве Наксос. VI–VII вв.
Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο
Τοιχογραφία τού 6ου – 7ου μ.Χ.
τής θέσης τού Ιερού Βήματος
στον Ιερό Ναό τού Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου
(Παναγία Πρωτόθρονη)
κοντά στο Χαλκί στη Νάξο,

Κάποια μέρα που η μοίρα του στόλου ήταν αγκυροβολημένη στη Χίο, καταγγέλθηκε από τον κεντυρίων Ιούλιο στο Ναύαρχο Νουμέριο ότι ο Ισίδωρος είναι χριστιανός. Ο Νουμέριος δεν άργησε να ακούσει το ίδιο και από τον ίδιο τον Ισίδωρο, όταν τον προσκάλεσε να ομολογήσει. Τότε τον έδειραν σκληρά και κατόπιν τον έριξαν στη φυλακή.

Мч. Исидор.Фреска.Около 1350 года. Церковь Христа Пантократора. Дечани. Косово. Сербия. Около 1350 года.Άγιος ΙσίδωροςΤοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.στον Ιερό Ναό τού Χριστού Παντοκράτορα.τής Ιεράς Μονής Βισόκι Ντέτσανι. Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.

Мч. Исидор.Фреска.Около 1350 года. Церковь Христа Пантократора. Дечани.
Косово. Сербия. Около 1350 года.
Άγιος Ισίδωρος
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.
στον Ιερό Ναό τού Χριστού Παντοκράτορα.
τής Ιεράς Μονής Βισόκι Ντέτσανι. Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.

 

МУЧЕНИК ИСИДОРЦерковь Симеона Богоприимцав Зверине монастыре в НовгородеΆγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίοστον Ιερό Ναό τού Συμεών τού Θεοδόχου Τοιχογραφία (Fresco) τής Ιεράς Μονής Ζβερίν-Πορόβσκι στο Βελίκι Νόβγκοροντ. Ρωσία

МУЧЕНИК ИСИДОРЦерковь Симеона Богоприимцав Зверине монастыре в НовгородеΆγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίοστον Ιερό Ναό τού Συμεών τού Θεοδόχου Τοιχογραφία (Fresco) τής Ιεράς Μονής Ζβερίν-Πορόβσκι στο Βελίκι Νόβγκοροντ. Ρωσία

МУЧЕНИК ИСИДОРЦерковь Симеона Богоприимцав Зверине монастыре в НовгородеΆγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίοστον Ιερό Ναό τού Συμεών τού Θεοδόχου Τοιχογραφία (Fresco) τής Ιεράς Μονής Ζβερίν-Πορόβσκι στο Βελίκι Νόβγκοροντ. Ρωσία

МУЧЕНИК ИСИДОРЦерковь Симеона Богоприимцав Зверине монастыре в НовгородеΆγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίοστον Ιερό Ναό τού Συμεών τού Θεοδόχου Τοιχογραφία (Fresco) τής Ιεράς Μονής Ζβερίν-Πορόβσκι στο Βελίκι Νόβγκοροντ. Ρωσία

МУЧЕНИК ИСИДОР
Церковь Симеона Богоприимца
в Зверине монастыре в Новгороде
Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο
στον Ιερό Ναό τού Συμεών τού Θεοδόχου
Τοιχογραφία (Fresco)

τής Ιεράς Μονής Ζβερίν-Πορόβσκι
στο Βελίκι Νόβγκοροντ. Ρωσία

Ο πατέρας του μόλις έμαθε το γεγονός αυτό, αμέσως κίνησε για τη Χίο, πολύ στενοχωρημένος, διότι ο γιος του εγκατέλειψε την πατροπαράδοτη ειδωλολατρική θρησκεία. Όταν έφθασε στη Χίο, δε δυσκολεύτηκε να δει το γιο του. Ο Ισίδωρος, μόλις αντίκρισε τον πατέρα του, με πολλή ευλάβεια και στοργή τον ασπάσθηκε συγκινημένος. Το ίδιο έκανε και ο πατέρας του, αλλά δεν άργησε να εκφράσει και τη θλίψη του γι’ αυτόν. Ο Ισίδωρος του είπε ότι μάλλον έπρεπε να χαίρεται, διότι είδε το φως που προσφέρει ο Ιησούς Χριστός. Ο πατέρας του τον παρακάλεσε θερμά να επιστρέψει στην ειδωλολατρία, αλλά ο Ισίδωρος έμεινε αμετακίνητος στην πίστη του. Τότε, οργισμένος αυτός, τον καταράστηκε και παρότρυνε το Νουμέριο να τον θανατώσει το συντομότερο. Και πράγματι, ο Ισίδωρος μετά από διάφορα βασανιστήρια αποκεφαλίσθηκε.

Четвертование мч. Исидора Хиосского. Роспись ц. мч. Исидора в с. Какодики на о-ве Крит. 1420–1421 гг.Τεταρτημόριο τού Αγίου Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο(είναι ένα είδος θανατικής ποινής , στο οποίο το σώμα ενός καταδικασθέντος διαιρείται σε τέσσερα ή περισσότερα μέρη).Τοιχογραφία μεταξύ τών ετών 1420 - 1421 μ.Χ. στον Ιερό Ναό Αγίου Ισιδώρουστο Κακοδίκι Παλαιόχωρας Χανίων. Κρήτη

Четвертование мч. Исидора Хиосского. Роспись ц. мч. Исидора в с. Какодики на о-ве Крит. 1420–1421 гг.Τεταρτημόριο τού Αγίου Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο(είναι ένα είδος θανατικής ποινής , στο οποίο το σώμα ενός καταδικασθέντος διαιρείται σε τέσσερα ή περισσότερα μέρη).Τοιχογραφία μεταξύ τών ετών 1420 - 1421 μ.Χ. στον Ιερό Ναό Αγίου Ισιδώρουστο Κακοδίκι Παλαιόχωρας Χανίων. Κρήτη

Четвертование мч. Исидора Хиосского.
Роспись ц. мч. Исидора в с. Какодики на о-ве Крит. 1420–1421 гг.
Τεταρτημόριο τού Αγίου Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο
(είναι ένα είδος θανατικής ποινής , στο οποίο το σώμα ενός καταδικασθέντος διαιρείται σε τέσσερα ή περισσότερα μέρη).Τοιχογραφία μεταξύ τών ετών 1420 – 1421 μ.Χ. στον Ιερό Ναό Αγίου Ισιδώρου
στο Κακοδίκι Παλαιόχωρας Χανίων. Κρήτη

Мч. Исидор Хиосский в темнице и усекновение его главы.Роспись ц. мч. Исидора в с. Какодики на о-ве Крит. 1420–1421 гг.Η φυλάκιση καί η αποτομή της κεφαλήςτού Αγίου Ισίδωρος που μαρτύρησε στη ΧίοΤοιχογραφία μεταξύ τών ετών 1420 - 1421 μ.Χ. στον Ιερό Ναό Αγίου Ισιδώρουστο Κακοδίκι Παλαιόχωρας Χανίων. Κρήτη

Мч. Исидор Хиосский в темнице и усекновение его главы.Роспись ц. мч. Исидора в с. Какодики на о-ве Крит. 1420–1421 гг.Η φυλάκιση καί η αποτομή της κεφαλήςτού Αγίου Ισίδωρος που μαρτύρησε στη ΧίοΤοιχογραφία μεταξύ τών ετών 1420 - 1421 μ.Χ. στον Ιερό Ναό Αγίου Ισιδώρουστο Κακοδίκι Παλαιόχωρας Χανίων. Κρήτη

Мч. Исидор Хиосский в темнице и усекновение его главы.
Роспись ц. мч. Исидора в с. Какодики на о-ве Крит. 1420–1421 гг.
Η φυλάκιση καί η αποτομή της κεφαλής
τού Αγίου Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο
Τοιχογραφία μεταξύ τών ετών 1420 – 1421 μ.Χ. στον Ιερό Ναό Αγίου Ισιδώρου
στο Κακοδίκι Παλαιόχωρας Χανίων. Κρήτη

Мучение св. Исидора. Фреска. Афон (Дионисиат). 1547 г.Тзортзи (Зорзис) Фука.Μαρτύριο Αγίου ΙσιδώρουΤοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ. . στην Ιερά Μονή Διονυσίου Άγιον Όροςέργο τού αγιογράφου Τζώρτζη (Ζώρζης) Fuca

Мучение св. Исидора.
Фреска. Афон (Дионисиат). 1547 г.
Тзортзи (Зорзис) Фука.
Μαρτύριο Αγίου Ισιδώρου
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ. .
στην Ιερά Μονή Διονυσίου Άγιον Όρος
έργο τού αγιογράφου Τζώρτζη (Ζώρζης) Fuca

 

Минологий-Май (мч. Исидор). Фреска Около 1318 г.церкви Благовещения. Грачаница. Косово. Сербия. Μηνολογιο Μαίου - Αγιος ΙσίδωροςΤοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1318 μ.Χ. . στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού τής Θεοτόκουτης Ιεράς Μονής ΓρατσανιτσαΚοσσυφοπέδιο. Σερβία.

Минологий-Май (мч. Исидор). Фреска Около 1318 г.церкви Благовещения. Грачаница. Косово. Сербия. Μηνολογιο Μαίου - Αγιος ΙσίδωροςΤοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1318 μ.Χ. . στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού τής Θεοτόκουτης Ιεράς Μονής ΓρατσανιτσαΚοσσυφοπέδιο. Σερβία.

Минологий-Май (мч. Исидор). Фреска Около 1318 г.церкви Благовещения. Грачаница. Косово. Сербия. Μηνολογιο Μαίου - Αγιος ΙσίδωροςΤοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1318 μ.Χ. . στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού τής Θεοτόκουτης Ιεράς Μονής ΓρατσανιτσαΚοσσυφοπέδιο. Σερβία.

Минологий-Май (мч. Исидор).
Фреска Около 1318 г.церкви Благовещения. Грачаница.
Косово. Сербия.
Μηνολογιο Μαίου – Αγιος Ισίδωρος
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1318 μ.Χ. .
στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου
της Ιεράς Μονής Γρατσανιτσα
Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.

 

 

 

Исидор Хиосский, мч. (14 мая)Менологий 12 -15 мая; Византия. Греция; XIV в.; памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion); 10 x 13 см. местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека (Bodleian Librry)Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη ΧίοΒυζαντινό Μηνολόγιο τού Μαίου (12 - 15) τού 14ου αιώνα μ.Χ.και ευρίσκεται Αγγλία. Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη. Αγγλία

Исидор Хиосский, мч. (14 мая)Менологий 12 -15 мая; Византия. Греция; XIV в.; памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion); 10 x 13 см. местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека (Bodleian Librry)Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη ΧίοΒυζαντινό Μηνολόγιο τού Μαίου (12 - 15) τού 14ου αιώνα μ.Χ.και ευρίσκεται Αγγλία. Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη. Αγγλία

 

 

 

Исидор Хиосский, мч. (14 мая)
Менологий 12 -15 мая; Византия. Греция; XIV в.;
памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion);
10 x 13 см. местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека
(Bodleian Librry)
Άγιος Ισίδωρος που μαρτύρησε στη Χίο
Βυζαντινό Μηνολόγιο τού Μαίου (12 – 15) τού 14ου αιώνα μ.Χ.
και ευρίσκεται Αγγλία. Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη. Αγγλία

Έτσι, επαληθεύεται ο λόγος του Κυρίου, ότι «παραδώσει εἰς θάνατον πατὴρ τέκνον» (Ματθαίου Ι’ 21). Δε θα είναι, δηλαδή, μόνο οι ξένοι εναντίον των αγωνιζομένων χριστιανών, αλλά και οι άνθρωποι του σπιτιού τους. Και θα παραδώσει στο θάνατο ο άπιστος πατέρας το πιστό παιδί του.

Το σεπτό λείψανό του το έριξαν σε φαράγγι, για να τον καταφάγουν τα όρνεα, λίγοι δε στρατιώτες φύλαγαν εκεί, μην τυχόν έλθουν οι Χριστιανοί και παραλάβουν το σώμα. Όμως, μία Χριστιανή, ονόματι Μυρόπη (βλέπε 2 Δεκεμβρίου), ήλθε τη νύχτα και με την βοήθεια δύο υπηρετριών, την ώρα που οι στρατιώτες είχαν πέσει και ησύχαζαν, παρέλαβε το ιερό λείψανο, το οποίο ενταφίασε. Την επομένη, ο Νουμέριος πληροφορήθηκε ότι το λείψανο του Μάρτυρος είχε αρπαχθεί. Υπέθεσε ότι οι στρατιώτες δελεάστηκαν με χρήματα και δώρα και επέτρεψαν στους Χριστιανούς να παραλάβουν το σώμα του Αγίου. Γι’ αυτό τους φυλάκισε, ενώ παράλληλα κυκλοφόρησε την είδηση ότι θα τους φονεύσει , αν δεν του πουν σε ποιον παρέδωσαν το λείψανο. Η Μυρόπη έκρινε ότι θα ήταν άδικο να εκτελεσθούν οι στρατιώτες. Γι’ αυτό παρουσιάσθηκε στον Νουμέριο και του δήλωσε την αλήθεια. Εκείνος έδωσε εντολή να την φυλακίσουν. Μετά το μαρτύριό της, οι Χριστιανοί έθαψαν με ευλάβεια το λείψανο της Παρθενομάρτυρος κοντά στον τάφο, όπου προηγουμένως αυτή είχε αποθέσει αυτό του Αγίου Ισιδώρου.

Ιερά Λείψανα

 
Η Κάρα και μεγαλύτερο μέρος των Λειψάνων του Αγίου ευρίσκονται στο ομώνυμο Παρεκκλήσιο του ρωμαιοκαθολικού Καθεδρικού Ναού Αγίου Μάρκου Βενετίας.

Η Κάρα και μεγαλύτερο μέρος των Λειψάνων του Αγίου ευρίσκονται στο ομώνυμο Παρεκκλήσιο του ρωμαιοκαθολικού Καθεδρικού Ναού Αγίου Μάρκου Βενετίας.

"Перенесение мощей святого Исидора с острова Хи́ос "Мозаика mid. XIV c.капеллы святого Исидора (Собор Сан Марко)«Μετακόμιση των λειψάνων του Αγίου Ισίδωρου από το νησί της Χίου»Μωσαϊκό τού έτους 1354 μ.Χ. στο ομώνυμο Παρεκκλήσιο του ρωμαιοκαθολικού Καθεδρικού Ναού Αγίου Μάρκου Βενετίας.

"Перенесение мощей святого Исидора с острова Хи́ос "Мозаика mid. XIV c.капеллы святого Исидора (Собор Сан Марко)«Μετακόμιση των λειψάνων του Αγίου Ισίδωρου από το νησί της Χίου»Μωσαϊκό τού έτους 1354 μ.Χ. στο ομώνυμο Παρεκκλήσιο του ρωμαιοκαθολικού Καθεδρικού Ναού Αγίου Μάρκου Βενετίας.
“Перенесение мощей святого Исидора с острова Хи́ос “
Мозаика mid. XIV c.
капеллы святого Исидора (Собор Сан Марко)
«Μετακόμιση των λειψάνων του Αγίου Ισίδωρου από το νησί της Χίου»
Μωσαϊκό τού έτους 1354 μ.Χ.
στο ομώνυμο Παρεκκλήσιο του ρωμαιοκαθολικού Καθεδρικού Ναού Αγίου Μάρκου Βενετίας.

Мученичество св. Исидора Хиосского. Мозаика в Соборе св. Марка в Венеции, 1354 г.Μαρτύριο Αγίου Ισιδώρου που μαρτύρησε στη ΧίοΜωσαϊκό τού έτους 1354 μ.Χ. στο ομώνυμο Παρεκκλήσιο του ρωμαιοκαθολικού Καθεδρικού Ναού Αγίου Μάρκου Βενετίας.

Мученичество св. Исидора Хиосского.
Мозаика в Соборе св. Марка в Венеции, 1354 г.
Μαρτύριο Αγίου Ισιδώρου που μαρτύρησε στη Χίο
Μωσαϊκό τού έτους 1354 μ.Χ.
στο ομώνυμο Παρεκκλήσιο του ρωμαιοκαθολικού Καθεδρικού Ναού Αγίου Μάρκου Βενετίας.

La cappella di S. Isidoro, situata al lato dal transetto nord, ha la forma semplice di un rettangolo coperto da volta a botte interamente rivestita di mosaici. Voluta come il battistero dal doge Andrea Dandolo fu compiuta il 10 luglio 1355, come afferma l’iscrizione della lunetta sopra l’altare. La parete, cui si addossa l’altare, è rivestita di preziosi marmi orientali. Ai lati sopra due piccole mensole due eleganti figure rappresentano L’Annunciazione. Sopra la tomba marmorea è scolpita la figura di S. Isidoro, vegliato da un angelo incensiere. Sui mosaici della volta sono narrati in due ordini sovrapposti episodi della vita di S. Isidoro nell’isola di Chio e il trasporto del corpo del Santo a Venezia nel 1125 dal doge Domenico Michielo. Sulla lunetta sopra l’altare: Cristo tra S. Marco e S. Isidoro; su quella della parete opposta: La Vergine tra S. Giovanni Battista e S. Nicola. I mosaici delle due lunette sono più legati alla tradizione iconografica bizantina, più aperti ad influssi occidentali sono invece le realistiche narrazioni delle storie di S. Isidoro

Το εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου, που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του εγκάρσιου κλίτους, έχει την απλή μορφή ενός ορθογωνίου που καλύπτονται από ένα θόλο βαρέλι καλύπτεται πλήρως με ψηφιδωτά. Ισχυρογνώμων όπως το βαπτιστήριο από τον Δόγη Ανδρέα Δάνδολου ολοκληρώθηκε 10 του Ιούλη του 1355, όπως αναφέρεται στην επιγραφή στην πρόσοψη πάνω από το βωμό. Το τείχος, το οποίο εφάπτεται το θυσιαστήριο καλύπτεται με πολύτιμα μάρμαρα ανατολίτικο. Πλαισιώνεται από δύο κομψά παραπάνω στοιχεία αποτελούν δύο μικρά ράφια Ευαγγελισμού. Πάνω από το μαρμάρινο τάφο που είναι χαραγμένη η εικόνα του Αγίου Ισιδώρου, παρακολούθησαν πάνω από ένα θυμιατήρι άγγελο. Σχετικά με τα ψηφιδωτά της τη στιγμή που διηγείται σε δύο επεισόδια σειρές του Αγίου Ισιδώρου της ζωής στο νησί της Χίου και τη μεταφορά του σώματος του αγίου στη Βενετία το 1125 από τον δόγη Domenico Michielo. Στο τύμπανο πάνω από την Αγία Τράπεζα: Ο Χριστός μεταξύ του Αγίου Μάρκου και του Αγίου Ισιδώρου? σε εκείνη του απέναντι τοίχο: Η Παναγία μεταξύ Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και του Αγίου Νικολάου. Τα ψηφιδωτά των δύο φεγγίτες σχετίζονται περισσότερο με τη βυζαντινή εικονογραφική παράδοση, πιο ανοιχτή σε δυτικές επιρροές είναι ρεαλιστικές αφηγήσεις από τις ιστορίες του Αγίου Ισιδώρου

Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου ευρίσκεται και στη Μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους.

Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου στόν Ιερό Μητροπολιτικὀ Ναὀ της Χίου
Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου
στόν Ιερό Μητροπολιτικὀ Ναὀ της Χίου

Η ύπαρξη των Λειψάνων του Αγίου Ισιδώρου στη Χίο, μαρτυρείται ήδη κατά τον 6ο αιώνα μ.Χ. από τον αγιολόγο Γρηγόριο Τουρώνη. Προηγουμένως, τον 5ο αιώνα μ.Χ., ο Άγιος Μαρκιανός, Οικονόμος της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινούπολης (βλέπε 10 Ιανουαρίου), είχε μεταφέρει στη Βασιλεύουσα την Κάρα και μέρος των Λειψάνων του Μάρτυρος, τα οποία κατέθεσε σε παρεκκλήσιο του Ναού της Παναγίας στο Πέραν. Τα υπόλοιπα Λείψανα του Μάρτυρος αφαιρέθηκαν από την Χίο το 1125 μ.Χ., με την βοήθεια του Βενετικού Στόλου, από τον Ελληνόφωνο Λατίνο Κληρικό Cebrano Cebrani, με την ευκαιρία στρατιωτικής αποστολής στην Ανατολή του Δόγη Δομηνίκου Michiel. Την 1η Μαΐου 1356 μ.Χ. τα Λείψανα του Μάρτυρος κατατέθηκαν σε Παρεκκλήσιο προς τιμήν του, μέσα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μάρκου.

Την 17η Σεπτεμβρίου 1626 μ.Χ. η Κάρα του Αγίου κλάπηκε από την Τουρκοκρατούμενη Κωνσταντινούπολη με την βοήθεια ντόπιου Χριστιανού, ο οποίος πληρώθηκε αδρότατα από τις Βενετικές Αρχές. Η Κάρα έφθασε στη Βενετία την 1η Μαρτίου 1627 μ.Χ. και κατατέθηκε στο Θησαυρό του Αγίου Μάρκου.

Άγιος Ισίδωρος και η Μαστίχα Χίου

Αν και δεν αναφέρεται στο συναξάριο του Αγίου Ισιδώρου, υπάρχει μια παράδοση στη Χίοπου συνδέει τον Σχίνο και τη Μαστίχα της Χίου με τον Άγιο Ισίδωρο. Στον τόπο που βασάνιζαν τον Άγιο Ισίδωρο οι Σχίνοι – τα Μαστιχόδεντρα δηλαδή- έβγαλαν ευωδιαστά δάκρυα, την Μαστίχα, κλαίγοντας για το μαρτύριο του Αγίου Ισιδώρου. Μια παραλλαγή της ίδιας παράδοσης αναφέρει ότι Μαστίχα βγάζουν μόνο οι Σχίνοι στις περιοχές που ο Άγιος Ισίδωρος δάκρυσε ή μάτωσε από τα βασανιστήρια που του έκαναν. Λέγεται ότι δοκίμασαν πολλοί να μεταφέρουν και να καλλιεργήσουν σε αλλά μέρη, μαστιχόδεντρα φυτεμένα μέσα σε γλάστρες, αλλά το αποτέλεσμα ήταν να παράγουν απλό ρετσίνι και όχι μαστίχα. Όπως κι αν έχει, η Μαστίχα είναι πραγματικά ένα θείο δώρο, μια ευλογία για το νησί της Χίου.
Η λαϊκή παράδοση της Χίου έχει συνδέσει την τιμή του Αγίου Ισιδώρου (παρετυμολογία του ονόματός του)με την υγεία και τη σωματική ευεξία. Τον ονομάζουν από Άγιο Ισίδωρο, Αϊ – Σίδερο Οι πιστοί κάνουν τάματα στον Άγιο Ισίδωρο για να είναι σιδερένιοι. Πολυάριθμα είναι τα θαύματα που με τη χάρη του Κυρίου μας επιτελεί ο Άγιος Ισίδωρος στους πιστούς, αναξιοπαθούντες και ευλαβείς Χριστιανούς. Βιώματα από την θαυματουργική χάρη του Αγίου είχε και ο άγιος Ἀνθιμος της Χίου, ο κτήτωρ της Ιρεράς Μονής Παναγίας της Βοήθειας.

 

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.

Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.

Ὡς στρατευθεὶς τῷ Βασιλεῖ τῶν αἰώνων, τῶν ἐπιγείων τὴν στρατείαν ἀπώσω, καὶ εὐθαρςῶς ἐκήρυξας Χριστὸν τὸν Θεὸν· ὅθεν τὸν ἀγῶνά σου, τὸν καλὸν ἐκτελέσας, Μάρτυς θεοδόξαστος, τοῦ Σωτῆρος ἐδείχθης· ὃν ἐκδυσώπει σώζεσθαι ἡμᾶς, τοὺς σὲ τιμῶντας, παμμάκαρ Ἰσίδωρε.

Минея - Май (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии. Μηναῖο - Μάιος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ. στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας .

Минея - Май (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в.
 Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии.
Μηναῖο - Μάιος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ.
 στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας .

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.

Κυβερνήτης μέγιστος τῇ οἰκουμένῃ σὺ ἐφάνης ἅγιε, ταῖς πρὸς Θεόν σου προσευχαῖς· διὸ ὑμνοῦμέν σε σήμερον, Μάρτυς θεόφρον, Ἰσίδωρε ἔνδοξε.

Κάθισμα
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.

Ἀγωνισάμενος, κατὰ τοῦ ὄφεως, ἔστησας τρόπαιον, Μάρτυς Ἰσίδωρε· ἐκ τῆς Αἰγύπτου γὰρ φωστήρ, αὐγάζων τὴν ὑφήλιον, πᾶσιν ἐξανέτειλας, τὰς κινήσεις ποιούμενος, πρὸς τὸν ἀνατείλαντα, ἐκ Παρθένου θεόπαιδος, δι’ ὃν σφαγιασθεὶς ἀθλοφόρε, θῦμα εὐῶδες γεγένησαι.

Μεγαλυνάριον

Ξίφει ἐκτμηθείς σου τὴν κεφαλήν, ἔτεμες τῆς πλάνης, Ἀθλοφόρε τὰς μηχανάς, καὶ Χριστῷ ἡνώθεις, τῇ κεφαλῇ τῶν ὅλων, ὡς κοινωνὸς τοῦ πάθους, τούτου Ἰσίδωρε.

Δ Ι Α Β Α Σ Τ Ε

 

ΒΙΟΣ – ΘΑΥΜΑΤΑ – ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΘΕΡΑΠΟΝΤΟΣ

 

Άγιος Θεράπων επίσκοπος Κύπρου

 

Ὤφθης Θεράπων, οἷα θύτης τοῦ Λόγου,
Ὤφθης Θεράπων, καὶ δι’ αἵματος Πάτερ.

 

Βιογραφία

Από που καταγόταν ο Άγιος Θεράπων δεν το γνωρίζουμε με βεβαιότητα. Κατ’ άλλους καταγόταν από την Ανατολή, «ἐκ τῆς Ἑῴας» όπως σημειώνει ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης και κατ’ άλλους «ἐκ τῆς τῶν Ἀλαμάνων χώρας», δηλαδή από περιοχή της σημερινής Γερμανίας.

Εικόνα στον Ιερό ΝαόΑγίου Θερἀποντος Λεμεσοῦ. Κύπρος

Εικόνα στον Ιερό ΝαόΑγίου Θερἀποντος Λεμεσοῦ. Κύπρος

Εικόνα στον Ιερό Ναό
Αγίου Θερἀποντος Λεμεσοῦ. Κύπρος

Τον ακριβή χρόνο της γεννήσεως του τον αγνοούμε παντελώς. Από πληροφορίες που μας παρέχουν τα διάφορα συναξάρια, όπως π.χ. η δράση του κατά της αίρεσης του θεοπασχητισμού και της εικονομαχίας, μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε πως ο Άγιος Θεράποντας έζησε τον 7ο ή αρχές του 8ου μ.Χ. αιώνα, όχι όμως μετά το 740 μ.Χ., ημερομηνία που κοιμήθηκε ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης, ο Ιεροσολυμίτης, ο οποίος – πιθανότατα κατά το τέλος της ζωής του – εκφώνησε θαυμάσιο εγκωμιαστικό λόγο προς τιμή του Αγίου Θεράποντος.

Η αγιογραφία μας, τον ιστορεί ότι άνηκε στην τάξη των μοναχών, εκείνων πού απαρνούνται στ’ αλήθεια το δικό τους θέλημα και κουβαλάνε ευχάριστα το σταυρό του Κυρίου.

Η παράδοση, αναφέρει ότι ο Θεράπων έζησε ένα διάστημα στα Ιεροσόλυμα και στην συνέχεια έγινε επίσκοπος Κιτίου στην Κύπρο. Εκεί, συνέχισε να τελεί θαύματα και να ποιμαίνει τον λαό μέχρι που τελείωσε μαρτυρικά η ζωή του, όταν τον κατέσφαξαν πάνω στην Αγία Τράπεζα την ώρα που λειτουργούσε Άραβες πειρατές.

Το τίμιο λείψανο του, μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, αρχικά στον Ναό της Θεοτόκου στις Βλαχέρνες και στην συνέχεια σε ναό που έφερε το όνομα του. Σήμερα, εντός των τειχών της Κωνσταντινούπολης, υπάρχει μικρό εκκλησάκι-προσκύνημα, όπου αναβλύζει μύρο και πραγματοποιεί θαύματα, σ’ αυτούς που προστρέχουν σ’ αυτό με ειλικρινή πίστη.

Άγια λείψανα του Αγίου Θεράποντος φυλάσσονται

Άγια λείψανα του Αγίου Θεράποντος φυλάσσονταιστην Κοινοβιακή Ιερά Μονή Ζωγράφου του Αγίου Όρους

στην Κοινοβιακή Ιερά Μονή Ζωγράφου του Αγίου Όρους

Άγια λείψανα του Αγίου Θεράποντος φυλάσσονται στον Ιερό Ναό Αγίου Θεράποντος Ζωγράφου Αθηνών

στον Ιερό Ναό Αγίου Θεράποντος Ζωγράφου Αθηνών και

Άγια λείψανα του Αγίου Θεράποντος φυλάσσονται στον Ιερό Ναό του στην Μυτιλήνη.

Άγια λείψανα του Αγίου Θεράποντος φυλάσσονται στον Ιερό Ναό του στην Μυτιλήνη.

στον Ιερό Ναό του στην Μυτιλήνη.

Μια άλλη οψη του Αγίου Θεράποντος στήν Μυτιλήνη. Εκδόσεις Χατζηδανιήλ, αρχές 20ου αιώνα (Ταχυδρομήθηκε το 1906) http://www.lesvosonline.gr/

 

Μια άλλη οψη του Αγίου Θεράποντος στήν Μυτιλήνη.
Εκδόσεις Χατζηδανιήλ, αρχές 20ου αιώνα
(Ταχυδρομήθηκε το 1906)
http://www.lesvosonline.gr/

 

 

Ακολουθία του Αγίου συνέγραψε ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και επιδιορθώθηκε το 1785 μ.Χ. από τον αρχιδιάκονο Αγάπιο τον Πάριο.

Ένα από τα πολλά θαύματα του Αγίου Θεράπων είναι και το εξής: Όταν βρισκόταν στα Ιεροσόλυμα, συνάντησε μια Εβραία που έκλαιγε γοερά, καθώς πήγαινε να ενταφιάσει το νεκρό γιό της. Μόλις την είδε ο Άγιος, τη λυπήθηκε και προσευχόμενος στον Κύριο ανέστησε το νεκρό παιδί της. Ύστερα από αυτό, μάνα και γιός, αφού ευχαρίστησαν τον Θεό και τον Άγιο Θεράποντα, βαπτίστηκαν Χριστιανοί.

Άγιος Θεράπων – επίσκοπος Κιτίου, «Ττουραπή»

Σύμφωνα με εκκλησιαστικές πηγές ο Άγιος Θεράπων υπήρξε επίσκοπος Κιτίου πριν από τον 7ο αιώνα. Στη Λάρνακα υπήρχε ο τάφος του Αγίου [πίσω από σταθμό πετρελαιοειδών και δίπλα στο Γυμνάσιο Δροσιάς], πάνω στον οποίο κτίστηκε εκκλησία. Στη θέση αυτή κτίστηκε αργότερα το μουσουλμανικό τέμενος Ττουραπή [ερείπια του σώζονταν προ μερικών ετών], ονομασία που προήλθε από το όνομα του Αγίου στα Αραβικά [Turabo=Θεράπων]. Έτσι για τους χριστιανούς ήταν ο τάφος του «αϊ Χαράπου», ενώ για τους μουσουλμάνους ο τάφος κάποιου τούρκου δερβίση. Σε χειρόγραφο συναξάρι του ναού του Αγίου Θεράποντα Αγκλεισίδων διαβάζουμε τα εξής:«Ο τάφος του και το ασκητήριόν του, ευρίσκεται καθώς το ιστορούσιν εις την χώραν του Λαρνάκου, [εις τοποθεσίαν ονομαζομένην Ττουταπή σεχή]. Μάλιστα δε του έκτισαν εκκλησίαν και κελλιά ως μοναστήριον με μεγάλο περιβόλι…». Ο τάφος του Αγίου που ήταν ταυτόχρονα και ναΰδριο [μικρός ναΐσκος, στη θέση αρχαίου τάφου της κλασσικής περιόδου], ήταν μια υπόγεια διπλή αίθουσα κάτω από το τέμενος, όπου φυλάσσονταν τα λείψανα του Αγίου Θεράποντα. Σε αρκετές πηγές είναι γνωστός ως Άγιος Άραβας [Saint Arab], που τον σέβονταν όχι μόνο οι χριστιανοί αλλά και οι μουσουλμάνοι.
Οι περισσότερες εκκλησιαστικές πηγές υποστηρίζουν ότι ο Άγιος Θεράπων ο Ιερομάρτυς, Επίσκοπος Κιτίου, μαρτύρησε από τους εθνικούς [ειδωλολάτρες] που υπήρχαν στο νησί. Τούτο συνέβη το πρώτο μισό του 7ου αιώνα. Τα ιερά λείψανα μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη κατά το 691 μ.Χ., όταν οι Κύπριοι με εντολή του βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουστινιανού Β’ του Ρινότμητου [685-695 μ.Χ.], εγκατέλειψαν την Κύπρο λόγω των αραβικών επιδρομών και εγκαταστάθηκαν στον Ελλήσποντα, στην πόλη Αρτάκη. Κατά την αναγκαστική αυτή μετοικεσία οι Κύπριοι μετέφεραν μαζί τους και τα ιερά λείψανα των Αγίων τους, ανάμεσα στα οποία και του Αγίου Θεράποντα.

Ο τάφος του Αγίου Θεράποντα.

Ο τάφος του Αγίου Θεράποντα. Παραμελημένος για χρόνια από τη Μητρόπολη Κιτίου

Δυστυχώς σήμερα ο χώρος [πίσω απο τον σταθμό βενζίνης], παραμένει χωρίς καμιά φροντίδα από αυτούς που θα έπρεπε να ενδιαφερθούν για το ιερό αυτό κομμάτι της εκκλησιαστικής ιστορίας μας. Στις Αγκλεισίδες βρίσκεται η μοναδική εκκλησία σε ολόκληρη την Κύπρο, που είναι αφιερωμένη στον Άγιο Θεράποντα, Επίσκοπο Κιτίου, ενώ λίγοι γνωρίζουν πως ο μεγαλοπρεπής ναός του Αγίου Θεράποντα στην περιοχή Ζωγράφου Αθηνών, είναι αφιερωμένος στο μεγάλο αυτό Άγιο που διετέλεσε Επίσκοπος Κιτίου.
Βιβλιογραφία: Παντελής Παρίδη, Ο Άγιος Θεράπων Επίσκοπος Κύπρου, Λάρνακα 2004.https://larnacainhistory.wordpress.com

.