ΕΑΝ ΘΕΛΕΤΕ
ΕΠΙΣΚΕΘΦΕΙΤΕ
ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ
ΠΕΡΙ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ
(σελίδες 1029 – 1046 )
Ακολουθία και βίος του εν αγίοις πατρός ημών
Πολυκάρπου αρχιεπισκόπου Σμύρνης, ψαλλομένη
κατά την ΚΓ’ Φεβρουαρίου /Πόνημα Α. Ε. Παλαμά Μεσολογγιέως.
Εν Πάτραις :Εκ του Τυπογραφείου Α. Σ. Αγαπητού,1878.
Ασματική ακολουθία των εν αγίοις πατέρων ημών
Βουκόλου και Πολυκάρπου επισκόπων Σμύρνης.
Σμύρνη. Τυπογραφείον Αμαλθείας 1886.
Ο «τρόπων μέτοχος και θρόνων διάδοχος των Αποστόλων»
μαρτυρικός ιεράρχης της Σμύρνης
Ὁ ἅγιος Πολύκαρπος (κατὰ τῆς βλασφημίας)
Συντάκτης (†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος Ν. Καντιώτης
ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΝΔΟΞΟΥ
Ο Άγιος Ιερομάρτυς Πολύκαρπος Επίσκοπος Σμύρνης
Сщмч. Поликарп.
Фреска 1546 год.
церкви свт. Николая. Монастырь Ставроникита. Афон.
Феофан Критский и Симеон.
Άγιος Πολύκαρπος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1546 μ.Χ.
στο Παρεκκλήσιο τού Αγίου Νικολάου
τής Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα. Αγίου Όρους
έργο τών αγιογράφων Θεοφάνους τού Κρητός και τού Συμεών
Σοὶ Πολύκαρπος ὡλοκαυτώθη Λόγε,
Καρπὸν πολὺν δοὺς ἐκ πυρὸς ξενοτρόπως.
Εἰκάδι ἐν τριτάτῃ κατὰ φλὸξ Πολύκαρπον ἔκαυσεν.
Βιογραφία
Ο Άγιος Πολύκαρπος γεννήθηκε περί το 80 μ.Χ. από ευσεβείς και φιλόθεους γονείς, τον Παγκράτιο και τη Θεοδώρα, που είχαν εγκλειστεί στη φυλακή για την πίστη του Χριστού, και βαπτίσθηκε Χριστιανός σε νεαρή ηλικία. Υπήρξε μαζί με τον Άγιο Ιγνάτιο τον Θεοφόρο (βλέπε 20 Δεκεμβρίου) μαθητής του Ευαγγελιστή Ιωάννη. Λίγο πριν αναχωρήσει από τον πρόσκαιρο αυτό βίο ο Άγιος Βουκόλος, Επίσκοπος Σμύρνης (βλέπε 6 Φεβρουαρίου), χειροτόνησε μετά των Αγίων Αποστόλων, ως διάδοχό του, τον Άγιο Πολύκαρπο και μετά κοιμήθηκε με ειρήνη.
Сщмч. Поликарп.
Фреска XIV в.
храма св. Николая Орфанос. Салоники.
Άγιος Πολύκαρπος .
Τοιχογραφία (Fresco) τού 14ου αιώνα μ.Χ.
στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Ορφανού στην Θεσσαλονίκη
Ο Άγιος παρακολούθησε με αγωνία και προσευχή τη σύλληψη του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου, Επισκόπου Αντιοχείας και τα μαρτύρια αυτού. Η αγάπη του προς τον θεοφόρο Πατέρα μαρτυρείται και από την Επιστολή την οποία έγραψε προς τους Φιλιππησίους. Σε αυτή την επιστολή τους συγχαίρει για την φιλοξενία, την οποία παρείχαν στον Άγιο Ιγνάτιο, όταν αυτός διήλθε από την πόλη τους. Το κείμενο αυτό του Αγίου Πολυκάρπου διακρίνεται για τον αποστολικό, θεολογικό και ποιμαντικό χαρακτήρα του.
Сщмч. Поликарп.
Фреска. 1547 г.
Афон (Дионисиат).
Тзортзи (Зорзис) Фука.
Άγιος Πολύκαρπος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ.
στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους
έργο τού αγιογράφου Τζώρτζη (Ζώρζη) Φουκά
Сщмч. Поликарп.
Фреска. Около 1350 года.
Церковь Христа Пантократора.
Дечани. Сербия (Косово).
Άγιος Πολύκαρπος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.
στον Ιερό Ναό τού Χριστού Παντοκράτορα.
τής Ιεράς Μονής Βισόκι Ντέτσανι. Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.
Св. Поликарп
Фреска.
манастира Грачаница. Сербия (Косово).
Άγιος Πολύκαρπος.
Τοιχογραφία (Fresco)
τής Ιεράς Μονής Γρατσάνιτσα. Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.
Ο Άγιος Πολύκαρπος, διακρινόταν για την σωφροσύνη, τη θεολογική κατάρτιση και την αφοσίωση στη διδασκαλία του Ευαγγελίου, καθώς μιλούσε πάντα σύμφωνα με τις Γραφές. Ήταν ο γνησιότατος εκπρόσωπος της αποστολικής διδασκαλίας σε όλες τις Εκκλησίες της Ασίας. Ο Άγιος Ειρηναίος (βλέπε 23 Αυγούστου) παρέχει την πληροφορία ότι ο Άγιος Πολύκαρπος μετέστρεψε πολλούς από τις αιρέσεις του Βαλεντίνου και του Μαρκίωνος στην Εκκλησία του Θεού. Διηγείται μάλιστα και ένα επεισόδιο αναφερόμενο στη στάση του Αγίου Πολυκάρπου έναντι του Μαρκίωνος. Όταν ο αιρεσιάρχης αυτός τον πλησίασε κάποτε και του απηύθυνε την παράκληση: «ἐπεγίνωσκε ἠμᾶς», δηλαδή αναγνώρισέ μας, ο Άγιος απάντησε: «ἐπιγινώσκω, ἐπιγινώσκω σὲ τὸν πρωτότοκον τοῦ Σατανᾶ».
Ένα άλλο επεισόδιο ανάγεται στη γεροντική ηλικία του Αγίου Πολυκάρπου. Όπως είναι γνωστό, οι Εκκλησίες της Μικράς Ασίας εόρταζαν το Πάσχα στις 14 του μηνός Νισσάν, σε οποιαδήποτε ημέρα και αν τύχαινε αυτό. Αντίθετα οι άλλες Εκκλησίες δεν εόρταζαν καθόλου το Πάσχα, αλλά αρκούνταν στον εβδομαδιαίο κατά Κυριακή εορτασμό της Αναστάσεως, τονίζοντας ασφαλώς περισσότερο τον εορτασμό της πρώτης Κυριακής μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Επειδή λόγω της διαφοράς αυτής η Εκκλησία της Ρώμης τηρούσε αυστηρή στάση έναντι των Μικρασιατών, ο Άγιος Πολύκαρπος αναγκάσθηκε να μεταβεί στη Ρώμη, για να διευθετήσει το ζήτημα και άλλα δευτερεύοντα θέματα, με τον Επίσκοπο Ρώμης Ανίκητο (βλέπε 17 Απριλίου).
Μετά την επιστροφή του από την Ρώμη, υπέργηρος πλέον, συνέχισε την αποστολική δράση του με τόση επιτυχία, ώστε προκάλεσε την οργή των ειδωλολατρών. Αυτή η προδιάθεση ήταν φυσικό να προκαλέσει το μαρτύριό του, που ακολούθησε την εξής πορεία. Ο Κόιντος, ζηλωτής Χριστιανός, ο οποίος ήλθε στη Σμύρνη από τη Φρυγία, παρακίνησε ομάδα Φιλαδελφέων Χριστιανών να προσέλθουν στον ανθύπατο Στάτιο Κοδράτο, για να δηλώσουν σε αυτόν την ιδιότητά τους και την πίστη τους στον Χριστό, πράγμα το οποίο φυσικά προοιώνιζε θάνατο. Τελικά μαρτύρησαν όλοι, εκτός από τον Κόιντο, ο οποίος δειλιάσας την τελευταία στιγμή, θυσίασε στα είδωλα. Ο όχλος, αν και θαύμασε την γενναιότητα των Μαρτύρων, απαιτούσε να εκτελεσθούν οι «άθεοι» και να αναζητηθεί ο Άγιος Πολύκαρπος, ο οποίος πιεζόμενος από τους Χριστιανούς είχε αναχωρήσει σε κάποιο αγρόκτημα. Τελικά ο Άγιος συνελήφθη το έτος 167 μ.Χ. και οδηγήθηκε ενώπιον του ανθυπάτου.
Ο γηραιός Επίσκοπος δεν ταράχθηκε. Το πρόσωπό του ήταν γαλήνιο και λαμπερό. Ο αστυνόμος Ηρώδης και ο πατέρας του Νικήτας προσπάθησαν να πείσουν τον Άγιο να αρνηθεί τον Χριστό. Ο Άγιος όμως, με πνευματική ανδρεία απάντησε ότι υπηρετεί τον Χριστό επί 86 έτη χωρίς καθόλου να Τον εγκαταλείψει. Πως μπορούσε λοιπόν τώρα να Τον βλασφημήσει και να Τον αρνηθεί; Ο ανθύπατος τότε διέταξε να τον ρίξουν στην φωτιά. Ο Γέρων Πολύκαρπος αποδύθηκε μόνος τα ιμάτιά του και περίμενε προσευχόμενος λέγοντας: «Κύριε, ὁ Θεὸς ὁ Παντοκράτωρ, ὁ τοῦ ἀγαπητοῦ καὶ εὐλογητοῦ παιδός Σου Ἰησοῦ Χριστοῦ Πατήρ, δι’ Οὐ τὴν περὶ Σοῦ ἐπίγνωσιν εἰλήφαμεν, ὁ Θεὸς τῶν ἀγγέλων καὶ δυνάμεων, καὶ πάσης τῆς κτίσεως, καὶ παντὸς τοῦ γένους τῶν δικαίων, οἱ ζώσιν ἐνώπιόν Σου, εὐλογῶ Σε, ὅτι ἠξίωσας μὲ ἧς ἡμέρας καὶ ὥρας ταύτης τοῦ λαβεῖν μὲ μέρος ἐν ἀριθμῷ τῶν μαρτύρων Σου, ἐν τῷ ποτηρίῳ τοῦ Χριστοῦ Σου, εἰς ἀνάστασιν ζωῆς αἰωνίου, ψυχῆς τε καὶ σώματος, ἐν ἀφθαρσίᾳ Πνεύματος Ἁγίου, ἐν οἲς προσδεχθείην ἐνώπιόν Σου σήμερον ἐν θυσίᾳ πίονι καὶ προσδεκτή, καθὼς προητοίμασας καὶ προσεφανέρωσας καὶ ἐπλήρωσας ὁ ἀφευδὴς καὶ ἀληθινὸς Θεός. Διὰ τοῦτο καὶ περὶ πάντων αἰνῶ Σε, εὐλογῶ Σε, δοξάζω Σε, σὺν τῷ αἰωνίῳ καὶ ἐπουρανίω Ἰησοῦ Χριστό….».
Менологий 21 - 24 февраля; Византия. Греция; XIV в.; памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion); 10 x 13 см.; местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека (Bodleian Library) Μαρτύριο Αγίου Πολυκάρπου Σμύρνης Βυζαντινό Μηνολόγιο τού Φεβρουαρίου (21 - 24) τού 14ου αιώνα μ.Χ. και ευρίσκεται Αγγλία. Βιβλιοθήκη Bodleian στην Οξφόρδη. Αγγλία
Мучение св. Поликарпа. Миниатюра Минология Василия II. Константинополь. 985 г. Ватиканская библиотека. Рим. Μαρτύριο Αγίου Πολυκάρπου Σμύρνης . Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β '. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη. Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη
Мучение св. Поликарпа. Фреска. 1547 г. Афон (Дионисиат). Тзортзи (Зорзис) Фука. Μαρτύριο Αγίου Πολυκάρπου. Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1547 μ.Χ. στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους έργο τού αγιογράφου Τζώρτζη (Ζώρζη) Φουκά
Η φωτιά σχημάτισε γύρω από το σώμα του Αγίου Πολυκάρπου καμάρα χωρίς να τον αγγίζει. Τότε στρατιώτης εκτελεστής τελείωσε τον Άγιο Μάρτυρα διά του ξίφους. Έπειτα το Ιερό λείψανο ρίφθηκε στην φωτιά, οι δε πιστοί συνέλεξαν τα ιερά λείψανα αυτού.
Η Σύναξη του Αγίου Πολυκάρπου ετελείτο στη Μεγάλη Εκκλησία.
«το μαρτύριον του Αγίου Πολυκάρπου»,
χαρακτικό του 1740,
του ολλανδού ζωγράφου-χαράκτη Jan Luyken
Ιερά Λείψανα
Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Προυσού Ευρυτανίας.
Η λειψανοθήκη με τη δεξιά χείρα του Αγίου Πολυκάρπου,
του Ιερομάρτυρος Επισκόπου Σμύρνης.
Η λειψανοθήκη είναι η παλαιά (μεταβυζαντινή).
Η λειψανοθήκη με τη δεξιά χείρα του Αγίου Πολυκάρπου,
του Ιερομάρτυρος Επισκόπου Σμύρνης.
Η λειψανοθήκη είναι η νέα (σύγχρονη).
Η δεξιά του Αγίου ευρίσκετο στη Μονή Παναγίας Αμπελακιωτίσσης Ναυπάκτου. Τοῦτο διετηρεῖτο σέ ἐπαργυρωμένη καί ἐπιχρυσωμένη θήκη. Στήν ἐπι-χρύσωση εἶναι σκαλισμένη ἡ παράσταση τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί ὁ λόγος τοῦ ᾿Αρχαγγέλου: ΠΝΕΥΜΑ ΑΓΙΟΝ ΕΠΕΛΕΥΣΕΤΑΙ ΕΠΙ ΣΕ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΣ ΥΨΙΣΤΟΥ ΕΠΙΣΚΙΑΣΕΙ ΣΟΙ. Στήν ἄλλη πλευρά ὑπάρχει ἡ ἐπιγραφή ΑΨηΒ (1792) Μαῒου α`. ΑΥΤΗ Η ΧΕΙΡ, ΤΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ ΚΕΙΜΗΛΙΟΝ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΗΣ ΜΟΝΗΣ ΕΝ ΚΟΖΙΤΣΙ. ΗΡΓΥΡΩΤΑΙ ΔΙ ΕΞΟΔΟΝ ΤΟΥ ΟΣΙΩΤΑΤΟΥ ΚΥΡ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΠΛΑΤΑΝΙΩΤΟΥ ΚΑΙ ΔΙ ΑΝΑΧΩΝΕΥΣΕΩΣ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΧΟΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΔΑΜΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΚΟΖΙΤΖΑΝΟΥ
3. ᾿Αργυρῆ Λάρνακα
Τό ἱερό χέρι εἶναι τοποθετημένο σέ ἀργυρῆ λάρνακα, πού ἔχει τήν ἐπιγραφή ΑΨηΒ (1792) Νοεμβρίου Α. Δέησις πρός ῞Αγιον Πολύκαρπον τοῦ ὁσιωτάτου Γρηγορίου καί τῶν συναδέλφων αὐτοῦ ᾿Αρσενίου, Νεοφύτου καί ᾿Ανανίου ἐκ Μονῆς Κοζίτσης ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου τῆς ᾿Αμπελακιωτίσσης. ῎Εργον Ν. Δαμιανοῦ ἐκ Κοζίτσης.
Στίς πλευρές τῆς λάρνακας ἔχουν σκαλιστεῖ ἀπό ἄξιο τεχνίτη 36 πολυπρόσωπες παραστάσεις μέ τό βίο τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καί προσωπογραφίες ἁγίων. ῾Η λειψανοθήκη εἶναι ἐντυπωσιακό ἔργο τέχνης καί ὑπομονῆς.
Τό θαυματουργό Χέρι τού προστάτη καί φρουρού τής Ναυπακτίας, Ιερομάρτυρος Πολυκάρπου, εξαφανίσθηκε μιά νύχτα από τό μοναστήρι τής Αμπελακιώτισσας.
Ήταν 14 Μαρτίου του 2013 όταν δράστες, που φέρονται να ήταν τέσσερις και εργάζονταν στην περιοχή, διέρρηξαν το μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, έσπασαν την προθήκη όπου φυλάσσεται τα τελευταία 500 χρόνια το λείψανο το οποίο θεωρείται θαυματουργό και άρπαξαν από μέσα την δεξιά χείρα του Αγίου Πολυκάρπου, χωρίς να πειράξουν άλλα αντικείμενα μεγαλύτερης αξίας. Οι εισβολείς φαίνεται πως γνώριζαν ότι την συγκεκριμένη ημέρα ο ηγούμενος της μονής νοσηλευόταν στο νοσοκομείο.
Η λάρνακα με το δεξί χέρι του Αγίου Πολυκάρπου, πρώτου επισκόπου Σμύρνης, βρισκόταν τα τελευταία 500 χρόνια στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην ορεινή Ναυπακτία και συγκεκριμένα από το 1475.
Με αφορμή το γεγονός ότι τις ημέρες της εορτής του Αγίου Πολυκάρπου εμφανίστηκε ιερό λείψανο »δεξιά χείρα Αγίου Πολυκάρπου» στον Ι.Ν. Αγ. Πολυκάρπου Μενεμένης (Θεσσαλονίκη) όπου και τέθηκε σε προσκύνημα, (βλέπε εδώ http://www.dogma.gr/…/eortazei-o-n-agiou-polykarpou-…/20551/ ) ο Σύλλογός μας, μετά από τα εκατοντάδες τηλεφωνήματα και μηνύματα χωριανών μας για το γεγονός αυτό (θυμίζουμε ότι η δεξιά χείρα του Αγίου Πολυκάρπου που φυλλασσόταν για αιώνες στην Ιερά Μονή Παναγίας Αμπελακιωτίσσης και Αγίου Πολυκάρπου εκλάπη στις 13/3/2013) προσπαθώντας να βρει μια εξήγηση, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Ηγούμενο του Μοναστηριού μας Αρχιμανδρίτη Πατέρα-Πολύκαρπο, ο οποίος μας ενημέρωσε και γραπτώς ως εξής:
ΑΓΑΠΗΤΕ κ.ΠΡΟΕΔΡΕ,
ΣΕ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΜΟΥ ΘΕΣΑΤΕ ΣΧΕΤΙΚΩΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΣΤΟΝ ΟΜΩΝΥΜΟ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΝΕΑΣ ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ ΕΧΩ ΝΑ ΣΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΩ ΤΑ ΕΞΗΣ:
ΕΠΕΙΔΗ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΑΝΑΦΕΡΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΕΠΑΝΕΙΛΗΜΕΝΩΣ ΠΡΙΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΑ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΩΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΝ ΛΟΓΩ ΝΑΟΥ π. ΣΤΥΛΙΑΝΟ ΧΑΡΠΑΝΤΙΔΗ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΜΕ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕ ΟΤΙ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΛΕΙΨΑΝΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΠΟΤΜΗΜΑ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΗΣ ΧΕΙΡΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΡΟΥΣΟΥ (ΠΡΟΦΑΝΩΣ ΑΠΟΚΤΗΘΗΚΕ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙ ΠΟΤΕ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ ΚΑΙ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ) ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΩΡΗΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΕΝ ΛΟΓΩ ΝΑΟ ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 2014 ΑΠΟ ΤΟΝ πρώην ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ κ.κ. ΝΙΚΟΛΑΟ.
ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΧΕΙΡΟΣ, ΕΤΟΠΟΘΕΤΗΘΗ ΣΕ ΛΕΙΨΑΝΟΘΗΚΗ ΕΧΟΥΣΑΝ ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΕΥΛΟΓΟΥΣΗΣ ΔΕΞΙΑΣ (ίδε συνημμένον).
ΜΕ ΕΥΧΕΣ
Ο ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ Ι.Μ. ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΗΣ
Αρχιμ. Πολύκαρπος
Απότμημα (κάτω αριστερά) Ιερού Λειψάνου Αγίου Πολυκάρπου Σμύρνης στην Ιερά Μονή Ζωγράφου. Άγιον Όρος
Απότμημα τού Ιερού Λειψάνου του Αγίου Πολυκάρπου που ευρίσκεται στο Bari τής Ιταλίας
Manastirea “Sfantul Ioan Rusul” este situata la 1 km de comuna Slobozia, judetul Giurgiu,
Μοναστήρι «Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος” βρίσκεται 1 χιλιόμετρο από το χωριό Slobozia, Giurgiu County, ιστορική περιοχή της Muntenia , νότια Ρουμανία .
Manastirea mai are de asemenea particele din moastele Sfintilor: Sf. Ierarh Nicolae, Sf. Ioan Gura de Aur, Sf. Siluan Athonitul, Sf. Ierarh Elefterie, Sf. Macarie de la Pecerska, Sf. Ierarh Haralambie, Sf. Gherasim de la Iordan, Sf. Policarp al Smirnei, Sf. Mare Mucenita Ecaterina, particele de la multi alti sfinti.
Η μονή διαθέτει επίσης τα λείψανα των Αγίων: Αγίου Νικολάου, του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτου, του Αγίου Ιεράρχου Elefterie, Άγιος Μακάριος της Pechersk, Αγίου Ιεράρχου Χαράλαμπος, ο Άγιος Γεράσιμος της Ιορδανίας , Αγίου Πολυκάρπου Σμύρνης, Αγίου Μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τήν κλῆσιν τοῖς ἔργοις σου, ἐπισφραγίσας σοφέ, ἐλαία κατάκαρπος, ὤφθης ἐν οἴκῳ Θεοῦ, Πολύκαρπε ἔνδοξε∙ σύ γαρ ως Ἱεράρχης, καί στερρός Ἀθλοφόρος, τρέφεις τήν Ἐκκλησίαν, λογικῇ εὐκαρπίᾳ, πρεσβεύων Ἱερομάρτυς, ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Καί τρόπων μέτοχος, καί θρόνων διάδοχος, τῶν Ἀποστόλων γενόμενος, τήν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, εἰς θεωρίας ἐπίβασιν· διά τοῦτο τόν λόγον τῆς ἀληθείας ὀρθοτομῶν, καί τῇ πίστει ἐνήθλησας μέχρις αἵματος, Ἱερομάρτυς Πολύκαρπε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Καρπούς τούς λογικούς, τῷ Κυρίῳ προσφέρων, Πολύκαρπε σοφέ, ἀρετῶν δι᾽ ἐνθέων, ἐδείχθης ἀξιόθεος, Ἱεράρχα μακάριε· ὅθεν σήμερον, οἱ φωτισθέντες σοῖς λόγοις, ἀνυμνοῦμέν σου, τήν ἀξιέπαινον μνήμην, Θεόν μεγαλύνοντες.
Минея - Февраль (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии. Μηναῖο - Φεβρουάριος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ. στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Τὸν τῆς χάριτος βότρυν ἐν τῇ ψυχῇ, ἀληθῶς γεωργήσας Πάτερ σοφέ, ὡς οἶνον ἐξέβλυσας, τὸν τῆς πίστεως λόγον, τὸν εὐφραίνοντα πάντων, Πιστῶν τὴν διάνοιαν, καὶ θαυμάτων ὤφθης ἀπέραντον πέλαγος· ὅθεν καὶ Μαρτύρων, καλλονὴ ἀνεδείχθης, πυρὶ τελειούμενος, καὶ φωτὸς ἀξιούμενος, ἀϊδίου Πολύκαρπε· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν Μνήμην σου.
Ὁ Οἶκος
Τὴν τῆς σοφίας χρηστότητα ἀρυσάμενος, ἐξ αὐτῆς Πάτερ ἔπλησας θεογνωσίᾳ τὴν ποίμνην σου, καὶ τῆς παναγίας καὶ ἀρρήτου Θεότητος τὸ τρισήλιον ἤστραψας, τοῦ Πατρος τὸ ἀγέννητον, Υἱοῦ δὲ τὴν γέννησιν καὶ ἐκπόρευσιν Πνεύματος, μίαν Θεότητα, μίαν δόξαν τρανῶς ἐκδιδάξας, καὶ εἰδώλων ἀθεΐαν ἐκ ποδῶν ἀποποιήσας, καρπούς δὲ ὡρίμους, ψυχὰς πιστευόντων προσάγων τούτῳ ἔνδοξε, ἐν ᾧ βεβαπτίσμεθᾳ, εἰς ὃν καὶ πιστεύομεν, δοξάζοντες Κύριον.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ
Όπως μας την διηγείται ο Πολύκαρπος Δ. Αμπράζης Περί το 1770 η κορυφή της κάρας του Αγίου Πολυκάρπου βρέθηκε στο χωριό Πάπα (κοντά στα χωριά Μακρυρράχη και Περιβόλι). Στο χωριό αυτό την είχε φέρει ένας Τούρκος πουλώντας την στον Γιωργάκη Ξενιώτη, ο οποίος ήταν από τους πιο ευκατάστατους της εποχής εκείνης. Ο Γιωργάκης φιλοξένησε τον Τούρκο στο σπίτι του και εκείνο το βράδυ καθώς η εγγονή του Βασιλική πήγαινε στο στάβλο να ταΐσει τα ζώα αντίκρισε ένα έντονο χρυσαφένιο φως και αισθάνθηκε μια απαλή ευωδία να πλημμυρίζει το χώρο. Φοβισμένη πήγε στον παππού της και του περιέγραψε όλα όσα είδε και ένιωσε. Από εκείνο το γεγονός και μετά ο Γιωργάκης Ξενιώτης έφτιαξε μια λειψανοθήκη την οποία αρχικά παρήγγειλε σ’ έναν τεχνίτη στη Σπερχιάδα ο οποίος αδυνατώντας να την φτιάξει την παρήγγειλε εκ νέου από τη Ρώμη και τοποθέτησε μέσα τα οστά του Αγίου (κατασκευή 1833). Με αυτόν τον τρόπο η ιερή κάρα περιήλθε στα χέρια της οικογένειας Ξενιώτη και ο Ιωάννης Ξενιώτης (Παπαγιάννης) γιος του Γιωργάκη, φύλαγε την κάρα στο σπίτι του. Περίπου το 1897 το σπίτι του Παπαγιάννη το βάλανε φωτιά οι ληστές στην προσπάθειά τους να τον ληστέψουν. Η οικογένεια αντιστάθηκε και έπιασε έναν από τους ληστές τον οποίο ο Παπαγιάννης παρέδωσε στην Ρεντίνα, όπου και τον κρέμασαν. Ο ανιψιός του Βαγγέλης Ξενιώτης αψηφώντας τις φλόγες μπήκε στο σπίτι και πήρε την λειψανοθήκη χωρίς να πάθει το παραμικρό και στην έξοδό του η φλεγόμενη στέγη κατέρρευσε. Μετά το γεγονός αυτό ο Παπαγιάννης έχτισε παρεκκλήσι του Αγίου Πολυκάρπου πλάι στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, το οποίο σώζεται μέχρι σήμερα. Αρκετές ήταν εκείνες οι φορές όπου ο Παπαγιάννης άφηνε τον Άγιο στο παρεκκλήσι. Το 1902 ο ένας εκ’ των δύο υιών της οικογένειας ο Χρήστος (εγγονός του Γιωργάκη Ξενιώτη) μετοίκησε από την Πάπα στην Μακρυρράχη φέρνοντας μαζί του την τίμια κάρα με τη λειψανοθήκη, έχοντας παράλληλα αρκετούς δικαστικούς αγώνες για το ποιος έχει την κυριότητα της κάρας και λειψανοθήκης, την οποία είχε στο σπίτι του σε ειδικό διαμορφωμένο δωμάτιο (ήταν κτήμα του αλλά είχε τον περιορισμό να μην μπορεί να κάνει εράνους). Τον Άγιο είχε κλέψει και κρύψει σ’ ένα παχνί στο σπίτι του ο Βαγγέλης Ξενιώτης στην Πάπα, αφού τον είχαν πάει εκεί για την πραγματοποίηση κάποιας δέησης. Κάποια στιγμή πήγε ο ανιψιός του Βασίλης με την απαίτηση να του δώσει τον Άγιο ο θείος του. Στην αρχή αρνήθηκε πως έχει τον Άγιο σπίτι, μέχρι που τον πίεσε και εκβίασε τόσο πολύ ο ανιψιός του που του εκμυστηρεύτηκε πως έχει τον άγιο στο παχνί με αποτέλεσμα να τον πάρει και να τον φέρει πάλι στη Μακρυρράχη. Ο ένας γαμπρός του Μήτσου Ξενιώτη ήθελε να πάρει τον Άγιο στην Αθήνα και μετά από πολλές διαβουλεύσεις η οικογένεια Ξενιώτη αποφάσισε να μην δώσει τον Άγιο φοβούμενη την πώλησή του. Έτσι προτίμησε να δώσει τον Άγιο στον Πολύκαρπο Δ. Αμπράζη ο οποίος όμως αρνήθηκε και πρότεινε να παραμείνει ο Άγιος στο χωριό κάνοντας ο ίδιος τις απαραίτητες ενέργειες που χρειαζόντουσαν στην Μητρόπολη με τη βοήθεια του Δεσπότη Δαμασκηνού ώστε να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα, και έτσι τον τοποθέτησαν στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στη Μακρυρράχη. Στη συνέχεια για την εκκλησία του Αγίου Πολυκάρπου, δημιουργήθηκε ερανική επιτροπή η οποία συγκέντρωσε χρηματικό ποσό με τους εράνους που πραγματοποίησε στις γύρω περιοχές με μεγαλύτερη βοήθεια από την Λάρισα. Έτσι ο ναός ανεγέρθη το 1988 και το 1991 εκλάπη η λειψανοθήκη με την ιερή κάρα στην τρίτη απόπειρα κλοπής που έγινε. Ιούλιος 2013
Η Μακρυρράχη αποτελεί Τοπική Κοινότητα του Δήμου Δομοκού με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτη, και είναι ένας από τους παλαιότερους οικισμούς της περιοχής, σε μέσο υψόμετρο 540 μέτρα. Ανήκει από το 1974 στο Νομό Φθιώτιδας. Η εκκλησία του Αγίου Πολυκάρπου ανεγέρθη το 1988 με πρωτοβουλία του Κωνσταντίνου Βαρβατάκη. Παρ’ όλα αυτά το 1991 εκλάπη η λειψανοθήκη με την Ιερή κάρα του Αγίου Πολυκάρπου
