ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟΝ ΤΙΜΟΘΕΟΝ
(σελίδες 761 – 774 )
ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΣΟΥ
(σελίδες 773 – 812 )
Ο Άγιος Απόστολος Τιμόθεος
Ап. Тимофей.
Феофан Критский и Симеон.
Фреска церкви свт. Николая. Монастырь Ставроникита. Афон. 1546 год.
Απόστολος Τιμόθεος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1546 μ.Χ.
στο Παρεκκλήσιο τού Αγίου Νικολάου
τής Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα. Αγίου Όρους
από τούς αγιογράφους Θεοφάνη τον Κρήτα και τον Συμεών
Ἔρωτι θείων Τιμόθεος στεμμάτων,
Τυφθεὶς βάκλοις, ἔβαψε γῆν ἐξ αἱμάτων.
Εἰκάδι δευτερίῃ πνεῦμ’ ἤρθη Τιμοθέοιο.
Βιογραφία
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας παρέχουν οι Πράξεις των Αποστόλων και οι Επιστολές του Αποστόλου Παύλου, ο Τιμόθεος ήταν ο πιο αγαπητός μαθητής του και ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του Αποστόλου Παύλου. Το όνομά του είναι ελληνικό και σημαίνει αυτός που τιμά τον Θεό, αλλά και αυτόν που τιμά ο Θεός.
Ап. Тимофей.
Фреска. Монастырь Ватопед (Афон). 1721 г.
Απόστολος Τιμόθεος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους 1721 μ.Χ.
στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου. Αγιον Όρος
Святой Апостол от Семидесяти Тимофей.
Фреска Около 1350 года.
монастыря Высокие Дечаны, Косово, Сербия.
Απόστολος Τιμόθεος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.
στην Ιερά Μονή Βισόκι Ντέτσανι. Κοσσυφοπέδιο. Σερβία
Ο Άγιος Απόστολος Τιμόθεος γεννήθηκε στα Λύστρα της Λυκαονίας από Έλληνα πατέρα και Ιουδαία μητέρα, την Ευνίκη. Έμεινε πολύ μικρός ορφανός από πατέρα και η γιαγιά του, η Λωίδα, τον ανέθρεψε «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου». Όταν ο απόστολος Παύλος επισκέφθηκε τα Λύστρα, εκτιμώντας τα πνευματικά του χαρίσματα και το φλογερό ιεραποστολικό του ζήλο, τον διαπαιδαγωγεί κατάλληλα και τον παίρνει συνοδό του στην Β΄ αποστολική περιοδεία όπου ζει όλες τις περιπέτειες του κορυφαίου αποστόλου για τη διάδοση του Ευαγγελικού μηνύματος. Μετά το μαρτυρικό θάνατο του Παύλου, επιστρέφει στην Έφεσο και συνεχίζει την ιεραποστολική του δράση.
Κατά τη διάρκεια μίας ειδωλολατρικής εορτής της Αρτέμιδος της Εφέσου, υπέστη άγριο ξυλοδαρμό και μαρτυρικό θάνατο από τον εξαγριωμένο ειδωλολατρικό όχλο επειδή κατέκρινε τα όργιά τους.
Το σκήνωμά του μεταφέρθηκε το έτος 356 μ.Χ. επί Κωνσταντίου στην Κωνσταντινούπολη, στο ναό των Αγίων Αποστόλων.
Ап. Тимофей
Миниатюра Минология Василия II. Константинополь. 985
г. Ватиканская библиотека. Рим.
Απόστολος Τιμόθεος .
Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β ‘. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη.
Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη
Апостол Тимофей, сщмч., еп. Ефесский; Византия; XI в.; памятник: Императорский менологий cod. Walters 521 на январь; местонахождение: США. Балтимор. WAM (Walters Art Museum)
Ο Απόστολος Τιμόθεος Επίσκοπος Εφέσσου
Αυτοκρατορικό Μηνολόγιο ( μηνός Ιανουαρίου) τού 11ου αιώνα μ.Χ.
το οποίο είναι μια βυζαντινή συλλογή βιογραφιών αγίων.
Imperial Cod. Walters 521 WAM (Μουσείο Τέχνης Walters) ΗΠΑ. Βαλτιμόρη.
Ап. Тимофей.
Фреска Около 1350 года.
Церковь Христа Пантократора. Дечани. Косово. Сербия.
Απόστολος Τιμόθεος.
Τοιχογραφία (Fresco) τού έτους περίπου 1350 μ.Χ.
στον Ιερό Ναό τού Χριστού Παντοκράτορα
τής Ιεράς Μονής Βισόκι Ντέτσανι στο Κοσσυφοπέδιο. Σερβία.
St. Tymothy the Apostle
Patriarchate Of Pec
Άγιος Απόστολος Τιμόθεος
στην Πατριαρχική Ιερά Μονή Πεκίου (Πέτς)
Κοσσυφοπέδιο. Σερβία
Ιερά Λείψανα
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Παντελεήμονος Αγίου Όρους, Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων, Κύκκου Κύπρου, στο Κοπτικό Πατριαρχείο της Αιγύπτου και στο Ναό του Αγίου Γεωργίου των Ἑλλήνων Βενετίας.
… Cattedrale di Santa Maria
della Purificazione – Piazza Duomo, Termoli
Καθεδρικός Ναός τής Αγίας Μαρίας τής Κάθαρσης στο Τερμολι, επαρχία Καμπομπάσο, Ιταλία
II-sarcofago-contenente-le-spoglie-di-San-Timoteo
Η σαρκοφάγος που περιέχει τό λείψανο του Αγίου Αποστόλου Τιμοθέου
Moastele Sf Ap Timotei au fost duse la Constantinopol, pentru ca in anul 1239 sa fie mutate la Termoli (215 km nord de Bari, in Italia. In anul 1945, in timpul unor lucrari de restaurare, moastele sfantului au fost redescoperite intr-un mormant acoperit cu o placa de marmura, cu inscriptia: „In numele Domnului Hristos, Amin. Anul Domnului 1239. Aici se afla trupul Fericitului Timotei, ucenic al Apostolului binecuvantat, ”
Ta Λείψανα του Αγίου Αποστόλου Τιμοθέου ελήφθησαν από την Κωνσταντινούπολη, και το 1239 μ.Χ. μεταφέρθηκαν στο Termoli (215 χλμ βόρεια τού Μπάρι) τής Ιταλίας. Το 1945 μ.Χ., κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης των λειψάνων του αγίου ανακαλύφθηκε σε τάφο που καλύπτεται από μια μαρμάρινη πλάκα με την επιγραφή: «Στο όνομα του Ιησού, Αμήν. Έτος του Κυρίου Μας 1239. Εδώ είναι το σώμα του Αγίου Τιμόθεου, ενός μαθητή του Αποστόλου
l’11 maggio del 1945, in seguito ai lavori di ripristino della cripta della cattedrale di Termoli.
Era custodito in una cassettina di legno, ben occultata nelle profondità dell’abside destra del tempio. L’iscrizione incisa sul lato inferiore della lapide che chiudeva la cavità in cui era posto il contenitore ligneo è la seguente: “in no(m)i(n)e Chr(ist)i a(men), anno d(omi)ni MCCXXXVIIII. + hic requiescit corp(us) beati Timothei discipuli Pauli ap(osto)li, reco(n)ditu(m) a venerab(i)li Stepha(n)o ep(iscop)o T(er)mula(n)o una cu(m) capitulo”.
E’ da ipotizzare che i preziosi avanzi in questione approdarono in Termoli in seguito alla IV Crociata e nascosti con cura, nel 1239, all’interno del sacro edificio, allo scopo di preservarli dai furti. I resti rinvenuti, comprensivi di un pezzo di mandibola, erano privi del cranio.
Questo dato è interessante se si considera che, da tempo immemorabile, a Termoli è custodito un artistico reliquiario, probabilmente del XIII secolo, contenente un teschio da secoli detto “caput S. Timothei”.
Da notare che il teschio in questione, all’epoca del rinvenimento, era mancante solo di una mandibola. In seguito all’eccezionale scoperta dell’11 maggio del 1945, poco meno di due anni dopo, con Breve pontificio del 25 aprile del 1947, la cattedrale di Termoli fu insignita del titolo di Basilica Minore (affiancandosi così alla cattedrale di Larino che aveva ricevuto il prestigioso riconoscimento nel 1928) e contemporaneamente elevato San Timoteo a Compatrono di Termoli e Diocesi
Στις 11 Μαΐου, 1945, μετά την αποκατάσταση της κρύπτης του καθεδρικού ναού του Termoli.
Κρατήθηκε σε ένα ξύλινο κουτί, καλά κρυμμένο στα βάθη του δικαιώματος ναό της αψίδας. Η επιγραφή χαραγμένη στο κάτω μέρος της πέτρας που έκλεισε την κοιλότητα στην οποία είχε τοποθετηθεί το ξύλινο κουτί έχει ως εξής: «σε καμία (m) (n) και Chr (ist) ΙΑ (άνδρες), το έτος δ (ΟΜΙ) ni MCCXXXVIIII. + Hic requiescit Corp (μας) ευλόγησε Timothei discipuli Pauli ap (osto) τους, Reco (n) ditu (m) για να venerab (i) Stepha li (n) ή ρ (iscop) ή Τ (r) τύπο (n) ή ένα cu (m) Capítulo “.
Και «σαν να δείχνουν ότι τα πολύτιμα λείψανα εν λόγω προσγειώθηκε στο Termoli μετά την Τέταρτη Σταυροφορία και προσεκτικά κρυμμένο, το 1239, στο πλαίσιο του ιερό κτίριο, προκειμένου να τους προστατεύσει από την κλοπή. Τα υπολείμματα που βρέθηκαν, που αποτελείται από ένα κομμάτι του σαγονιού, ήταν άνευ κρανίου.
Το εύρημα αυτό είναι ενδιαφέρον αν σκεφτεί κανείς ότι, από αμνημονεύτων χρόνων, στο Termoli φυλάσσεται ένα καλλιτεχνικό λάρνακα, πιθανώς του δέκατου τρίτου αιώνα, που περιέχει ένα κρανίο για αιώνες ονομάζεται “caput Σ Timothei”.
Σημειώστε ότι το κρανίο εν λόγω κατά τη στιγμή της ανακάλυψης, έλειπε μόνο ένα γνάθο. Μετά την εξαιρετική ανακάλυψη της 11ης Μαΐου 1945, λιγότερο από δύο χρόνια αργότερα, με την παπική σύντομη, της 25ης Απριλίου 1947, ο καθεδρικός ναός του Termoli απονεμήθηκε ο τίτλος της Μικράς Βασιλική (παράλληλα τόσο σε Larino καθεδρικό ναό που είχε λάβει το διάσημο βραβείο το 1928) και ταυτόχρονα υψηλής Πολιούχου Timothy στο Termoli και Επισκοπή.
Антикварный Итальянский кулон- мощевик-реликварий с частицей мощей святого ТИМОФЕЯ, Апостола от 70-ти, ученика Апостола Павла, епископа Эфесского ( + 80 г). Надпись на латыни : S. Timotei Ep(iscopi)
Λειψανοθήκη αντίκΑ ιταλική κολιέ – με τα λείψανα τού Αγίου Τιμοθέου Αποστόλου εκ των 70, τού μαθητή τού Αποστόλου Παύλου, επίσκοπος της Εφέσου (80 g) Η επιγραφή στα λατινικά: Σ Timotei Ep (iscopi)
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος δ’.
Χρηστότητα ἐκδιδαχθείς, καί νήφων ἐν πᾶσιν, ἀγαθήν συνείδησιν ἱεροπρεπῶς ἐνδυσάμενος, ἤντλησας ἐκ τοῦ Σκεύους τῆς ἐκλογῆς τά ἀπόρρητα, καί τήν πίστιν τηρήσας, τόν ἴσον δρόμον τετέλεκας, Ἀπόστολε Τιμόθεε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
Минея – Январь (фрагмент). Икона. Русь. Начало XVII в. Церковно-Археологический Кабинет Московской Духовной Академии
Μηναῖο – Ιανουάριος (τεμάχιο). Εἰκονίδιο στίς ἀρχές τοῦ 17ου αἰώνα μ.Χ. στήνἘκκλησία καί τό Αρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας τῆς Μόσχας .
Κοντάκιον
Ἦχος α’. Χορός, Ἀγγελικὸς.
Τόν θεῖον Μαθητήν, καί συνέκδημον Παύλου, Τιμόθεον πιστοί, ἀνυμνήσωμεν πάντες, σύν τούτῳ γεραίροντες, τόν σοφόν Ἀναστάσιον, τόν ἐκλάμψαντα, ἐκ τῆς Περσίδος ὡς ἄστρον, καί ἐλαύνοντα, τά ψυχικά ἡμῶν πάθη, καί νόσους τοῦ σώματος.
Άγιος Αναστάσιος ο Πέρσης ο Οσιομάρτυρας
Ἀναστάσιος ἐν τραχήλῳ τὸν βρόχον,
Ὡς λαμπρὸν ὅρμον ὡραΐζεται φέρων.
Εἰκάδι δευτερίῃ Ἀναστάσιος βρόχον ἔτλη.
Βιογραφία
Ο Άγιος Αναστάσιος έζησε τον 7ο αιώνα μ.Χ. στα χρόνια του βασιλιά των Περσών Χοσρόη Β’ (590-628 μ.Χ.) και του αυτοκράτορα Κωνσταντινούπολης Ηρακλείου και ήταν Πέρσης. Γεννήθηκε στο χωριό Ραζήχ της επαρχίας Ρασνουνί και ήταν γιος του μάγου Βαβ και αρχικά ονομαζόταν Μαγουνδάτ (κατ’ άλλους Μαζοενδάτ).
Όταν το 614 μ.Χ. οι Πέρσες κυρίευσαν τα Ιεροσόλυμα πήραν μαζί τους τον Τίμιο Σταυρό. Λόγω των πολλών θαυμάτων που έγιναν στην Περσία από τον Τίμιο Σταυρό, πολλοί Πέρσες ενδιαφέρθηκαν να γνωρίσουν την νέα θρησκεία, μεταξύ αυτών και ο Μαγουνδάτ. Γι’ αυτό πήγε στα Ιεροσόλυμα, όπου βαπτίσθηκε και έκάρη μοναχός στη Μονή του Αββά Ιουστίνου (κατ’ άλλους στη Μονή του Αγίου Σάββα) και μετονομάσθηκε Αναστάσιος.
Επισκέφθηκε εν συνεχεία την Καισαρεία, όπου ο διοικητής Μαρζαβανά πληροφορήθηκε ότι είναι χριστιανός και, επειδή απέτυχε να τον μεταπείσει, διέταξε τον βασανισμό του. Μετά από πολλά βασανιστήρια οι ειδωλολάτρες τον αποκεφάλισαν. Το μαρτύριό του έγινε το 628 μ.Χ. με άλλους 70 Χριστιανούς Μάρτυρες.
Анастасия Персянина
Миниатюра Минология Василия II. Константинополь. 985
г. Ватиканская библиотека. Рим.
Αθληση Αγίου Αναστασίου τού Πέρσου .
Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β ‘. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη.
Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη
Η Σύναξη του Αγίου ετελείτο στο Μαρτύριό του, που βρισκόταν εντός του Αγίου Φιλήμονος, στο Στρατήγιο. H δε ανακομιδή των λειψάνων του Οσίου Αναστασίου, εορτάζεται στις 24 Ιανουαρίου.
Анастасия Персянина
Миниатюра Минология Василия II. Константинополь. 985
г. Ватиканская библиотека. Рим.
Ανακομιδή τών Λειψάνων Αγίου Αναστασίου τού Πέρσου .
Μικρογραφία (Μινιατούρα) στό Μηνολόγιο τοῦ Βασίλειος Β ‘. 985 μ.Χ. Κωνσταντινούπολη.
Τώρα εὑρίσκεται στήν Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ. Ρώμη
Анастасий Персянин, прмч.
Мануил еп. Адрианопольский и иже с ним 377 мучеников
(22 января)
Менологий 22-25 января; Византия. Греция; XIV в.; памятник: Византийский менологий (Byzantine illumination Menologion); 10 x 13 см.; местонахождение: Англия. Оксфорд. Бодлеанская Библиотека (Bodleian Library)
Άγιος Αναστάσιος ο Πέρσης ο Οσιομάρτυρας
Άγιοι Μανουήλ Επίσκοπος Αδριανουπόλεωςκαι άλλοι τριακόσιοι εβδομήντα επτά Μάρτυρες
Βυζαντινό Μηνολογία (22-25 Ιανουαρίου) τού 14ου αιώνα μ.Χ. Τώρα ευρίσκεται στην Βιβλιοθήκη Bodleian. Οξφόρδη. Αγγλία
Σχετικά με τα Λείψανα του Αγίου Αναστασίου επικρατούν τρείς παραδόσεις.
Σύμφωνα με την πρώτη, την οποία δέχεται και ο Άγγλος ιστοριογράφος Όσιος Βέδας ο Αιδέσιμος (βλέπε 27 Μαΐου), τα Λείψανα μεταφέρθηκαν στη Ρώμη κατά την βασιλεία του Ηρακλείου και κατατέθηκαν στην Ελληνική Μονή των Τριών Πηγών («Tre Fontane»). Η δεύτερη δέχεται μεταφορά των Λειψάνων στην Κωνσταντινούπολη, επίσης κατά την βασιλεία του Ηρακλείου, απ’ όπου η Κάρα μεταφέρθηκε στη Ρώμη επί των ημερών του Ελληνικής καταγωγής και πιθανώς Ιεροσολυμίτου Πάπα Θεοδώρου Α’ (642 – 649 μ.Χ.) (βλέπε 18 Μαΐου). Η Τρίτη τέλος παράδοση (Βενετική), δέχεται ότι τα Λείψανα μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη ο Ηράκλειος, απ’ όπου το 1204 μ.Χ. τα αφαίρεσε ο Δόγης Ερρίκος Δάνδολος και τα κατέθεσε στο Ναό της Αγίας Τριάδος Βενετίας.
Σήμερα τα φυλασσόμενα στον ρωμαιοκαθολικό Ναό του Αγίου Φραγκίσκου της Αμπέλου Λείψανα, έχουν την μορφή ακέφαλου σώματος, συναρμολογημένου μέσα σε στολή της εποχής.
Ο Σοφρώνιος Ευστρατιάδης, Μητροπολίτης πρ. Λεοντοπόλεως, δέχεται ότι κάποιος Ρωμαίος Επίσκοπος μετέφερε τα Λείψανα στην Καισάρεια της Παλαιστίνης (αυτά μεταφέρθηκαν στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη) και την Κάρα στη Ρώμη (όπου και σήμερα φυλάσσεται).
Η Κάρα και μέρος των Ιερών Λειψάνων του Αγίου βρίσκονται στη ρωμαιοκαθολική Αδελφότητα των Σιστερσιανών Μοναχών του Αββαείου των Τριών Πηγών και της Μονής των Αγίων Βικεντίου και Αναστασίου Ρώμης.
Μέρος των Ιερών Λειψάνων του Αγίου βρίσκονται στον ρωμαιοκαθολικό Ναό του Αγίου Φραγκίσκου της Αμπέλου Βενετίας.
Ή Βενετσιάνικη παράδοση, ή σχετική προς τα λείψανα του Αγίου Μάρτυρος Αναστασίου, προϋποθέτει (…) ότι ό ίδιος ό Ηράκλειος φρόντισε να μεταφερθεί το λείψανο του Μάρτυρος από τα Ιεροσόλυμα στην Κωνσταντινούπολη, από’ όπου, υπό τον δόγη Εnrico Dandolo ό Βενετσιάνος ευγενής Valaresso Valaressi πρέπει να το αφαίρεσε, ως exuvia sacra από τήν αλωμένη πόλη το 1204, για να το καταθέσει αργότερα στο ναό τής Αγίας Τριάδος (S. TERNITA). Μετά την καταστροφή αυτού του ναού τα λείψανα μετακομίσθηκαν το έτος 1842 στο ναό του άγιου Φραγκίσκου τής Αμπέλου (S . FRANCESCO DELLA VIFNA), όπου ευρίσκονται ως σήμερα σε μια μαρμάρινη σαρκοφάγο επάνω από την Αγία Τράπεζα του Πασχάλη BAYLON
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Εσφιγμένου Αγίου Όρους και Προυσού Ευρυτανίας και στη Λαύρα Αγίου Αλεξάνδρου Νέβσκι Αγίας Πετρουπόλεως.
Σε μια σεμνή τελετή που πραγματοποιήθηκε, στις 22 Μαρτίου 2014, στην Ιερά Μονή των Τριών Πηγών, εκεί όπου κατά την παράδοση φονεύθηκε ο Απόστολος Παύλος, ο ηγούμενος της Αδελφότητας των Σιστερσιανών Μοναχών του Αββαείου των Τριών Πηγών και της Μονής των Αγίων Βικεντίου και Αναστασίου Ρώμης π. Ζακ Μπριέρ παρέδωσε στον Επίσκοπο Φαναρίου κ. Αγαθάγγελο, Γεν. Διευθυντή της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στην έδρα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, το τμήμα του ιερού λειψάνου προκαλώντας συγκίνηση στα μέλη της ελληνικής αποστολής.
Απότμημα Λειψάνου (αριστερά) τού Αγίου Αναστασίου τού Πέρσου στον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου στο Πλατάνι τῆς Νήσου Κῶ
Στην Ιερα Μονη Τιμίου Προδρόμου Νικήσιανης, Δήμου Καβάλα,ς φυλλάσονται λείψανα πολλών αγίων όπως:
Λείψανο Αγίου Αναστασίου του Πέρσου.
храма Свято-Иоанновского женского монастыря с. Алексеевка Хвалынского района.Ковчег с мощами святых угодников Божьих:
— Анастасий Персянин, преподобномученик. (память 4 февраля)
Ιερά Μονή τού Αγίου Ιωάννη τής Κροστάνδης στο χωριό περιοχή Alekseevka Khvalynsk της περιο-χής Σαράτοβ. Ρωσία
Λειψανοθήκη με λείψανα Αγίων, όπως:
Αγίου Αναστασίου τού Πέρσου
Православный приход храма Рождества Иоанна Предтечи на Пресне г. Москвы Московской епархии Русской Православной Церкви (Московский Патриархат). Частица святых мощей святого преподобномученика Анастасия Персянина в нашем храме
Απότμημα τού λειψάνου του Αγίου Μάρτυρος Αναστασίου τού Πέρσου
στον Ιερό Ορθόδοξο Ενοριακό Ναό τής Γεννήσεως του Ιωάννη του Βαπτιστή στην Presnya στη Μόσχα (Πατριαρχείο Μόσχας). Ρωσία
Artophorion (Reliquary of St. Anastasios the Persian)
Aachener Dom, Schatzkammer. around the apse: + Κ(ΥΡΙ)Ε ΒΟΗΘΕΙ ΤΩ ΣΩ ΔΟΥΛΩ ΕΥΣΤΑΘΕΙΩ ΑΝΘΥΠΑΤΩ ΠΑΤΡΙΚ(ΙΩ) ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΓΩ ΑΝΤΙΟΧΙΑΣ ΚΑΙ ΛΙΚΑΝΔΟΥ. around the portals on the other sides: + ΑΝΑΣΤΗΘΙ ΚΥΡΙΕ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΑΥΣΙΝ ΣΟΥ ΣΥ ΚΑΙ Η ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΑΠΑΣΜΑΤΟΣ + ΕΞΕΛΕΞΑΤΟ ΚΥΡΙΟΣ ΤΗΝ ΣΙΩΝ ΗΡΕΤΙΣΑΤΟ ΑΨΤΗΝ ΕΙΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΝ ΕΥ ΑΤΩ + ΔΕΔΟΞΑΣΜΕΝΑ ΕΛΑΛΗΘΗ ΠΕΡΙ ΣΟΥ Η ΠΟΛΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΗΜΩΝ
Said to have arrived at Aachen before 1204 Αρτοφόριο (Λειψανοθήκη τού Αγίου Αναστασίου τού Πέρσου) στον Καθεδρικό Ναό τού Κεφαλαίου στό Ααάχεν τής Γερμανίας.
This precious silver object with its central dome rising above an arcaded drum, its small apse pierced by long windows and its large portals decorated with applied crosses, is made in the shape of a small but elaborate Byzantine church. A dedicatory inscription framing the apse of the “church” invokes the Lord’s help on behalf of a certain Eustathios, a highly decorated Byzantine official, who served as military commander of Antioch, a city in northern Syria, and Lykandos, a district in eastern Asia Minor in 969/70. Three further inscriptions taken from the Book of Psalms surround the ogival doorframes. The Psalm verses chosen may be construed to interpret the precious container as an image of the Heavenly Jerusalem, thus suggesting that it originally functioned as an Artophorion, a container for the Eucharist.
Nothing is known about the circumstances under which the object arrived at Aachen, but it seems likely that it was brought there by a German cleric or nobleman, who acquired it in Constantinople or Antioch during the twelfth or thirteenth century. At Aachen, the precious container never served as an Artophorion, but was used to enshrine the head of the Persian martyr-saint Anastasios (d. 628). The circumstances of this adaptation are, once again, obscure. The Byzantine object may simply have been appropriated on account of its shape, lavish decoration, and Eastern provenance, shortly after its arrival to serve as a new container for an existing relic of St. Anastasios. It is also possible that the object contained a newly acquired relic of the head of St. Anastasios when it arrived at Aachen. As recorded in the pilgrim’s account of Antony of Novgorod of ca. 1200, the body of St. Anastasios (his head having previously been stolen) was venerated in the Church of St. Luke in Constantinople. While it is impossible to prove that the relic described by Antony is in fact the one later venerated at Aachen, the church-shaped container of Eustathios may well have been used as an appropriate means to attest the origin and authenticity of its sacred content at a time, when many relics with uncertain provenances arrived in western Europe as sacred commodities or loot from the eastern Mediterranean.
Αυτό το πολύτιμο ασημένιο αντικείμενο με κεντρικό τρούλο του υψώνονται πάνω από ένα στοές τύμπανο, μικρή αψίδα του διάτρητο από καιρό τα παράθυρα και τις μεγάλες πύλες του είναι διακοσμημένα με την εφαρμοσμένη σταυρούς, γίνεται με τη μορφή της ένα μικρό αλλά περίτεχνο βυζαντινή εκκλησία. Μία αναθηματική επιγραφή που πλαισιώνουν την αψίδα της «εκκλησίας» επικαλείται τη βοήθεια του Κυρίου για λογαριασμό μιας συγκεκριμένης Ευστάθιου, ένα ιδιαίτερα διακοσμημένο Βυζαντινό αξιωματούχο, ο οποίος υπηρέτησε ως στρατιωτικός διοικητής της Αντιόχειας, μια πόλη στη βόρεια Συρία, και Λυκανδού, μια συνοικία στην ανατολική Ασία Μικρά σε 969/70. Τρεις επιπλέον επιγραφές που λαμβάνονται από το βιβλίο των Ψαλμών περιβάλλουν τα τοξωτά θυρώματα. Οι στίχοι Ψαλμός επιλεγεί δύναται να ερμηνευθεί ως ερμηνεύσει το πολύτιμο δοχείο ως μια εικόνα της Ουράνιας Ιερουσαλήμ, γεγονός που υποδηλώνει ότι αρχικά λειτούργησε ως ένα αρτοφόριο, ένα δοχείο για την Ευχαριστία.
Τίποτα δεν είναι γνωστό σχετικά με τις συνθήκες κάτω από τις οποίες το αντικείμενο έφτασε στο Άαχεν, αλλά φαίνεται πιθανό ότι έφερε εκεί από μια γερμανική κληρικό ή ευγενής, ο οποίος απέκτησε στην Κωνσταντινούπολη ή Αντιόχεια κατά τη διάρκεια του δωδέκατου ή δέκατο τρίτο αιώνα. Στο Άαχεν, το πολύτιμο δοχείο ποτέ δεν υπηρέτησε ως αρτοφόριο, αλλά χρησιμοποιήθηκε για να κατοχυρώσει το κεφάλι του Περσικού μάρτυρα-άγιος Αναστάσιος (δ. 628). Οι συνθήκες αυτής της προσαρμογής είναι, για άλλη μια φορά, σκοτεινές. Η Βυζαντινή αντικείμενο μπορεί απλά να έχουν ιδιοποιηθεί, λόγω του σχήματός του, πλούσιο διάκοσμο, και ανατολικής προέλευσης, λίγο μετά την άφιξή του για να χρησιμεύσει ως ένα νέο δοχείο για μια υπάρχουσα λείψανο του Αγίου Αναστασίου. Είναι επίσης πιθανό ότι το αντικείμενο περιείχε ένα νεοαποκτηθέντα λείψανο της κεφαλής του Αγίου Αναστασίου, όταν έφτασε στο Άαχεν. Όπως καταγράφεται στο λογαριασμό του προσκυνητή του Antony του Νόβγκοροντ της ca. 1200, το σώμα του Αγίου Αναστασίου (το κεφάλι του αφού προηγουμένως έχει κλαπεί) λατρευόταν στην εκκλησία του Αγίου Λουκά στην Κωνσταντινούπολη. Ενώ είναι αδύνατο να αποδειχθεί ότι το λείψανο που περιγράφεται από τον Antony είναι στην πραγματικότητα η μία μετά τιμούσαν στο Άαχεν, η εκκλησία σε σχήμα δοχείο του Ευσταθίου μπορεί κάλλιστα να έχουν χρησιμοποιηθεί ως κατάλληλο μέσο για να πιστοποιούν την προέλευση και την γνησιότητα του ιερού περιεχόμενό της σε ένα χρόνο, όταν πολλά κειμήλια με αβέβαιο προελεύσεις έφτασε στην δυτική Ευρώπη ως ιερό εμπορεύματα ή λάφυρα από την ανατολική Μεσόγειο.
Анастасий Персянин
Икона (фрагмент). Венеция (?). 1704 г в. Собрание Музея икон. Венеция.
Άγιος Αναστάσιος ο Πέρσης ο Οσιομάρτυρας
Τμήμα Εικόνος τού έτους 1704 μ.Χ.
στήν Συλλογή τού Μουσείου Εικόνων Βενετίας. Ιταλία
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Την πλάνην αφέμενος, την των Περσών νουνεχώς, τη πίστει προσέδραμες, τη του Χρίστου ευσεβώς, σοφέ Αναστάσιε, όθεν και εν ασκήσει, διαπρέψας ενθέως, ήθλησας υπέρ φύσιν, και τον όφιν καθείλες διό διπλώ στεφάνω, θεόθεν εστεφάνωσαι.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστέ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος α’. Χορός, Ἀγγελικὸς.
Τόν θεῖον Μαθητήν, καί συνέκδημον Παύλου, Τιμόθεον πιστοί, ἀνυμνήσωμεν πάντες, σύν τούτῳ γεραίροντες, τόν σοφόν Ἀναστάσιον, τόν ἐκλάμψαντα, ἐκ τῆς Περσίδος ὡς ἄστρον, καί ἐλαύνοντα, τά ψυχικά ἡμῶν πάθη, καί νόσους τοῦ σώματος.
